ریزش قیمتها در بازار ارز طی هفته گذشته شتاب بیشتری به خود گرفته است، به طوری که در 6 روز کاری هفته گذشته نرخ دلار آمریکا در بازار داخلی با 130 تومان کاهش، 4 درصد از ارزش خود را در مقابل ریال از دست داده است. روز پنجشنبه قیمت آن بر تابلوهای صرافان 3170 تومان دیده شد. قیمت خرید آن در این روز از سوی صرافان 3100 تومان اعلام شد.این در حالی است که امکان خرید آن از دست دلالان به نرخ 3145 تومان هم وجود داشت.عواملی همچون خروج نقدینگی از این بازار به سمت بازار سهام، افت تقاضای تجاری و بیرونقی واردات، خوشبینی به پیشرفت آتی در پرونده هسته ای و بهبود فضای کسبوکار را میتوان دلایلی برای کاهش قیمتها دانست.
با کاهش 65 تومان دیگر از قیمت دلار در آخرین روز کاری هفته گذشته، بهای دلار در بازار تهران به «کاهش 4 درصدی در یک هفته» رضایت داد. بهای دلار در هفته گذشته با تقریبا 130 تومان کاهش، از محدوده 3300 تومان در اوایل هفته تا 3170 تومان در روز پنجشنبه افت کرد. ارزش سکه نیز با 7/2 درصد کاهش هفتگی تقریبا 30 هزار تومان ارزان شد و به یک میلیون و 70 هزار تومان رسید. این در حالی است که در بهای جهانی طلا در هفته تنها 4 دهم درصد افت داشت.
روند کاهشی قیمتها مرتبا در حال تکرار است. دستیابی به قیمتهای پایینتر برای ارز و سکه در این ایام دلایل مختلفی دارد که مهمترین آنها خروج نقدینگی از این بازار به سمت بازار سهام، افت تقاضای تجاری و بیرونقی واردات، انتظار برای استقرار رییسجمهور جدید و سیاستهای تجاری آینده، انتظار برای تحرکات دیپلماتیک و تعیین تکلیف پرونده هستهای در دولت آینده، خوشبینی به رفع مشکلات نقل و انتقال ارز، گرانی واردات، انتظار برای بهبود فضای کسبوکار و مواردی از این دست است. در کنار این عوامل، دریافت کالا به جای بخشی از صادرات نفت نیز نیاز به ارز را تا حدود زیادی منتفی ساخته است. محاسبه هزینه های صادراتی و وارداتی با کشورهای طرف معامله با پول محلی و نقش محوری ریال در این میانه باعث شده تا عملا ارزهای جهانروا مانند دلار از چرخه تقاضای تجاری کنار بروند. اغلب این تقاضای کلان به ویژه برای واردات کالاهای اساسی توسط مسیرهای دولتی در مرکز مبادلات عملیاتی میشود که آن هم البته تاخیرهای خاص خود و محدودیتهای انتخاب کالا را نیز در پی دارد. به هر روی شرایط ویژه فعلی اسباب خیر شده و با کند شدن سرعت گردش ارز، از قیمت آن نیز به مرور کاسته شده و تقریبا تقاضای سفته بازی برای آن نیز به حداقل رسیده است.
در این میان شاید مهمترین دلیل کندی گردش ارز در مناسبات اقتصادی کشور، انتظار برای تعیین خط و خطوط بازرگانی و خوشبینی به تنشزدایی از روابط منطقهای و بینالمللی باشد. بنابراین باید تا تقریبا دو هفته و شاید هفته های بعد برای روشنتر شدن مسیرهای فعالیت اقتصادی صبر کرد.
در عرصه بینالمللی نیز خبرهای مثبتی برای تقاضای به راه افتادن دور تازه گفتوگوهای ایران و غرب طی هفته گذشته مطرح شده است. تعداد افرادی که در این روزها از رییسجمهور آمریکا میخواهند تا در مذاکرات مستقیم با ایران از نرمش بیشتری برخوردار باشد، در خود آمریکا و در بین نمایندگان آمریکایی هم افزایش مییابد. مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا نیز در این روزها خواستار برگزاری هر چه سریعتر گفتوگوهای ایران با 1+5 است. در تقریبا 2 سال گذشته بازار ارز و سکه داخلی به مراتب بیش از متغیرهای پولی، از نگرانی های روانی تاثیر گرفته است. با این حال شرایط با آمدن رییسجمهور جدید به مرور تغییر میکند و بازار هم جز این انتظاری ندارد.
قیمتهای روز پنجشنبه
دلار در حالی بر تابلوها تا 3170 تومان افت کرد که در کف بازار تا 3145 تومان هم فروخته میشد. بهای خرید آن نیز بر تابلوها تا 3100 تومان کاهش داشت. در بازار ارز یورو نیز در روز پنجشنبه با 65 تومان کاهش تا 4180 تومان کاهش ثبت کرد. در بازار سکه و طلا نیز بهای هر گرم طلای 18 عیار با 1500 تومان کاهش تا مرز 100 هزار تومان ارزان شد. سکه نیز تقریبا 10 هزار تومان ارزان شد و به ترتیب سکه طرح جدید یک میلیون و70 هزار تومان، نیم سکه 565 هزار تومان و ربع سکه 365 هزار تومان فروخته شدند. در بازار سبزه میدان این قیمتها البته پایینتر هم فروخته میشد.
در بازارهای جهانی
قیمت طلا که شامگاه چهارشنبه تا مرز 1300 دلار افزایش یافته بود، روز پنجشنبه تا سطح 1280 دلار تعدیل شد و روز گذشته نیز تا 1287 دلار بالاتر رفت که نسبت به روز چهارشنبه بعد از ظهر تغییری نداشت. سخنرانی برنانکه رییس فدرال رزرو آمریکا در جمع نمایندگان کنگره، نشان از آن داشت که تا زمان بهبود شرایط اقتصادی در این کشور و افزایش یافتن نرخ تورم به 2 درصد قادر به کاستن از میزان خریدهای ماهانه 85 میلیارد دلاری اوراق قرضه رهنی و خزانه داری نخواهد بود. این خبر البته قیمت طلا را به بالا سوق داد و فروشهای تکنیکی دوباره آن را تا سطوح قبلی متعادل کرد. طلا همچنان با وجود سخنان برنانکه و تاکید او بر ادامه برنامه تسهیل مقداری و خرید اوراق قرضه، تمایلی برای افزایش به سطح بالای 1300 دلار ندارد.
روزنامه دنیای اقتصاد