معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در گزارشی به وضعیت تثبیت سه ساله نرخ ارز رسمی در ایران پرداخته است.
بر این اساس، سه نوع ساختار نرخ ارز در اقتصادهای جهان وجود دارد، تک نرخی، دو نرخی و چندنرخی. بر اساس آخرین اطلاعات صندوق بینالمللی پول در میان ۱۸۹ اقتصاد جهان، فقط ۱۲ کشور دارای نرخ ارز دوگانه هستند که شامل کشورهای ارمنستان، باهاما، بروندی، اریتره، غنا، عراق، قرقیزستان، مالدیو، سائوتومه و پرنسیپ، سودان جنوبی، سوریه و ایران هستند.
همچنین ۱۱ کشور نیز دارای نظام نرخ چندگانه بوده که شامل آنگولا، گینه، میانمار، نیجر، گینه پاپائو، سودان، تاجیکستان، باگو، اوکراین، ونزوئلا و مغولستان هستند. به عبارتی دیگر ۱۶۶ اقتصاد جهات دارای ساختار نرخ ارز تک نرخی و مابقی دونرخی یا چندنرخی هستند.
بر اساس آخرین بررسی صندوق بین المللی پول، تعداد ۶۳ اقتصاد جهان دارای نظام نرخ ارز شناور، ۸۸ کشور دارای نظام میخکوب ملایم، ۲۳ کشور دارای نظام میخکوب سخت و مابقی هم اختلاطاتی از نظامات مذبور هستند.
روند تغییر نرخ ارز رسمی- بر اساس ارزش پول ملی در برابر یک دلار آمریکا طی سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰
صرف نظر از انتخاب نوع نظام ارزی، نحوه نظارت بر نوسانات نرخ ارز و تعدیل به هنگام آن از موضوعات مهمی است که به صورت منظم توسط مقامات ناظر پولی و ارزی اقتصادهایی که به ویژه دارای ساختار تک نرخی ارز هستند، پایش و نظارت می شود و در صورت نیاز نرخ ارز رسمی کشورها متناسب با تحولات قیمتی در سطح جهان و تورم داخلی و در چارچوب ترتیبات نظام نرخ ارز، صورت می گیرد.
طی سال ۲۰۲۰ ارزش پول ملی بسیاری از اقتصادها در برابر دلار تضعیف شد و این موضوع در تعدیل نرخ ارز رسمی اکثر آنها هم لحاظ شد. در میان کشورهای منتخب، شامل ترکیبی از اقتصادهای در حال توسعه همسایه، منطقه و جهان، شاهد افزایش نرخ ارز رسمی البته به‌استثنای اقتصاد ایران هستیم که با احتساب سال ۲۰۲۱، سه سال متوالی است که نرخ ارز رسمی آن بدون تغییر ۴۲۰۰ تومان در برابر هر دلار باقی مانده است.
مهر