خودداری دولت از ایجاد اخلال در بازار

هر زمان که مسئولان دولتی در بازار مداخله میکنند، اوضاع خرابتر میشود. اگر بازار به صورت معمولی رها شود و دولت فقط به اجرای نظم و قانون بپردازد، قیمت کالاها نیز به صورت خودانگیخته سامان مییابد. درواقع بازار به صورت طبیعی روند خودش را طی میکند. اما هر وقت دولت به صورت مصنوعی در بازار مداخله کند، طبیعی است بازار به انحراف کشیده میشود. مشکلات اقتصادی ما ناشی از سیاستهای غلطی است که دولتمردان دنبال کردهاند. یعنی وقتی دولت قیمتها را دستکاری میکند، باعث ایجاد بحران به نفع عدهای کوچک و به ضرر عدهای بزرگتر میشود. بنابراین شاید بهترین کار این باشد که سیاستمداران وارد اقتصاد نشوند و دخالت نکنند. مشکلات کشور ما امروز مسائل داخلی و خارجی را دربرمیگیرد و نابسامانی تنها مختص دو بازار گوشت یا مرغ نیست، بلکه دیگر بازارها را هم شامل میشود. قدرت خرید مردم نیز به شدت پایین آمده است؛ بخش وسیعی از مردم نمیتوانند معیشت خانوار خودشان را تامین کنند. در ایام پایانی سال هم شاهد هستیم که عده کثیری از مردم از خرید نیازهای شب عیدشان عاجرند. تمام اینها نتیجه سیاستهای اشتباهی است که طی سالیان متمادی از سوی دولتمردان دنبال شده است. سوال این است که آیا میتوان مسالهای که در یک مدت زمان طولانی به انحراف کشیده شده، در یک مدت کوتاه اصلاح کرد؟ مسلما خیر. مساله اصلی این است که مشکلات به صورت انحرافی روی هم انباشته شده و حال اصلاح آن کار سادهای نیست. این مشکلات به اشکال مختلف در اقتصاد نمود پیدا میکنند. طبیعی است وقتی نرخ ارز به دلایلی افزایش پیدا کند، فروش هر کالایی به نصف قیمت در خارج از کشور سودآور خواهد بود. بنابراین کسانی که به فکر سود خودشان هستند، به جای اینکه میوه یا گوشت را در داخل عرضه کنند، آنها را در خارج از کشور به نصف قیمت داخل میفروشند. مهمترین دلیل این موضوعات هم مداخلات گسترده دولت بوده است. دولت باید فضایی را فراهم کند که کالا وارد کشور شود و قاچاق کالا سودآور نباشد. به نظر میرسد بهترین کار این است که دولت از ایجاد اخلال در بازار خودداری کند و اگر میتواند تسهیلاتی فراهم کند برای ورود کالاهایی که در کشور محدود هستند. وگرنه، هر گونه مداخله در بازارهای ارزی، پولی، مالی و حتی کالایی مشکل ایجاد میکند. اینکه دولت سهمیهبندی کند یا کوپنفروشی کند، نهتنها مشکلی را حل نمیکند، بلکه اوضاع را وخیمتر میسازد. مسلما دولت باید قدرت خرید کارگران خودش را افزایش دهد، مردم با حقوق فعلی واقعا نمیتوانند کاری انجام دهند. لازم است دولت تمهیداتی را در نظر بگیرد که در بودجه پیشنهادیاش تجدیدنظر کند یا رقم دستمزدهای فعلی را بالا ببرد. درواقع دولت حتما باید طبق یک پکیج کامل عمل کند، یعنی دستمزدها را بالا ببرد، اما دیگر در اقتصاد دخالتی نداشته باشد.