بازار ارز لنگر اقتصاد ایران

براین اساس، با مصوبه هیات وزیران واردات 100 قلم کالا ممنوع گروه 4 توسط مرزنشینان با رعایت مقررات مجاز شد. اما در سمت عرضه، اشکالاتی که در زمینه عدم الحاق به FATF ایجاد شد، به لحاظ روانی بیتاثیر نبوده است. اما مهمتر از همه این مسائل، حجم نقدینگی است که در اقتصاد ایران وجود دارد. براساس آخرین آمار منتشر شده از بانک مرکزی، حجم نقدینگی در ۱۲ماهه منتهی به آذرماه به ۱۷۶۴ هزار و ۵۸۰ میلیارد تومان رسیده که نشان از افزایش 1/22 درصدی دارد و در 9ماهه امسال رشد 3/ 15 درصدی را تجربه کرده است. در این میان، گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که سهم شبهپول از کل نقدینگی ۱۵۱۹ هزار و ۹۶۰ میلیارد تومان و سهم پول ۲۴۴ هزار و ۴۲۰ میلیارد تومان است. آمار گویای این است که حجم نقدینگی تا پایان سال نیز رشد قابلتوجهی داشته باشد. برآیند این حجم از نقدینگی و بخشی از جو روانی و نااطمینانیها یا عدم قطعیتهایی که در بخش بازرگانی وجود دارد، سبب نوساناتی در بازار ارز شد. متاسفانه موضوع بازار ارز به لنگر اقتصاد در سنوات گذشته تبدیل شده است. بهعبارتی سادهتر، هرگونه ثبات در سایر بازارها به یک نوعی به موضوع ثبات بازار ارز ارتباط داده میشود و این موضوع غیرقابل کتمان است. به نظر میرسد اگر دولت بتواند یک سیاست بازرگانی باثباتی را اتخاذ کند، بخشی از این نوسانات قابل حذفشدن است. در کنار این موارد، بحث تک نرخی شدن ارز در بازار هم یک مساله مهمی است که بارها از سوی کارشناسان و فعالان اقتصادی تاکید شده است. وقتی تفاوت نرخ بین ارز رسمی کشور و بازار ارز وجود دارد، این نوسانات هر چند وقت یکبار ظهور و بروز میکنند. بنابراین، مجموعهای از سیاستهای پولی و بخشی از سیاستهای کوتاهمدت و بلندمدت دولت بر این جریان تاثیرگذار است. وقتی در مقطعی اعلام میشود که واردات بخشی از اقلام در مناطقی آزاد یا ممنوع است، اینها گاها شوکهایی است که به بازار ارز وارد میشود. البته نباید از این نکته اصلی غافل ماند، آنهم خود عرضه ارز است؛ بالاخره یک اخلالی در مورد ورود ارز ناشی از صادرات کالاهای نفتی یا غیرنفتی در اقتصاد ایران وجود دارد. چون این اخلال وجود دارد، ما هرازچندگاهی شاهد نوسانات بازار ارز هستیم. درمورد اینکه عدهای پیشبینی کردهاند که نوسانات ارزی کنونی موقت است و قیمت ارز مجددا کاهش مییابد نیز باید بگویم قیمت واقعی ارز حول و حوش 10 تا 12هزار تومان است، ولی هر نوسانی بیش از این به شوکهای غیراقتصادی برمیگردد. هرچند گاهی اوقات ابلاغ بخشنامههایی که ضروری نیستند و برخی اظهارنظرها که غیراقتصادی هستند یا سیاسی تلقی میشوند، شوکهای بیرونی غیراقتصادی هستند که بر بازار ارز اثرگذار خواهند بود.