گرانی ارز و عدم تخصیص ارز به نرخ مبادله‌ای به برخی از گروههای کالایی در زمان‌هایی که انتظار می‌رود کار به سرعت پیش رود تا محموله‌های وارداتی به راحتی وارد کشور شوند، سبب شده است که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بازار، آینده بازار برخی از کالاها از جمله فولاد را در ماههای آتی و به خصوص با آغاز فصل ساخت و ساز "نگران‌کننده" ارزیابی کنند.
این در شرایطی است که بازار برخی از کالاها با نوساناتی مواجه است که البته به دلیل پیشی‌گرفتن عرضه بر تقاضا، بر روی قیمت چندان اثر ندارد، اما وضعیت به گونه‌ای نگران‌کننده در ماههای آینده ترسیم می‌شود.
چشم‌انداز بازار فولاد در ماههای آتی
البته بررسی‌ها نسبت به وضعیت فعلی بازار فولاد این گونه نمایان می‌سازد که بازار فولاد هم اکنون در تعادل مناسبی از زاویه قیمت‌گذاری است، ولی به واسطه اینکه میزان عرضه فعلا در مقابل تامین مناسب نیست، وضعیت را نگران کننده کرده است.
هم اکنون به اعتقاد بسیاری از واردکنندگان مدعی هستند که واردات توجیه اقتصادی ندارد، چراکه صف دریافت از مبادله‌ای از سوی واردکنندگان بسیار طولانی است و به دلیل اینکه عمدتا این واردکنندگان میزان ارز زیادی را طلب می‌کنند، تقاضای کلان آنها در صف برای بررسی و تامین ارز در مرکز مبادلات ارزی قرار می‌گیرد.
فعالان بازار، نگران از آینده بازار فولاد
این در شرایطی است که عدم حضور تقاضاهای موثر بر بازار باعث شده قیمت هم اکنون روند ثابتی داشته باشد و این مشکل به واحدهای تولیدی نیز برمی‌گردد؛ چراکه قیمت محصولات تولیدی آنها پایین‌تر از قیمت واردات به واسطه نرخ ارز مبادله‌ای است که این امر، وضعیت تامین را در ماههای آینده دچار بدبینی کرده است.
واردکنندگان معتقدند دولت باید با توجه به افزایش قیمت اخیر در بازارهای جهانی و همچنین نیاز به تحرک بازار، برای واردات ایجاد انگیزه کرده و به منظور پوشش کسری پاسخگویی به تقاضا، فکری بکند تا تعادل واقعی میان عرضه و تقاضا ایجاد شده و این امر باعث شود که خرید از سوی واردکنندگان برای پاسخگویی به نیاز سال آتی و آغاز فصل ساخت و ساز و پروژه‌های عمرانی صورت گیرد.
در این راستا، به نظر می‌رسد اگر دولت هم اکنون که قیمت‌های جهانی هنوز رو به افزایش نگذاشته است، باید فکری برای تامین ارز کرده و شرایط را به گونه‌ای فراهم سازد که جهش قیمتی در بازار صورت نگیرد و رشد قیمتی در سال جاری همچون سنوات گذشته منطقی باشد.
بی‌رغبتی واردکنندگان فولاد به واردات
شهرام میرآخورلو در گفتگو با مهر در این رابطه می‌گوید: هم اکنون شرایط بازار به لحاظ قیمتی مناسب است، اما باید برای ماههای آینده نیز چاره‌ای اندیشید تا کشور با کمبود عرضه مواجه نشود.
عضو کارگروه فولاد افزود: بر اساس آمارها، تنها 55 درصد از میزان نیاز کشور از طریق تولید داخلی صورت می‌گیرد و45 درصد مابقی معمولا از طریق واردات جبران می‌شود، این در حالی است که با توجه به اینکه هم اکنون قیمت داخلی کمتر از نرخ تمام شده واردات است، واردکنندگان چندان رغبتی به واردات از خود نشان نمی‌دهند.
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد هر تحریکی که در بازار انجام گیرد، باید منافع واردکننده، تولیدکننده و مصرف‌کننده را همزمان با هم ببیند.
به گفته میرآخورلو، هم اکنون قیمت منطقه‌ای فولاد و واردات آن با ارز مبادله‌ای نسبت به قیمت تمام شده داخلی و آنچه که در بورس عرضه می‌شود، بسیار بالا است و شرایط به گونه‌ای است که واردات از سوی واردکنندگان صرفه اقتصادی ندارد.
تاجران فولاد چه می‌گویند؟
محمدکاظم مشکواتی، تاجر و واردکننده فولاد در این رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: هم اکنون به نظر می‌رسد که وضعیت فعلی بازار فولاد، آرامش قبل از طوفان باشد؛ چراکه بررسی‌ها نشانگر این است که رسوب کالا و موجودی انبارهای فولاد به شدت کاهش یافته و واردات نیز رو به کاهش است.
وی تصریح کرد: هم اکنون آمارها حکایت از این دارد که موجودی بنادر و رسوب کالای فولادی در آن به کمتر از 700 هزار تن رسیده و موجودی انبارهای داخل کشور نیز حدود 120 تا 150 هزار تن است؛ بنابراین باید با توجه به اینکه مصرف کشور 22 میلیون تن در سال است، بدین ترتیب هر ماه باید حدود 2 میلیون و 830 هزار تن کالا ذخیره‌سازی و تامین شود. در همین حال، هم اکنون باید 3 میلیون و 800 هزار تن موجودی کالا باشد در حالی که این رقم بر اساس آمارها، هم اکنون به 800 هزار تن رسیده است و رسوب بنادر نیز 700 هزار تن برآورد می‌شود.
مشکواتی ادامه داد: البته معمولا از 700 هزار تن رسوب بنادر نیز، حدود 400 هزار تن مشکل اسنادی دارند و استوک هستند. بنابراین هم اکنون موجودی یک هفتم آنچیزی است که باید باشد و اگر این روند ادامه یابد، پیش بینی می‌شود ظرف 20 روز آتی شرایط قیمتی وخیم شود.
همچنین یکی دیگر از تاجران فولاد نیز در گفتگو با مهر می‌گوید: هم اکنون روند تخصیص ارز به فولاد در مرکز مبادلات ارزی به نحو مناسبی نیست و معمولا صف‌های طولانی برای خرید تشکیل می‌شود.
وی می‌افزاید: هر سال 11 میلیون تن واردات در کشور صورت می‌گیرد که نیاز ارزی آن 7 میلیارد دلار در سال است که رقم هنگفتی است و به نظر نمی‌رسد که مرکز مبادلات ارزی از پس آن برآید.
این تاجر می‌گوید: اگر روند به شکل فعلی در تامین فولاد ادامه یابد، مشکلات بسیاری در ساخت و ساز و پروژه‌های عمرانی سال 92 بروز می‌کند.
آغاز فصل خرید فولاد 92 از بهمن‌ماه
رئیس سابق میز کالای فولاد خاطرنشان کرد: معمولا در بازار سنتی، خریدها برای بهار سال آینده از بهمن ماه هرسال آغاز می‌شود و همین امر بر نگرانی‌ها می‌افزاید.
مشکواتی می‌گوید: بر این اساس، دولت باید چاره‌ای بیندیشد و شرایط را به گونه‌ای مدیریت کند که در بهمن‌ماه با آغاز فصل خریدهای سال 92، مشکلی پیش نیاید.
وی در پاسخ به این سئوال که قرار بود خطوط ری‌فاینانس برای فولاد اختصاص یابد، گفت: این موضوع عملیاتی نشده است و در حالی که در گذشته بانک 15 درصد طلب می‌کرد که خطوط فاینانس ارایه دهند، اما هم اکنون مرکز مبادلات ارزی برای یک حواله 135 درصد و برای ال سی 120 درصد طلب می‌کند.
نقدینگی مورد نیاز واردات 24 برابر شده است
به گفته تاجران فولاد، نرخ ارز مبادله‌ای، دو برابر نرخ ارز مرجع است و بر این اساس، نقدینگی برای واردات فولاد 24 برابر شده و بنابراین، واردات سخت شده است. البته ثبت سفارش نیز به شدت کاهش یافته است و همین امر سبب شده است که نگرانی برای سال آتی تشدید شود.
آمارها چه می‌گویند...
بر اساس آمارهای رسمی، واردات فولاد در 9 ماهه ابتدای سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، 52 درصد کاهش یافته است، ضمن اینکه این کاهش در مورد کالایی همچون تیرآهن 69 درصد است، ضمن اینکه تولید این کالا نیز 7 درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
همچنین روند ثبت‌سفارش کالاها نیز کاهش شدیدی را نشان داده و بر همین اساس، پیش‌بینی می‌شود که واردات نسبت به رقم فعلی نیز کاهش چشمگیری داشته باشد.
خبر گزاری مهر