قاچاق روزانه 5 میلیون لیتر سوخت/ گازوئیل دو نرخی دردسرساز شد

مهدی ابویی درباره وضعیت قاچاق سوخت در کشور گفت: ستاد بررسی هایی را در مورد تاثیر هدفمندی یارانه ها بر قاچاق فرآورده های نفتی از دی ماه سال 89 تا پایان سه ماهه اول امسال ( مدت زمان 6 ماه) داشته است.

معاون پیشگیری و هماهنگی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به کارگروه تخصصی وضعیت قاچاق فرآورده های نفتی در ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با حضور تمام دستگاهها، افزود: این کارگروه هم به صورت تخصصی مورد مذکور را بررسی کرده است.

رکود 45 روزه قاچاق

به گفته وی بعد از هدفمند شدن یارانه ها و اعلام قیمتهای جدید فرآورده های نفتی تقریبا به مدت 45 روز بازار مبادلات غیرقانونی فرآورده های نفتی با رکود مواجه شد که این روند بر حجم قاچاق تاثیر گذاشت. اما بعد از این مدت عوامل قاچاق خود را با قیمتهای جدید تنظیم کردند، یعنی عوامل قاچاق در درون مرز و پشت مرز با توجه به نرخهای جدید اعلامی فرآورده های نفتی، نرخهای قاچاق جدیدی را برای فرآورده های نفتی تنظیم کردند و دوباره قاچاق فرآورده های نفتی طبق روالی که پیش از آن داشت، آغاز شد؛ یعنی تنها 45 روز در قاچاق فرآورده های نفتی رکود را شاهد بودیم.

ابویی در پاسخ به این سئوال که آیا با تغییر قیمتهای فرآورده های نفتی با اجرای هدفمندی یارانه ها، قیمتهای جدید باز هم برای قاچاقچیان می صرفد؟ گفت: بله، زیرا با توجه به اختلاف قیمت فرآورده های نفتی در داخل و پشت مرزها به ویژه در نفت گاز قاچاق این فرآورده ها برای قاچاقچیان می صرفد.

قیمت گازوئیل در کشورهای همسایه

وی با اشاره به اینکه در ترکیه قیمت نفت گاز بالای 2 هزار تومان، در افغانستان و پاکستان حدود 1500 تومان تا 1600 تومان، در حوزه های سواحل جنوب یعنی در سواحل دریای عمان و خلیج فارس 900 تا 800 تومان است، افزود: یعنی اختلاف قیمت در داخل و بیرون مرزها خود را به این صورت نشان می دهد.

معاون پیشگیری و هماهنگی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز ادامه داد: قبل از هدفمندی یارانه ها قیمت نفت گاز 16.5 تومان بود، قاچاق این فرآورده در مرز 100 تومان بود و در ترکیه به طور متوسط لیتری 400 تومان به فروش می رسید اما با افزایش قیمت نفت گاز پس از هدفمندی یارانه ها و رسیدن آن به 350 تومان، هم اکنون این فرآورده در مرز حدود 600 تا 700 تومان و در ترکیه و پس از مرز 1400 تومان به صورت قاچاق به فروش می رسد که البته در مرحله بعدی فروش به ترتیب قیمت آن بیشتر هم می شود.

اختلاف قیمت داخل و خارج مرز

وی تصریح کرد: زمانی که قیمت نفت گاز در ایران 16.5 تومان بود، این فرآورده نفتی در مرز پاکستان تا حدود 80 تا 100 تومان فروش می رفت و در داخل پاکستان به 400 تومان می رسید. در مرز افغانستان نیز به همین شکل بود، در مرز افغانستان حدود 500 تومان و در داخل آن 800 تومان به فروش می رسید، این در حالی است که عامل اصلی فروش و شبکه های قاچاق در مراحل بعدی قاچاق هم سود می برند.

ابویی خاطرنشان کرد: با اجرای هدفمندی یارانه ها از اول دی ماه سال گذشته به مدت 45 روز در بحث بازار قاچاق فرآورده های نفتی یک رکودی بوجود آمد که به طور میانگین موجب کاهش 35 تا 40 درصدی کاهش قاچاق فرآورده های نفتی در همین مدت زمان نسبت به قبل از اجرای هدفمندی یارانه ها در فرآورده های نفتی شد.

وی تصریح کرد: اما بلافاصله شبکه های قاچاق بازار معاملات غیرقانونی فرآورده های نفتی را با شرایط جدید تطبیق دادند و تنظیم کردند و دوباره این چرخه به راه افتاد و به مرور روال خود را پیدا کرد، بررسی های ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز نشان می دهد که هدفمندی یارانه ها در فرآورده های نفتی نه تنها تاثیر مثبتی بعد از 45 روز اول نداشت، بلکه این قاچاق در برخی نقاط بیشتر شده است.

افزایش قاچاق در برخی مناطق

این مقام مسئول در ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز دلیل این امر را دو نرخی شدن قیمت فرآورده های نفتی در داخل کشور اعلام کرد و گفت: هم اکنون قیمت نفت و گاز دارای دو نرخ 150 تومان و 350 تومان است و این اختلاف قیمت حجم عرضه خارج از شبکه را بیشتر می کند، وقتی هم که عرضه خارج از شبکه بیشتر باشد به همان نسبت قاچاق هم بیشتر می شود.

وی به فعالیتهای ستاد در بخش عرضه خارج از شبکه که منشاء قاچاق است و در خود قاچاق اشاره کرد و از تصویب دستورالعمل مصوب ستاد به تمام دستگاهها در این راستا و همچنین تهیه یک سامانه جامع نرم افزاری خبرداد و بیان کرد: این سامانه به وزارت نفت تحویل داده شده و هم اکنون در تمامی نقاط کشور از این سامانه فنی استفاده می شود.

ابویی هدف این سامانه را کاهش دخالت دست در تنظیم سهمیه ها عنوان و بیان کرد: عمده تخلفات در بحث فرآورده های نفتی قاچاق توسط مجریان و متصدیان در استانها، شهرستانها و همچنین دستگاههای مختلفی صورت می گیرد که مسئول تنظیم سهمیه ها هستند، بنابراین این سامانه با کاهش دخالت دست و نیروی انسانی درصد سلامت و صحت را در بحث تنظیم سهیمه ها بالا می برد.

سامانه تنظیم سهمیه

وی یکی دیگر از مزایای این سامانه را مدیریت سهمیه ها اعلام کرد و گفت: سامانه به نحوی تهیه شده است که از وزیر نفت گرفته تا یک متصدی در شهرستان می توانند به ریز سهمیه ها اشراف داشته باشند، بنابراین میزان سهمیه ای که اختصاص می یابد با میزان سهمیه ای که استفاده می شود مثلا در بخش کشاورزی، صنعت و معدن و غیره می تواند مطابقت داده شود، براین اساس از وزیر نفت گرفته تا معاون وی، شرکت پخش و جهادکشاورزی به عنوان دستگاه متولی می توانند در مورد کنترل و برآوردها نظر خود را اعلام نمایند.

معاون پیشگیری و هماهنگی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز از مسئولیت استانداران و همچنین کمیسیونهای مبارزه با قاچاق در استانها برای نظارت و کنترل براساس سامانه به صورت رندومی خبرداد و افزود: این سامانه یکی از جامع ترین سامانه های نرم افزاری در بخش خدمات و فرآورده های انحصاری مثل مواد سوختی است.

وی اضافه کرد: در حال حاضر کلیه مردم در بخش دولتی و خصوصی، شهری و روستایی فقط از طریق این سامانه می توانند برای حوزه های کشاورزی و صنعت و شناور به جز بخش حمل و نقل درخواست سوخت نمایند. تمامی مصرف کنندگان فرآورده های نفتی چه در بخش نفت سفید، بنزین، نفت کوره و نفت گاز صرفا از طریق سامانه مذکور می توانند درخواست خود را ارائه کنند.

مدیریت 10 میلیارد لیتر سوخت قاچاق

ابویی با بیان اینکه تائید نهایی برای واریز سوخت درخواستی با شرکت پخش فرآورده های نفتی است، از مدیریت 10 میلیارد لیتر قاچاق در 4 فرآورده نفتی از ابتدای سال 89 تا پایان خردادماه امسال خبرداد و تصریح کرد: یعنی این میزان دیگر قاچاق نمی شود و بخشی از آن درداخل کشور مورد استفاده قرار می گیرد.

وی از کنترل قاچاق وعرضه خارج از شبکه در سال 89 نسبت به سال 88 به میزان حدود 30 تا 35 درصد خبرداد و افزود: بعد از اجرای هدفمندی یارانه ها برخی از مسئولان مصاحبه هایی را انجام دادند مبنی بر اینکه 25 تا 30 درصد قاچاق کنترل شده است اما این موضوع ربطی به هدفمندی یارانه ها نداشت.

معاون پیشگیری و هماهنگی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه در مرزهای کردستان تا سال 87 به صورت بی رویه با قاچاق سوخت به کشور عراق مواجه بودیم، عنوان کرد: این روند به نحوی بود که از داخل مرز به کشور عراق لوله ای کشیده بودند و سوخت را پمپاژ می کردند، همچنین حداقل هزار راس قاطر برای سوخت قاچاق کار می کردند، اما در حال حاضر این موضوع در مرز عراق کاملا برچیده شده است و به صورت محدود با شیوه هایی از طریق بازارچه های مرزی و جاسازی ها قاچاق انجام می شود.

پمپاژ سوخت از طریق لوله

وی با اشاره به اینکه در سایر مرزها این موضوع شدت و ضعف دارد ولی به همین صورت است، ادامه داد: در مرز پاکستان با یک خلاء مواجه هستیم، یعنی حدود 150 تا 200 کیلومتر مرز وحشی بدون حضور نیروی انتظامی و نیوری انسانی وجود دارد که از لحاظ جغرافیایی وضعیت بسیار بدی دارد و قاچاقچیان می توانند از این وضعیت استفاده می کند.

ابویی از انسداد قاچاق در مرزهای زابل و میرجاوه خبرداد و اظهارداشت: در گذشته این مرزها مبادی اصلی قاچاق بودند که الان به حداقل رسیده است.

به گفته وی در بحث شناورها هم طبق دستورالعمل ستاد قدرت موتور شناورها و میزان سوخت و غیره برآورد می شود و دیگر به صورت بی رویه به شناورها سوخت داده نمی شود، در حالیکه قبلا جاسازی های بسیار عجیب و غریبی در این شناورها برای سوخت وجود داشت اما هم اکنون مخازن سوخت آنها رنگ آمیزی شده و کاملا مشخص است.

قاچاق 5 میلیون لیتری

این مقام مسئول در ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در مورد میزان قاچاق فرآورده های نفتی گفت: قبل از سال 86 حداقل قاچاق روزانه 10 میلیون لیتر بود که در برخی از موارد به 30 میلیون لیتر هم می رسید اما هم اکنون برآوردها نشان می دهد که این قاچاق به کمتر از 5 میلیون لیتر در روز رسیده است.

وی اضافه کرد: بیشترین حجم قاچاق سوخت کشور در سواحل جنوبی و پس از آن مرزهای پاکستان، ترکیه و بعد عراق صورت می گیرد که مبادی اصلی قاچاق کشور است.

خبرگزاری مهر