عوامل تاثیرگذار بر ادامه معافیت‌های نفتی

یکی از این ابزارها، بحث تحریم خرید نفت ایران است. فشارهایی که از سوی آمریکا وارد شده، باعث شده است که بعضی از کشورها مثل تعدادی کشورهای اروپایی از خرید نفت ایران منصرف شوند. بنابراین، برداشت من از اظهارات اخیر مقامات آمریکایی در مورد بازار نفت ایران این است که آنها قصد به صفر رساندن صادرات نفت ایران را دارند. آنها همچنین اعلام کردند که معافیتهای نفتی برای هشت کشور را تمدید نخواهند کرد. اما اینکه در آینده چه اتفاقی در بازار نفت خواهد افتاد؟ بستگی به دو عامل دارد؛ موضع ایران و واکنش بازار نفت. سری قبل که آمریکاییها در سیاستهای اعلامی خودشان تجدیدنظر کردند، به دلیل اعمال فشار از سوی برخی کشورها مثل چین و هند بود. البته جدای از بحث این دو کشور، موضوع قیمت نفت در بازار نیز تعیینکننده بود؛ موضوعاتی که آمریکاییها را تحت فشار قرار داد و آنها را به این نتیجه رساند که بهتر است در سیاستهایشان تجدیدنظر کنند. بنابراین یکی از عوامل تاثیرگذار بر تصمیم آمریکاییها برای ادامه تمدید معافیتهای نفتی، قیمت نفت در یکی دو ماه آینده است. اگر قیمت نفت افزایش پیدا کند، به نظر میرسد که آمریکاییها روند معافیتهای نفتی را ادامه میدهند. اما اگر قیمت فعلی نفت حفظ شود یا کاهش پیدا کند، احتمال تمدیدنکردن معافیتهای نفتی وجود دارد. اگر معافیتها تمدید نشود، باید دید ما تا چه اندازه میتوانیم در مذاکرات تاثیرگذار باشیم و آمریکاییها را تحت فشار قرار دهیم. اینکه آنها را متوجه این موضوع کنیم که در صورت تمدیدنکردن معافیتهای نفتی عواقب سنگینی در انتظار آنها خواهد بود، بسیار اهمیت دارد. منظور از عواقب سنگین، تحت تاثیر قرار گرفتن صادرات کشورهای منطقه با توقف صادرات نفتی ایران است. باید منتظر بمانیم تا ببینیم که آیا ما میتوانیم از ابزار تهدید در این زمینه بهره ببریم که البته این به ضرر خودمان نیز تمام میشود، یا اینکه میتوان از روش دیگری مثل مذاکره وارد عمل شد. اگر مذاکرات پیشرفتی داشته باشد، احتمالا باعث میشود که آمریکاییها نیز در سیاستهای خودشان تجدیدنظر اساسی انجام دهند. ما باید احتمالات مختلفی را در نظر بگیریم. اینکه اگر صادرات نفت ما محدود شود، چه تبعاتی در بردارد؟ و ما تا چه اندازه میتوانیم این تبعات را تحمل و مدیریت کنیم؟ ما باید در همه این زمینهها کار کارشناسی انجام دهیم تا به این نتیجه برسیم که آیا تهدیداتی که از سوی ما اعلام میشود، به ضرر منافع ملی ماست یا خیر. ما باید واکنشهای احتمالی خودمان را مورد سنجش دقیق قرار دهیم. در این زمینه نمیتوان عاطفی برخورد کرد، بلکه باید به روش عاقلانه راههایی را برگزینیم که هزینه کمتری برای ما به دنبال دارند. تمام این موارد مهم هستند و نتایج متفاوتی را در بردارند.