دردهای آماری گوشت قرمز

وقتی دادههای اولیه سیستم آماری، نادرست است، شکی وجود ندارد که تلاشها برای برنامهریزی به ثمر نخواهد نشست و بالاخره روزی فرا خواهد رسید که این نابسامانی در بازار خودنمایی کند و به نظر میرسد آن روز موعود، در این ماههایی که بازار گوشت افسار گسیخته شده، فرارسیده است. تاسف بارتر از فقدان آمارهای درست و مطابق واقع که بتواند نمایی از میزان تولید و مصرف گوشت و میزان تغییرات مولفههای موثر بر کاهش یا افزایش آنها را در اختیار سیاستگذاران قرار دهد، متناقض بودن آمارهای پایگاههای آماری کشور است، به طوری که اغلب دادههای آماری با یکدیگر در تعارض چند صد هزار تنی هستند و متاسفانه هیچکس نیز حاضر نیست تبعات آمارهای خود را پذیرفته و نسبت به آن پاسخگو باشد. این درحالی است که در جهان فرارقابتی امروز که همه کشورها در تلاش برای افزایش ارزش صادرات خود هستند، مکانیزمهای علمی و شناخته شده متعددی برای گردآوری و آنالیز آمار و داده ها، بهویژه در حوزه دامپروری و گوشت قرمز مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. بنابراین تاسف سوم از این بابت است که بهرغم همه نیازهایی که به آمارهای دقیق از وضعیت دامی کشور احساس میشود و با وجود امکاناتی که در دنیا برای این موضوع فراهم شده، هنوز گامهای عملیاتی در این مسیر در کشور ما ابتر است. به عنوان یکی از مهمترین نیازمندیهای کشور در این حوزه باید به ضرورت راهاندازی و فعالسازی سامانه «شناسنامهدار کردن دامهای ایرانی» اشاره کنیم که نه تنها در کشور ما به شکل واقعی پیادهسازی نشده، که با بودجههای مختصر و نامناسبی که برای آن در ردیفهای بودجه پیشبینی میشود، به نظر میرسد دستهایی برای رونق آن سوی پنهان اقتصاد ایران در کار است. شاید برخی تصور کنند که «شناسنامهدار کردن دامها» یک فرایند ساده و پیش پا افتاده است که نیاز به بودجه چندان ندارد، ولی مروری بر سازوکارهای آن در کشورهای توسعهیافته در حوزه تولید گوشت قرمز نشان میدهد که نه تنها فنآوری لازم، بلکه دانش فنی و روش اجرایی آن نیز در حال حاضر در کشور ما به شکلی که بتواند از مشکلات برنامهریزی تامین گوشت قرمز کشورمان گرهگشایی کند، وجود ندارد. هرچند ترسیم این تصویر از وضعیت برنامهریزی گوشت قرمز در کشورمان دردآور و رنجآور است، ولی از آنجایی که بازشناسی و آسیبشناسی وضعیت موجود، اولین گام موثر برای درمان دردها و رهایی از مشکلات است، موکدا تاکید میکنم که بدون در اختیار داشتن آمارهای واقعی و راهاندازی سازوکارهای مدرن و مبتنی بر دانش روز برای تامین آمارها از جمله سیستم شناسنامهدار شدن دامهای زنده، صحبت کردن از برنامهریزی برای ساماندهی بازار گوشت قرمز و گام برداشتن در مسیر کاهش هزینهها، فقط حرف زدن مبتنی بر گمانهزنی و تخمینهای غیرعلمی است.