جزییات ۱۲ گام فرایند واردات در مقابل صادرات

از آنجائی که رشد صادرات موجب ورود ارز به کشور و افزایش درآمدهای اقتصادی میشود دولت تمهیدات و تسهیلاتی را جهت تشویق و حمایت از صادرکنندگان به کار گرفته تا از این طریق موجب افزایش و تسهیل صادرات شود.

واردات در مقابل صادرات

یکی از راههای تشویق صادرکنندگان، اجازه ورود اقلام خاصی از کالاهای مورد نیاز برای تولید کالای صادره یا بهطور کلی کالاهائی است که متضمن منفعت مطلوب برای صادرکننده و ادامه صدور کالا و تحصیل امتیاز مجدد ورود کالاهای موردنظر است.

البته این روش تا آنجا که مربوط به اقلامی میشود که منحصراً در کار تولید مجدد کالای تولیدی استفاده میشود، روش مطلوب و اقتصادی است، ولی هرگاه در رابطه با ورود کالاهائی غیر از کالاهای صادره یا اقلام صادراتی کشور باشد، خصوصاً زمانی که اقلام لوکس و مصرفی را تشکیل میدهد، صرفنظر از ضرورت ورود این قبیل کالاها یا عدم ورود آنها نه تنها فاقد جنبه اقتصادی و مطلوب، بلکه زمینه بیثباتی در امر صادرات را فراهم کرده و به تدریج به صورت آفتی برای صادرات کشور در خواهد آمد، به نحوی که هرگاه دولت چنین امتیازی را نخواهد یا صلاح نباشد اعلام کند، یکباره آمار صادرات کشور سیر و شتاب نزولی یا برعکس خواهد یافت.

برهمین اساس، تیرماه سال جاری، رییس سازمان توسعه تجارت و معاون وزیر در امور صادرات دستورالعمل جدید واردات در مقابل صادرات، تبادل ارز صادراتی با نرخ توافقی، نحوه انتقال پروانه صادراتی و ضوابط واردات کالاهای گروه (۳) را ابلاغ کرد.

در این ابلاغیه آمده است: کلیه صادرکنندگان کالاهای غیر نفتی به غیر از محصولات پتروشیمی و فراوردههای نفتی، محصولات فولادی و فلزات رنگین که از تاریخ ۲۲ فروردین ۱۳۹۷ اقدام به صادرات کردهاند، به شرح ذیل می توانند نسبت به فروش ارز حاصل از صادرات و واگذاری پروانه صادراتی به واردکنندگان اقدام کنند.

گمرک ایران نیز اخیرا فرآیند واردات در مقابل صادرات را طبق آخرین دستورالعمل بانک مرکزی که تنها برای اولویت کالایی ۲ و ۳ قابل استفاده است را ارائه کرد. براساس این فرآیند دوازدهگانه که بخشی برعهده واردکننده (صادرکننده) و بخشی از جمله وظایف بانک عامل است.

۱ - واردکننده (صادرکننده)

در اینجا واردکننده که میخواهد از ارز حاصل از صادرات خود جهت واردات استفاده کند، لازم است در عملیات ثبت سفارش در تب مالی و بانکی فیلد نوع عملیات ارزی را بانکی و فیلد تامین ارز را از محل صادرات انتخاب کند.

لازم به ذکر است، بازرگان باید پس از ثبت پیش فاکتور و دریافت نتیجه استعلام ضوابط تجاری، براساس نوع کالا، درخواست مجوز ارزی را به صورت سیستمی به یکی از دستگاههای مجوز دهنده ارزی (وزارت بهداشت - جهاد کشاورزی یا یکی از ۸ دفتر تخصصی وزارت صنعت، معدن و تجارت) ارسال کرده و پس از دریافت مجوز (در صورت تایید دستگاه مجوز دهنده) نسبت به پرداخت کارمزد و دریافت شماره ۸ رقمی ثبت سفارش اقدام کند.

۲ - مراجعه به بانک عامل و درخواست تامین ارز ثبت سفارش

واردکننده جهت تامین ارز ثبت سفارش خود به بانک عامل مراجعه کرده و با ارائه اطلاعات پروانه صادراتی، برای آن ثبت سفارش درخواست تامین ارز میکند.

۳ - درخواست گواهی ثبت آماری (تخصیص ارز)

بانک عامل باید با مراجعه به سامانه پرتال ارزی از بانک مرکزی درخواست گواهی ثبت آماری از نوع ارز اشخاص و از محل صادرات داشته باشد.

۴ - اخذ تعهدات و وثایق لازم از بازرگان

در صورتی که گواهی ثبت آماری مورد تایید بانک مرکزی قرار بگیرد، بانک عامل موظف است تضامین لازم را از بازرگان مطابق بند "ی" بخش اول مجموعه مقررات ارزی اخذ کند و تاییدیه آن را در سامانه تامین ارز اعلام کند.

۵ - ثبت اطلاعات پروانه صادراتی

در صورتی که گواهی ثبت آماری مورد تائید بانک مرکزی قرار بگیرد، بانک عامل موظف خواهد بود اطلاعات پروانه صادراتی را در سامانه تامین ارز ثبت کند.

لازم به ذکر است، ثبت اطلاعات در سامانه توسط بانک عامل، در صورت نامعتبر بودن پروانه صادراتی امکان پذیر نخواهد بود.

۶ - ثبت ابزار پرداخت

پس از صدور حواله ارزی به حساب فروشنده خارجی، بانک عامل موظف خواهد بود با مراجعه به سامانه مدیریت تعهدات ارزی کشور (سمتاک) نسبت به ثبت ابزار پرداخت در قالب برات بدون تعهد پرداخت اقدام کند.

نکته قابل توجه این است که، ابزار پرداخت بسته به نوع روش پرداخت میتواند به صورت LC یا حواله نیز ثبت شود.

۷ - ارائه اسناد حمل به بانک عامل

واردکننده لازم است اسناد حمل ثبت سفارش خود را به بانک عامل تحویل دهد.

۸ - ثبت اسناد حمل

بانک عامل باید با مراجعه به سامانه مدیریت تعهدات ارزی کشور (سمتاک) اسناد حمل را ثبت کند.

۹ - ثبت منشاء ارز

واردکننده موظف است با مراجعه به سامانه جامع تجارت در بخش مدیریت عملیات ارزی بانکی اطلاعات منشا ارز خود را ثبت کند.

۱۰ - صدور اعلامیه تامین ارز

بانک عامل با بررسی منشا ارز، اقدام به صدور اعلامیه تامین ارز میکند.

۱۱ - ترخیص کالا از گمرک

واردکننده با مراجعه به گمرک و ارائه شماره رهگیری اعلامیه تامین ارز (ساتا) اقدام به ترخیص کالای خود میکند.

۱۲ - رفع تعهد و دریافت تضامین

واردکننده پس از ترخیص کالا جهت رفع تعهد و دریافت تضامین خود، باید به بانک عامل مراجعه کند.