کریس کوک درباره تحولات اخیر بازار نفت و تأثیر آن بر ایران گفت: در ژوئیه سال ۲۰۰۸ بهای نفت به دنبال دستکاری بازار سهام والاستریت به سطح جنونآور ۱۴۷ دلار در هر بشکه رسید و سپس دسامبر (آذر-دی) همان سال بهسرعت به ۳۵ دلار در هر بشکه سقوط کرد.
به گفته وی، در آن زمان هیچ یک از اقدامهای اوپک برای مقاومت در برابر سقوط بهای نفت کارساز نبود، زیرا نه به دلیل کمبود تقاضا، بلکه متقاضیان در اثر مسدود شدن نظام بانکی بینالمللی دلار، قادر به تأمین مالی خرید خود نبودند.
این پژوهشگر انگلیسی افزود: دوشنبه گذشته این قرار منقضی شد و ما شاهد سقوط بهای نفت وست تگزاس اینترمدیت به منفی ۳۷ دلار و ۶۳ سنت در هر بشکه برای تحویل در ماه مه (۱۲ اردیبهشت) بودیم. اما این بار مانند سال ۲۰۰۸ شوک مالی در کار نیست، بلکه سطح تقاضای نفت در عرصه بینالملل بهطور فیزیکی دچار شوک شده است. یعنی از پالایشگاهها، نفتکشها و خطوط لوله انتقال نفت تا تولید در چاهها، بازار بینالمللی نفت شوکه شده و به تعبیر من یک ایست قلبی را تجربه کرده است.
کوک به ضرورت همکاری بینالمللی برای یافتن راهحل عملی خروج از این بحران اشاره کرد و گفت: رکود اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا نیز سبب شده بسیاری از شرکتهای تجاری در مرز ورشکستگی قرار گیرند.
این پژوهشگر انگلیسی، بازار نفت را به بیماری در حال اغما تشبیه کرد که باید به بخش مراقبتهای ویژه منتقل و بهسرعت درمان شود.
کوک گفت: پس از گذراندن دوره سرنوشتساز میتوان امیدوار بود که بازار نفت در مسیر بهبود قرار گیرد. وی با این حال نسبت به بازگشت اوضاع به دوران پیش ابراز تردید کرد.
کوک در همین حال اضافه کرد: از آنجا که ایران در سال ۲۰۰۸ به دلیل تحریمها آلوده دسیسههای آمریکا در بازار نفت نشد، اکنون نیز به دلیل تداوم تحریمها در مقابل بحران بهوجود آمده واکسینه است. از سویی آنچنان که من در سفرهای مکرر به ایران داشتهام، شاهد بودم سرمایهگذاریها و تدابیر هوشمندانه صورت گرفته ایران در این مدت، این کشور را بیش از پیش نسبت به سال ۲۰۰۸ مقاوم کرده است.
وی افزود: به نظرم جهان دیگر بر پاشنه گذشته نخواهد چرخید و برگشتی به بازار سمی نفت که همه این مشکلات را بهوجود آورده در کار نیست.
کوک تصریح کرد: ایران اینک در جایگاه خوبی قرار دارد تا بهعنوان کشور تولیدکننده نفت با ارائه راهکارهای موقت و همچنین انتقال به بازارهای هوشمند انرژی مانند انرژیهای خورشیدی اوضاع را مدیریت کند.
قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا دوشنبه گذشته برای تحویل در ماه مه (۱۲ اردیبهشت) به منفی ۳۷ دلار و ۶۳ سنت در هر بشکه رسید.
افت قیمت نفت آمریکا به منفی ۳۷ دلار به این معنا بود که تولیدکنندههای آمریکایی در قبال تحویل نفت نهتنها پولی از مشتریان نمیگرفتند، بلکه همین میزان را هم به ازای هر بشکه میپرداختند تا آن را تحویل بگیرند و حمل کنند. همچنین براساس گزارش خبرگزاریهای بینالمللی، قیمت نفت آمریکا برای تحویل در ماه ژوئیه (خرداد-تیر) با ۱۸ درصد افت به ۲۰ دلار و ۴۳ سنت کاهش یافته است.
شانا