مرتضی میری در مورد وضعیت صادرات فرش دستباف در سال جاری، گفت: اوضاع صادرات فرش دستباف در سال جاری اصلا خوب نیست و اگرچه مسئولان برای بهبود شرایط صادرات فرش دستباف در جلسات مختلف قول هایی می دهند اما از آنجا که مسئولان عالی رتبه کشور به اهمیت راهبردی فرش واقف نیستند، هیچ اتفاقی مثبتی در این حوزه نمی افتد.
* ارزش صادرات فرش دستباف در سه ماهه نخست امسال 8.9 میلیون دلار
وی با بیان اینکه در سه ماهه نخست امسال براساس آمار گمرک ارزش صادرات فرش دستباف 8 میلیون و 900 میلیون دلار بوده است، افزود: وقتی مسئولان عالی رتبه کشور با این ارقام ناچیز در حوزه صادرات فرش مواجه می شوند، تصور می کنند که نباید به این حوزه اهمیت دهند در حالی که اهمیت ارز آوری فرش باید در درجه دوم باشد و در درجه اول موضوع اشتغال در این صنعت مورد اهمیت قرار گیرد.
عضو هیات مدیره اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف بیان داشت: البته اشتغال در صنعت فرش نیز مستلزم آن است که نگاه درستی به موضوع صادرات فرش دستباف داشته باشیم که این اتفاق متاسفانه تاکنون نیفتاده است و حتی در برنامه های پیشنهادی وزیر صمت برای معرفی خود به مجلس نیز موضوع فرش مطلقا دیده نشد و کلمه ای از فرش در برنامه های وزیر جدید صمت ذکر نشده است . البته با توجه به برنامه وزیر صمت به نظر می رسد دغدغه وی بیشتر حوزه صنعت است زیرا در حوزه تجارت خارجی و صادرات نیز برنامه خاصی ارائه نکرده اند.
وی با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی، اشتغال در حوزه فرش دستباف جایگاهی ندارد، گفت: اگر وضعیت اینگونه ادامه یابد، اشتغال های مختلف در حوزه فرش دستباف از قبیل رنگ رزی، نقشه کشی، بافندگی و ... از بین می رود و در آینده نزدیک با بیکاری شاغلان در این صنعت که تخصص دیگری نیز ندارند مواجه خواهیم شد.
* حذف مشوق های صادراتی از سال 90
میری گفت: مهمترین انتظاری که فعالان حوزه فرش از وزیر صنعت، معدن و تجارت دارند این است که نه تنها مشکلات این حوزه حل شود بلکه به اهمیت صنعت فرش واقف باشد و اهمیت این حوزه را به مسئولین عالی رتبه کشور نیز انتقال دهد.
وی بیان داشت: در گذشته مشوق های صادراتی به صادرکنندگان پرداخت می شد اما از سال 90 و از زمان دولت احمدی نژاد این مشوق ها نه تنها در حوزه فرش بلکه در سایر حوزه های صادراتی برداشته شد و از آن زمان به بعد هیچ حمایتی از صادرکنندگان صورت نمی گیرد.
* اثرات نامطلوب رفع تعهد ارزی بر صادرات فرش دستباف
میری در مورد تاثیر تحریم ها بر کاهش صادرات فرش بیان داشت: برخی معتقدند که تحریم ها اثر چندانی بر صادرات فرش نداشته است اما در واقعیت اینگونه نیست زیرا برخی از تصمیمات داخلی از جمله موضوع رفع تعهد ارزی بعد از تحریم ها اتخاذ شد و این موضوع اثرات نامطلوبی در حوزه صادرات و بخصوص حوزه صادرات فرش دستباف داشت.
وی بیان داشت: اگر تحریم ها نبود قطعا موضوع رفع تعهد ارزی نیز بوجود نمی آمد و صادرکنندگان و بخصوص صادرکنندگان فرش دستباف با همان شیوه های سنتی نسبت به صادرات فرش اقدام می کردند و ارز حاصل از صادرات را به کشور باز می‌گردانند و صادرات فرش به این شکل افت نمی کرد.
* تحریم ها 25 درصد بازار صادرات فرش دستباف را از ما گرفت
وی با تاکید بر اینکه اثرات منفی تحریم ها بر حوزه صادرات فرش دستباف بسیار گسترده بود، بیان داشت: با توجه به اینکه 25 درصد از صادرات سالانه فرش دستباف ایران به آمریکا بود تحریم ها 25 درصد بازار صادرات فرش دستباف را از ما گرفت و سایر مشکلات خارجی و داخلی بخش های دیگری از بازار فرش دستباف را از ما گرفت.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه کاهش شدید حضور ایران در بازارهای هدف صادراتی، کدام کشورها جایگزین ایران شده اند، گفت: بعضی از بازارهای هدف صادراتی جایگزین را یافته اند اما برخی دیگر به سمت مصرف سایر کف پوش ها رفته اند و جایگزینی را برای فرش دستباف ایران قرار نداده اند.
* فرش دستباف هند جایگزین فرش ایران در بازار آمریکا شده است
میری اظهار داشت: بعد از عدم حضور ایران در بازار فرش آمریکا، فرش دستباف هند جایگزین فرش دستباف ایرانی در بازار آمریکا شده است و حتی ذائقه این بازار نیز به سمت فرش دستباف هندی تغییر کرده است بنابراین حتی اگر تحریم ها علیه ایران نیز برداشته شود ما بازار صادراتی فرش دستباف را در این کشور مانند گذشته نخواهیم داشت و برای بازگشت به جایگاه قبل در این بازار مدت ها زمان لازم است.
* کاهش گردش مالی فرش دستباف در دنیا
عضو هیات مدیره اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف اظهار داشت: نکته قابل توجه در مورد کاهش حضور فرش دستباف ایرانی در بازارهای بین المللی این است این موضوع باعث کاهش گردش مالی فرش دستباف در دنیا شده است زیرا همانطور که اشاره شد اگرچه برخی خریداران فرش ایرانی در بازارهای هدف جایگزینی را برای فرش ایرانی انتخاب کرده اند اما برخی هنوز هیچ فرش دستبافی را جایگزین فرش دستباف ایرانی نکرده اند.
وی بیان داشت: در دو - سه سال اخیر ارزش صادرات فرش دستباف ایرانی به شدت کاهش یافته و درآمد ارزی کشور از صادرات این کالا حدود 60 تا 70 میلیون دلار است که ارقام بسیار ناچیزی است.
وی با بیان اینکه صادرات فرش دستباف در سه ماهه نخست امسال نسبت به سه ماهه نخست سال 99 حدود 3.5 درصد افزایش یافته است، گفت: در مجموعه صادرات فرش دستباف ایران در سه ماهه نخست امسال حدود 9 میلیون دلار بوده است که این رقم بسیار ناچیز است و به نظر می رسد صادرات فرش دستباف تا پایان سال حتی به کمتر از دو یا سه سال اخیر برسد.
فارس