آمار و ارقام ۴۰ ساله صنعت پتروشیمی در ایران

آمار حاکی است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ۶۳ واحد پتروشیمی در ایران به بهرهبرداری رسیده و به تبع آن، تولید و صادرات محصولات متنوع پتروشیمی نیز رشد یافته است. در این راستا، تولید محصولات پتروشیمی در سال ۱۳۵۷ معادل ۱.۶ میلیون تن بوده که ظرفیت تولید این محصولات در پایان سال ۱۳۹۶ به ۶۴ میلیون تن افزایش یافته است.

توسعه صنعت پتروشیمی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف کاهش خامفروشی مورد توجه قرار گرفت و در بخشهای مختلف این صنعت، رکوردهایی به ثبت رسیده است. صنعت پتروشیمی به علت مصرف گاز بهعنوان خوراک اولیه، دسترسی به سواحل طولانی، همجواری با بازارهای هدف و وجود شمار زیاد کارشناسان، دارای جذابیتهایی برای سرمایهگذاران است.

به طور کلی، شش مجتمع تولیدی صنعت پتروشیمی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی فعال بود که شمار آنها اکنون به ۶۳ مجتمع رسیده است. در سال ۱۳۵۷، فقط ۱۷ نوع محصول پتروشیمی تولید میشد اما اکنون با توجه به روند رو به رشد این صنعت تا پایان امسال، شمار تولید این محصولات به ۱۲۱ نوع افزایش مییابد. تولید محصولات پتروشیمی در سال ۱۳۵۷، بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن بود که این رقم بر اساس پیشبینیها تا پایان امسال به ۵۵ میلیون تن میرسد.

براین اساس، میزان صادرات در سال ۱۳۵۷، معادل ۶۰۰ هزار تن بود که برآورد میشود این رقم تا پایان امسال به بیش از ۲۱ میلیون تن افزایش یابد. همچنین ارزش صادرات محصولات پتروشیمی که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ناچیز بود، امسال به ۱۲ میلیارد و ۷۶۰ میلیون دلار میرسد.

طرحهای راهاندازی شده پتروشیمی بعد از انقلاب

طبق اعلام شرکت صنایع پتروشیمی، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و طی ۴۰ سال، ۶۳ واحد پتروشیمی به بهرهبرداری رسیده است. مجتمع پتروشیمی بندر امام خمینی (ره)، پتروشیمی رازی واحدهای آمونیاک ۲ و اوره ۲، مجتمع پتروشیمی اراک، متانول خاک، مجتمعهای پتروشیمی تبریز، اصفهان، ارومیه، خراسان، امیرکبیر، بوعلی سینا، خوزستان، تندگویان ۱ و ۲، شیراز(متانول)، کربن بلاک اهواز(واحد دوم)، پتروشیمی شهید تندگویان(طرح (PTA/PET، مخازن صادراتی در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، فاز اول بندر پتروشیمی پارس، پتروشیمیهای خوزستان(طرح پلیمرهای مهندسی)، پارس(واحد استحصال اتان)، مبین(طرح سرویسهای جانبی متمرکز)، مارون(طرح الفین هفتم)، زاگرس، برزویه نوری(طرح آروماتیک چهارم)، فناوران(واحدهای اسید استیک و منوکسید کربن)، برخی از واحدهای افتتاحی پس از انقلاب اسلامی هستند.

پردیس(طرح آمونیاک و اوره چهارم)، پردیس فاز ۲(طرح آمونیاک و اوره ششم) و ۳(طرح آمونیاک و اوره پردیس)، لاله(طرح پلی اتیلن سبک)، رازی(واحد آمونیاک سوم)، واحد اتیلن گلایکولهای جم(فرسا شیمی)، پلیمر آریاساسول(واحد اتیلن طرح الفین نهم)، الفین دهم(پتروشیمی جم)، صنایع پتروشیمی کرمانشاه(طرح آمونیاک و اوره پنجم)، آروماتیک سوم(پتروشیمی بوعلی سینا)، پتروشیمیهای امیرکبیر(واحد پلی اتیلن سبک خطی)، کارون(فازهای اول و دوم ایزوسیاناتها)، فجر(توسعه سرویسهای جانبی متمرکز) و... دیگر واحدهای پتروشیمی هستند که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به بهرهبرداری رسیدند.