البته اروپایی‌ها و سازمان ملل با این اقدام همراهی نکردند، ولی اصرار آمریکا، برخی معامله‌گران را نگران کرد و عده‌ای از نوسان‌گیران هم سعی داشتند با جوسازی پیرامون اثرات این اتفاق، سایرین را تشویق به خرید کنند.
بازارساز برای مقابله با این جوسازی‌ها، قیمت دلار روی تابلوی صرافی‌های بانکی را پله پله بالا برد و با این حرکت توانست از یکسو مانع از ایجاد تقاضای آربیتراژی در بازار شود و از سوی دیگر، تا حدی التهابات و نوسانات قیمتی را مدیریت کرد. با توجه به جو هیجانی که در میان معامله‌گران از صبح ایجاد شده بود، اگر بازارساز نرخ صرافی‌ها را بالا نمی‌برد و عرضه ارز را ادامه نمی‌داد، احتمال داشت قیمت‌ها دچار نوسانات سنگین‌تری شوند. با وجود این اقدامات بازارساز، دلار در بازار آزاد به کانال ۲۷ هزار تومانی رفت و حدود ساعت ۴ بعدازظهر روی عدد ۲۷ هزار و ۲۰۰ تومان مورد معامله قرار گرفت که ۶۵۰ تومان بیشتر از روز شنبه بود. صرافی‌های بانکی هم دیروز همسو با بازار آزاد قیمت فروش دلار خود را به کانال ۲۷ هزار تومانی بردند.
افزایش قیمت دلار در روز یکشنبه در شرایطی رقم خورد که بازار روز شنبه با افت۳۵۰ تومانی مواجه شده بود؛ برخی از معامله‌گران به‌واسطه این افت در موعد ماشه تصور کرده بودند روند افزایشی دلار پایان گرفته است؛ افزایش روز یکشنبه تا حدی برای آنها غیرمنتظره بود؛ با این حال، خیلی زود وقتی روند افزایشی بازار را مشاهده کردند، خود را با آن تطبیق دادند و در موقعیت خرید قرار گرفتند.
در بازار سکه هم دیروز معامله‌گران عمدتا خریدار بودند و به همین واسطه توانستند نرخ فروش فلز گرانبهای داخلی را به کانال ۱۳ میلیون تومانی ببرند. سکه ساعت ۴ بعدازظهر دیروز، ۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بود که ۴۰۵ هزار تومان بیشتر از روز شنبه بود.
با وجود افزایش قیمت‌ها در روز یکشنبه، فضای سردرگمی در بازار حکمفرما بود و کسی به‌دنبال خریدهای بلندمدت نبود. معامله‌گران حاضر بودند خیلی زود موقعیت خرید و فروش خود را تغییر دهند. از نگاه آنها در روزهای اخیر آنچه در بازار اهمیت دارد، سرعت عمل است و نباید به پیش‌بینی‌های قبلی دلخوش کرد. چون هر لحظه انتظارات تازه‌ای در بازار هویدا می‌شود که باید با آن هماهنگ شد. از نگاه آنها، اگر معامله‌گری سریع جهت موقعیتی خود را تغییر ندهد، می‌تواند با ضررهای سنگینی روبه‌رو شود.
رفتار صرافی‌های بانکی در روز رشد بازار آزاد
بازارساز در ابتدای روز دوم هفته، قیمت دلار روی تابلوی صرافی‌های بانکی را ۲۶ هزار و ۷۵۰ تومان اعلام کرد که ۳۰۰ تومان بیشتر از نرخ بسته‌شده روز شنبه بود. در واقع به نظر می‌رسید بازارساز از همان ابتدای روز التهاب بازار را حس کرده بود و به همین دلیل با بالا آوردن قیمت سعی کرد هیچ‌گونه فاصله آربیتراژی در بازار ایجاد نشود. این پایان کار بازارساز نبود؛ پس از اینکه قیمت در بازار آزاد، هیجان بیشتری از خود نشان داد و به شکست مرز ۲۷ هزار تومانی نزدیک شد، صرافی‌های بانکی هم در سه نوبت، قیمت فروش دلار خود را بالا آوردند. حدود ساعت ۱۱ و نیم صبح، رقم ۲۶ هزار و ۸۵۰ تومان بر تابلوی صرافی‌ها ثبت شد و ساعت ۱۲ این عدد تا نقطه ۲۷ هزار و ۲۰۰ تومانی بالا رفت. در نهایت قیمت دلار بر روی تابلوی صرافی ملی روی عدد ۲۷ هزار و ۳۰۰ تومان قرار گرفت که نشان از افزایش ۸۵۰ تومانی نسبت به روز ابتدایی هفته داشت.
این اقدامات فعالانه بازارساز در زمینه قیمت‌گذاری موجب شد رانت قیمتی در بازار ایجاد نشود. در واقع بازارساز با قیمت‌گذاری فعالانه تا حدی توانست دست پیش را بگیرد و نوسانات قیمتی را در روزی پرالتهاب تا حدی مدیریت کند.
عملیات بازارساز در روز یکشنبه می‌تواند پیش‌مقدمه کنترل هیجان بازار باشد. در صورتی که هیجانات مربوط به ادعای فعال شدن مکانیزم ماشه کم‌کم کاهش پیدا کند، بازارساز می‌تواند کم‌کم دست بالاتر را در بازار به‌دست بگیرد و سمت و سوی قیمت‌ها را تغییر دهد یا مانع از جوسازی بیشتر معامله‌گران شود. رئیس‌کل بانک‌مرکزی هم عنوان کرد «نهایت جنگ روانی و فشار آمریکا، همین شرایطی است که این روزها شاهد هستیم». در واقع به نظر می‌رسد، همتی هم باور دارد که پس از عبور بازار از این روزها، جریان ثبات به معاملات بازخواهد گشت.
به عبارت دیگر می‌توان گفت جریان رسمی انتظار ندارد نوسانات دلار بالای مرز ۲۷ هزار تومانی ادامه‌دار باشد و پس از کاهش التهابات به‌دنبال آن است که قیمت‌ها را پایین‌تر بیاورد. با این حال، برخی بازیگران غیررسمی نگاه متفاوتی نسبت به بازارساز دارند. از نظر آنها، با ادعای آمریکا مبنی بر فعال کردن مکانیزم ماشه، تنش‌ها بین ایران و ایالات‌متحده بیشتر خواهد شد و اخبار سیاسی منفی بیشتری در مهرماه به بازار خواهد رسید. در کنار این، بازار از مهرماه به استقبال خبرهای مربوط به انتخابات آمریکا خواهد رفت و آن اتفاقات هم می‌توانند تا حدی فضای بازار ارز را تحت‌تاثیر خود قرار دهند. زاویه دید برخی بازیگران غیررسمی، بازارساز جدا از قیمت‌گذاری نزدیک به نرخ بازار باید به‌دنبال تاکتیک‌های متنوع‌تر و حتی برون‌بازاری برای مدیریت نوسانی قیمت دلار باشد.
دلار چگونه مرز شکنی کرد؟
ساعت ۱۱ صبح روز یکشنبه، دلار در بازار آزاد با قیمت ۲۶ هزار و ۹۰۰ تومان معامله می‌شد که ۲۰۰ تومان بیشتر از نرخ بسته‌شده روز شنبه بود. چنین افزایشی به تنهایی کافی بود تا آشکارکننده انتظارات برخی از معامله‌گران ارزی باشد.
یک ساعت بعد دلار در بازار آزاد بالای ۲۷ هزار تومان قیمت خورد. بازارساز هم از قافله عقب نماند و قیمت بر تابلوی صرافی‌های بانکی روی عدد ۲۷هزار و ۳۰۰ تومان قرار گرفت. پس از این اتفاق کمی دامنه نوسانات آرام‌تر شد و حدود ساعت ۴ بعدازظهر دلار در بازار آزاد هم روی عدد ۲۷هزار و ۲۰۰ تومان قرار گرفت. یکی از عواملی که در این روز موجب می‌شد تحرکات افزایشی در بازار بیشتر شود، رشد نرخ حواله درهم بود. درهم در همان ساعات ابتدایی شروع بازار خود را به کانال ۷ هزار و ۴۰۰ تومان رساند و در اواخر روز تلاش می‌کرد خود را به مرز ۷ هزار و ۵۰۰ تومانی برساند. قیمت درهم در این محدوده‌ها سیگنال محکمی برای ورود دلار به کانال ۲۷ هزار تومانی بود. اگر قرار بر بازگشت دلار به کانال پایین‌تر باشد، نرخ حواله درهم باید حداقل به زیر محدوده ۷ هزار و ۴۰۰ تومانی برود.
سکه هم دیروز مانند دلار رفتار افزایشی داشت. تنها بازاری که روز ۳۰ شهریورماه منفی بود، بورس تهران بود که شاخص کل آن نزدیک به ۵۰ هزار واحد از ارزش خود را از دست داد.
دنیای اقتصاد