سایت خبری انگلیسی پترولیوم اکونومیست مدعی شد محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اخیرا به چین سفر کرد و با وانگ لی همتای چینی خود دیدار کرد تا در واقع ساختار قرارداد شراکت جامع استراتژیک ایران و چین که توافق آن سال 2016 امضا شد وارد مرحله جدیدی شود.
به روز رسانی این توافق نشان دهنده تقویت بسیاری از حوزه‌هایی است که پیش‌تر در زمان قطعی شدن این توافق در قالب آن دیده شده بود.
البته به گفته یک منبع آگاه از وزارت نفت ایران که خواسته نامش فاش نشود، بخش‌های بسیاری از این توافق جدید قرار نیست به صورت عمومی اعلام شود و این در حالی است که اجرای قرارداد مذکور می‌تواند تغییراتی جدی را در تعادل بازار نفت و گاز جهانی ایجاد کند.
محور اصلی توافق جدید ایران و چین سرمایه‌گذاری 280 میلیارد دلاری چینی‌ها در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی ایران است.
به احتمال زیاد بخش قابل توجهی از این سرمایه‌گذاری چینی‌ها طی 5 سال نخست اجرای قرارداد 25 ساله با آنها به صنعت نفت و گاز ایران تزریق شود و مابقی آن به صورت مرحله‌ای و بر اساس توافق دو طرف از سوی پکن در ایران انجام شود.
چینی‌ها همچنین قرار است در قالب توافق شراکت جامع استراتژیک با ایران 120 میلیارد دلار در حوزه توسعه زیرساخت‌های تولید و حمل و نقل در ایران سرمایه‌گذاری کنند که بخش قابل توجهی از این سرمایه‌گذاری هم در 5 سال نخست انجام خواهد شد و مابقی آن به صورت دوره‌ای و بر اساس توافق دو کشور به بخش صنعت و حوزه حمل و نقل ایران تزریق می‌شود.
از دیگر مزایای توافق شراکت جامع استراتژیک بین چین و ایران این است که شرکت‌های چینی برای حضور در هر گونه طرح توسعه میادین جدید، قدیمی و یا نیمه کاره در اولویت قرار خواهند گرفت.
از سوی دیگر این شرکت‌های چینی خواهند بود که اولویت حضور در پروژه‌های پتروشیمی ایران از حوزه فناوری گرفته تا پرسنل و اجرای آنها را خواهند داشت.
بنا به گفته یک منبع آگاه ایرانی انتظار می‌رود تعدادی از چینی‌ها برای حفاظت از منافع این کشور در ایران وارد کشور شوند و از سوی دیگر نیروی کار و تجهیزات برای انتقال نفت،گاز و محصولات پتروشیمی از ایران به چین نیز منتقل خواهند شد که البته قرار است بخشی از این فرایند حمل و نقل از خلیج فارس انجام شود.
به ادعای این رسانه انگلیسی چین همچنین می‌تواند بخشی از تولیدات نفت،گاز و پتروشیمی ایران را با تخفیف بر مبنای قیمت متوسط 6 ماهه محصول خریداری کند.
بر اساس جزئیات توافق جدید انجام شده بین ایران و پکن چین می‌تواند پول محصول خریداری شده از ایران را حداکثر تا دو سال به این کشور پرداخت کند.
از سویی دو طرف توافق کردند که چین پول خریدهای خود را به یوآن و یا ارزهای دیگر به کشورمان پرداخت کند و این بدان معناست که قرار نیست در مبادلات تجاری ایران و چین از دلار استفاده شود.
بنا بر ادعای این رسانه انگلیسی با توجه به آنکه قرار است پول خرید نفت، گاز و محصولات پتروشیمی از ایران به ارز دیگر کشورها پرداخت شود و ایران این امکان را دارد که با کمک بانک‌های دوست خود در کشورهای غربی از جمله بانک هاندلز بنک ایران اروپا در آلمان، اوبربانک در اتریش و هالک بنک در ترکیه آنها را به ارز مرجع تبدیل کند چین به دنبال تخفیف 8 تا 12 درصدی بر مبنای نرخ مبادله دلار است.
یکی دیگر از این توافق برای چینی‌ها این است که حضور نزدیک آنها در توسعه زیرساخت صنعت در ایران به طور کامل همگام با ابر پروژه یک جاده یک کمربند آنهاست.
چین می‌خواهد با استفاده از مزیت نیروی کار ارزان در ایران در کشور کارخانه ساخته و این کارخانه‌ها زیرمجموعه شرکت‌های بزرگ چینی خواهند بود و محصولاتی با مشخصات شبیه به تولیدات آنها در چین را تولید خواهند کرد.
سرمایه‌گذاری چینی‌ها در حوزه حمل و نقل ایران این امکان را به آنها خواهد داد تا کالاهای صادراتی که در ایران و با سرمایه‌گذاری آنها تولید شده است از طریق همین زیرساخت‌های حمل و نقل به کشورهای غربی صادر شود.
پس از آنکه پیش نویس این توافق به مقامات ایرانی ارائه شده است، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرد که ایران توافق برقی کردن خط ریلی 900 کیلومتری بین تهران و مشهد را با طرف چینی امضا کرده است.
وی همچنین از طرح ایجاد خط ریلی سریع‌السیر بین تهران و اصفهان خبر داد و گفت: قرار است این طرح در خط تهران تبریز نیز، اجرایی شود.
تبریز که نقطه آغاز خط لوله انتقال گاز تبریز- آنکارا به شمار می‌رود یکی از نقاط مهم جاده ابریشم جدید به طول 2 هزار و 300 کیلومتر است که شهر اروم‌کی، مرکز استان شین جیانگ چین، را به تهران متصل خواهد کرد که این جاده از قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان در مسیر خود برای رسیدن به تهران عبور خواهد کرد و قرار است سپس از تهران به ترکیه و اروپا متصل شود.
اجرای طرح ایجاد خط لوله همکاری روس‌ها را می‌طلبد چرا که مسکو کشورهای عضو شوروی سابق را حیات خلوت خود می‌داند و به همین دلیل بود که تا همین ماه‌های اخیر شاهد آن بودیم که روس‌ها به دنبال بستن چنین توافقی با ایران بودند.
این سایت انگلیسی ادعا کرده است به گفته منبع آگاه با روس‌ها توافق شده است ک حداقل یک شرکت روس بتواند در توافق ایران و چین حضور پیدا کرده و از مزیت خرید محصولات نفتی و گازی ایران بهره‌مند شوند.
بنا به ادعای این سایت انگلیسی ایران از بستن این توافق 25 ساله به دنبال 3 دستاورد مهم است. نخست اینکه چین و روسیه اعضای دائم شورای امنیت هستند و برای جلوگیری از هر گونه اعمال تحریم بیشتر علیه ایران و از سوی دیگر ترغیب آمریکا برای بازگشت به میز مذاکره به آنها نیاز دارد.
حضور غیرمنتظره ظریف در اجلاس جی 7 در فرانسه طی هفته‌های گذشته نشان داد که احتمالا شاهد آن خواهیم بود که پاریس به عنوان عضو دیگر شورای امنیت به سمت ایران متمایل شده است.
یکی دیگر از مزایای توافق با چینی‌ها برای ایران این است که این کشور می‌تواند تولید نفت از سه میدان نفتی و گازی خود را افزایش دهد.
چین توافق کرده است تا تولید گاز را از فاز 11 میدان گازی پارس جنوبی آغاز کند.
شرکت CNPC یکی از سه شرکت بزرگ نفتی چین محسوب شده و 30 درصد سهم پروژه توسعه میدان گازی پارس جنوبی را در اختیار دارد.
با توجه به عقب نشینی توتال فرانسه از سهم 50.1 درصدی خود در این پروژه پس از تحریم آمریکا حالا CNPC پای کار توسعه این میدان آمده است.
چینی‌ها همچنین توافق کرده‌اند تا تولید نفت از میادین نفتی غرب کارون را که شامل آزادگان شمال، یادآوران است را تا سال 2020 بالغ بر 500 هزار بشکه در روز افزایش دهد.
این میادین هم در دست شرکت‌های چینی هستند.
به گفته این منبع آگاه هر درصد رشد سهم ایران از برداشت نفت وگاز میادین غرب کارون معادل 34 میلیارد دلار درآمد بر مبنای نفت بشکه‌ای 50 دلار برای کشور در برخواهد داشت.
یکی دیگر از مزایای توافق با چین متعهد شدن پکن برای بالا بردن خرید نفت از ایران بدون در نظر گرفتن تحریم‌های آمریکا بوده است.
به گزارش فارس، این خبر ادعای رسانه انگلیسی پترولیوم اکونومیست است و خبرگزاری فارس نمی‌تواند به طور مستقل محتوای آن را تایید یا رد کند.
فارس