مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک در مکاتبه‌ای با عمرانی معاون قضائی دادستان کل کشور در امر مبارزه با قاچاق و جرایم سازمان یافته جزئیات محموله‌های صادراتی و وارداتی مانده در پشت مرزها را اعلام کرد.
در این نامه آمده است: عطف به دستور آن مقام محترم طی نامۀ شمارۀ ۱۴۰/١٣٩٩/٨٣٢٧٦/۹۰۰۰ مورخ ١٣ / ١٢ / ١٣٩٩ با عنوان سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی، همانگونه که مستحضرید:
وفق مفاد مواد ٣٨ و ٣٩ قانون امور گمرکی، خروج کالا از اماکن گمرکی، مستلزم انجام تشریفات گمرکی است. تشریفات گمرکی به استثنا موارد مندرج در قانون مذکور، منوط به اظهار کالا با تسلیم اظهارنامه توسط صاحب کالا یا نمایندۀ قانونی وی انجام می‌شود.
پیرو تصمیمات اتخاذ شده در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که مراتب طی بخشنامۀ شمارۀ ٩٧٨٥٥٤ / ٩٩ مورخ ١٨ / ٨ / ١٣٩٩ به کلیۀ حوزه‌های نظارت و گمرکات اجرایی کشور ابلاغ گردیده است، ضمن تأکید بر اجرای دقیق مصوبات ابلاغی و در راستای کاهش رسوب کالا و تعیین تکلیف کالاهای موجود در بنادر و گمرکات کشور، اعم از مناطق ویژه اقتصادی و آزاد تجاری (که به جهت واردات قطعی در این مناطق دپو شده‌اند) اقدامات ذیل در سه محور، طی بخشنامه شماره ۱۰۸۶۶۰۴/٩٩ مورخ ١١ / ٩ / ٩٩ (تصویر پیوست) به کلیۀ حوزه‌های نظارت و گمرکات اجرایی به شرح زیر ابلاغ و بر اجرای آن تأکید گردیده است:
۱) کالاهایی که هنوز به گمرک، اظهار نشده‌اند
وفق مصوبات ابلاغی از جمله مصوبه شعام، مهلت توقف کالاهای وارده به کلیۀ مبادی ورودی کشور، اعم از سرزمین اصلی یا مناطق آزاد و ویژۀ اقتصادی (که به منظور ورود به سرزمین اصلی یا مصرف در مناطق مزبور وارد می‌شود) دو ماه تعیین گردیده است. درصورت تأیید بانک مرکزی مبنی بر عدم تبادل اسناد خرید و انتقال وجه به فروشنده، مهلت توقف، حداکثر تا دو ماه توسط گمرک، و در مناطق، توسط سازمان مسئول منطقه قابل تمدید است.
مراجع تحویل گیرنده کالاها مکلف اند پس از پایان مهلت توقف، مراتب را با رعایت سایر مقررات جهت انجام تشریفات متروکه به گمرک اعلام نمایند. بنابراین گمرکات کشور ضمن پیگیری و تأکید مراتب فوق به مراجع تحویل گیرنده، درخصوص کالاهایی که از سوی مراجع مذکور به عنوان کالاهای متروکه اعلام شده است، با رعایت کلیۀ قوانین و مقررات مربوطه، فهرست این کالاها را به همراه اظهارنامه‌های مربوطه به سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی ارسال نمایند.
۲) کالاهایی که به گمرک، اظهار و در حین انجام تشریفات گمرکی می‌باشند.
گمرکات اجرایی کشور نسبت به احصاء و استخراج کلیۀ اظهارنامه‌های درجریان مربوط به گمرک مربوطه اقدام و در هرمورد بررسی نمایند چرا صاحب کالا یا نمایندۀ قانونی وی نسبت به ادامه تشریفات گمرکی و ترخیص قطعی کالا اقدام ننموده است؟ چنانچه رسیدگی‌های معموله حاکی ازعدم وجود معاذیر قانونی صاحب کالاجهت پرداخت حقوق ورودی و ترخیص قطعی کالا باشد ضمن ابلاغ اخطار سیستمی به صاحب کالا در اجرای مفاد تبصرۀ ٣ مادۀ ٥٤ آئین نامۀ اجرایی قانون امور گمرکی جهت ترخیص کالای اظهاری ظرف حداکثر ۲۰ روز و اعلام اینکه چنانچه صاحب کالا در مهلت اعلامی جهت ادامه تشریفات گمرکی مراجعه ننماید کالای موضوع اظهارنامه مشمول مقررات متروکه خواهد شد، درصورت عدم اقدام ظرف موعد مقرر، نسبت به انجام تشریفات متروکه اقدام نمایند.
۳) کالاهایی که به گمرک اظهار و پس از انجام تشریفات گمرکی ، برای آنها پروانه الکترونیکی و مجوز بارگیری صادر شده است
درخصوص اظهارنامه کالاهایی که پس از پایان تشریفات گمرکی و پرداخت حقوق ورودی برای آنها پروانه الکترونیکی و مجوز بارگیری صادر شده لیکن صاحبان کالا ظرف مدت یک ماه از تاریخ صدور مجوز بارگیری، نسبت به خروج کالا اقدام ننموده‌اند بقید فوریت و با اخطار سیستمی ٧ روزه به صاحبان کالا جهت خروج فوری کالا، در صورت عدم اقدام در این خصوص، مقررات متروکه اعمال و نتیجه به دفاتر ستادی گمرک ایران جهت جلوگیری از اعمال هرگونه تسهیلات به این صاحبان کالا اعلام گردد.
بدیهی است با توجه به اینکه اقدام به عدم خروج کالا پس از یک ماه از تاریخ صدور مجوز بارگیری می‌تواند از مصادیق احتکار به شمار آید، دستور فرمائید اسامی این افراد بقید فوریت جهت صدور هرگونه دستور مقتضی به مراجع ذیصلاح از جمله دادستان محترم شهرستان و مراجع نظارتی مرتبط اعلام شود.
همچنین، اقدام فوری درخصوص صاحبان کالاهایی که نسبت به اخذ کد رهگیری بانک عامل اقدام - لیکن اقدام به ترخیص قطعی کالا ننموده‌اند - نیز به شرح فوق مورد تأکید است.
همچنین نظر به اهمیت تعیین وضعیت کالاهای صادراتی مشمول ضوابط متروکه و جلوگیری از رسوب کالاهای مزبور و تبعات ناشی از آن، طی بخشنامه شمارۀ ١٣٧٦٨٤٩ / ٩٩ مورخ ١١ / ١١ / ٩٩ (تصویر پیوست) تصریح و تأکید گردیده است گمرکات اجرایی کشور نسبت به بررسی وتعیین تکلیف کالاهای موصوف با توجه به ماده ٢٤ قانون امور گمرکی و ٥٤ آئین نامه اجرایی آن قانون و سایر ضوابط و مقررات مربوطه در دوره‌های زمانی تعیین شده در قوانین مرتبط اقدامات لازم در سه محور به شرح ذیل انجام دهند:
۱) محموله‌های صادراتی موجود که هنوز به گمرک، اظهارنشده است
گمرکات اجرایی کشور ضمن پیگیری و تأکید مراتب به مراجع تحویل گیرنده، در خصوص کالاهایی که از سوی مراجع مذکور به عنوان کالای متروکه اعلام شده است، با رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوطه، فهرست این کالاها را به همراه اظهارنامه‌های مربوطه به سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی ارسال
نمایند .۲) محموله‌های صادراتی موجود که به گمرک اظهار شده و در حال طی تشریفات گمرکی می باشندگمرکات اجرایی نسبت به احصاء و استخراج کلیه اظهارنامه‌های صادراتی در جریان که محمولات آنها نیز به اماکن گمرکی وارد شده است اقدام و در هرمورد علت عدم پیگیری و اقدام صاحب کالا یا نماینده قانونی وی جهت ادامه تشریفات گمرکی و ترخیص قطعی کالا را بررسی نموده و چنانچه رسیدگی‌های انجام شده حاکی از عدم وجود معاذیر قانونی صاحب کالا در تشریفات صدور از جمله اخذ مجوزهای قانونی، پرداخت عوارض صادراتی و یا نظریه آزمایشگاه جهت تعیین ماهیت باشد، در اجرای مفاد تبصره ٣ ماده ٥٤ آئین نامه اجرایی قانون امور گمرکی اخطاریه کتبی به ذینفع یا نماینده قانونی ایشان جهت ترخیص کالای اظهاری خود ظرف ۲۰ روز ابلاغ و تصریح و تأکید نمایند» چنانچه صاحب کالا در مهلت اعلامی جهت انجام تشریفات گمرکی مراجعه ننماید، کالای موضوع اظهارنامه مشمول مقررات متروکه خواهد شد «و در نهایت در صورت عدم اقدام ظرف مهلت ابلاغ شده، نسبت به انجام تشریفات متروکه اقدام نمایند.
۳) محموله‌های صادراتی موجود که به گمرک اظهار شده و تشریفات گمرکی مربوطه به اتمام رسیده و پروانه صادراتی الکترونیکی و مجوز بارگیری نیز صادر شده است.
در خصوص محموله‌های صادراتی موجود که به گمرک اظهارشده و پس از اتمام تشریفات گمرکی، برای آنها پروانه صادراتی الکترونیکی و نیز مجوز بارگیری صادر شده است، لیکن صاحب کالا ظرف مهلت قانونی مقرر نسبت به خروج کالا اقدام ننموده است به قید فوریت و با ابلاغ ابلاغیه کتبی با مهلت ٧ روزه به صاحبان کالا جهت خروج فوری کالا، در صورت عدم اقدام از سوی ایشان، نسبت به اعمال مقرات متروکه و اعلام مراتب به دفاتر ستادی گمرک ایران جهت جلوگیری از ارائه هرگونه تسهیلات گمرکی صاحبان محموله‌های موصوف اقدام گردد.
مهر