محمود خاقانی، درباره صادرات نفت ایران به متحدان غرب در شرق اظهار داشت: وقتی که صحبت از تحریم‌های آمریکا و اروپا می‌شود این نظریه در اذهان مطرح است که غرب با ایران دشمن است و ایران هم با غرب دشمن بوده و نگاه به شرق دارد. اما واقعیت این است که غرب در شرق هم دوستان وفادار دارد. وقتی غرب نفت ایران را تحریم می‌کند، شرق هم نمی‌خرد. در میان شرقی‌ها حتی چین روابط بانکی با ایران را محدود کرد و نفت ایران را با نام دیگری تحت عنوان دور زدن تحریم‌ها وارد می‌کرد. اما پیشرفت روند مذاکرات وین چین را متقاعد کرد که اعلام کند در دیماه 1400 از ایران نفت وارد کرده است. برخی اینگونه نظر دادند که چین به آمریکا ثابت کرد که تحریم‌ها را شکسته اما دیگران معتقدند که بطور پنهان بین چین و آمریکا توافق بوده است که آمریکا علیه چین کاری نکند.
وی با بیان اینکه بنا به گفته مسئولین درطول سه سال اخیر ایران بیشترین حجم نفت خام را به مشتریان تحویل داده و پول نفت فروخته شده را هم گرفته است، افزود: اگرچه درباره چگونگی و جزئیات توضیحی داده نشده است. بطورکلی باید قبول کرد که بیشترین حجم نفت صادراتی ایران در شرق به چین تحویل داده شده است و در آذرماه 1400 حجم صادرات نفت خام ایران به حدود روزی یک میلیون بشکه رسید. این درحالی است که اکثر شرکت‌های حمل و نقل نفت خام و بیمه بدلیل همراهی با تحریم‌های آمریکا در شرق از حمل و یا بیمه نفت خام صادراتی ایران خودداری می‌کنند. این یادآوری ضروری است که پس از توافق برجام در سال 1394 (2015 میلادی) صادرات نفت خام ایران به روزانه دو و نیم میلیون بشکه رسید تا اینکه درسال 1397 (2018 میلادی) دولت ترامپ اعلام کرد در برجام سر آمریکا کلاه رفته و از برجام بیرون رفت و تحریم‌های جدیدی را علیه ایران تعریف کرد.
این کارشناس بین‌الملل حوزه انرژی با اشاره به تمایل واردات نفت خام ایران توسط ژاپن، کره جنوبی، هند و بقیه متحدان غرب در شرق تصریح کرد: درحال حاضر میلیاردها دلار پول نفت خام ایران نه فقط در غرب که درکشورهای متحد غرب در شرق نظیر کره جنوبی به گروگان گرفته شده و حالا که پیام‌های مثبت از وین مرتبط با برجام به گوش می‌رسد متحدان غرب در شرق خواهان واردات نفت خام از ایران شده‌اند. اما قصد دارند که به ازاء باز پرداخت پول‌های مسدود شده ایران آنطور که برخی از گزارش‌ها نشان می‌دهد، باتوجه به برخی تمایلات ابراز شده در تهران پول نفت را با کالاهای مختلف تهاتر کنند. شرکت‌های کره جنوبی نظیر ساموسونگ نیز تبلیغات برای بازگشت به بازار ایران را شروع کرده‌اند.
وی با اشاره به وضع ایران در صورت بازگشت به بازار نفت گفت: در حال حاضر مشتری اصلی نفت ایران، چین است که نفت دریافت و کالا می‌دهد. به قرار معلوم ایران درحال حاضر در حدود یک میلیون بشکه در روز نفت خام صادر می‌کند که کارشناسان انتظار دارند تا پایان سال جاری مسیحی 2022 یک میلیون بشکه دیگر هم ایران صادر کند و به دو میلیون بشکه در روز برسد. این میزان صادرات علاوه برحدود پنجاه میلیون بشکه نفت خامی است که بقرار برخی از گزارش‌ها ایران بصورت شناور روی نفتکش‌ها در دریا انبار کرده است. بنابراین می‌توان گفت که ثروت زیادی را ایران درحال عرضه به بازار و درآمد ارزی کلانی می‌تواند داشته باشد.
خاقانی در ادامه درباره اینکه درصورت رفع تحریم بهترین برای ایران چیست؟ توضیح داد: بهترین اقدام و عمل شفاف‌سازی اقتصاد خرد و کلان کشور و نظام بانکی کشور است، به جای تهاتر نفت خام ایران با کالا و خدمات با پالایشگرهای متحد غرب در اروپا و متحد غرب در شرق وارد نوعی معامله شویم که در آن نفت خام ایران را به جای فروش به اصطلاح انگلیسی Sale به این معنی که مالکیت نفت خام از شرکت ملی نفت ایران به خریدار به ازاء وجه نقد یا کالا و خدمات منتقل می‌شود، مالکیت را شرکت ملی نفت ایران با عرضه نفت خام به اصطلاح انگلیسی Supply به پالایشگاه حفظ کند و با مشارکت پالایشگر فرآورده‌های نفتی را در بازار بفروشد و با درآمد آن از هر بازاری که مقرون به صرفه است کالا و خدمات با کیفیت مرغوب و قیمت خوب دریافت کنیم.
ایلنا