در شرایطی که اعمال سیاست‌های تثبیتی توانسته بالاخره نرخ ارز غیررسمی را کنترل کند و فضای ملتهب اقتصاد ایران را که در ماه‌های پایانی سال گذشته به اوج خود رسیده بود، آرام کند، به نظر می‌رسد همچنان گروهی با تجویز نسخه‌های غلط به دنبال پیاده‌سازی نسخه‌های شکست خورده و تجربه شده‌ی سال‌های گذشته هستند.
اخیرا محمدرضا پور ابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در اظهاراتی عجیب با حمله به سیاست تثبیت ارزی، از حذف ارز 28500 تومانی و افزایش مجدد نرخ رسمی ارز حمایت کرد. اگرچه پورابراهیمی بارها عنوان کرده معتقد به رها بودن قیمت‌ها (خصوصا نرخ ارز غیررسمی) و انفعال دولت و بانک مرکزی در خصوص سیاست‌های پولی نیست، اما می‌گوید نرخ ارز باید به صورت شناور و تحت قالب سیاست‌های تعدیلی مدیریت شود.
چرا از تبعات سیاست‌های تعدیل همچون حذف ارز 4200 درس گرفته نمی‌شود؟
اظهار نظرهای رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص حذف ارز 28500 تومانی و تغییر دست فرمان بانک مرکزی از سیاست‌های تثبیتی به سوی سیاست‌های تعدیلی در شرایطی است که تقریبا پس از تجربه‌ی سال 1401، اکثر کارشناسان و صاحب نظران به نقش اساسی و با اهمیت نرخ ارز به عنوان لنگر اسمی تورم و موتور اصلی انتظارات تورمی اذعان دارند.
در واقع در سال‌های اخیر به خوبی ثابت شده است که افزایش نرخ ارز غیررسمی، به عنوان عامل اصلی انتظارات تورمی بوده و با کوچکترین نوسانی، آرامش تمام بازارها را بر هم خواهد ریخت و موج‌های پی‌در‌پی تورمی را پدید خواهد آورد. گفتنی است اگر امروز شاهد نزولی شدن روند صعودی تورم و همچنین کاهش قیمت در بازارهایی همچون بازار مسکن و خودرو هستیم، مهمترین دلیل آن ایجاد ثبات در نرخ ارز است که مشخصا با کاهش انتظارات تورمی توانسته تقاضای سفته بازانه را از بازار های مختلف جمع کند.
همچنین لازم به ذکر است که تجربه‌ی حذف ارز ترجیحی و تبعات سنگین آن، که در نهایت منجر به جهش نرخ ارز غیررسمی و همچنین تورم افسار گسیخته‌ی سال گذشته شد، دقیقا به دلیل تغییر دست فرمان بانک مرکزی به سوی سیاست‌های تعدیلی و با حذف ارز 4200 تومانی بود.
حذف ارز ترجیحی عامل جهش قیمت مرغ
مشخص است که بانک مرکزی اگر مجددا در صدد حذف ارز 28500 تومانی برآید دقیقا همان اتفاق‌هایی که بعد از حذف ارز 4200 رخ داد، رقم خواهد خورد و مجددا شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی خواهیم بود.
به عنوان مثال اگر امروز شاهد افزایش قیمت مرغ در بازار و همچنین کاهش تولید آن هستیم، دقیقا به خاطر حذف ارز ترجیحی است. گفتنی است بعد از حذف ارز واردات نهاده‌های دامی با ارز 4200 تومان و تأمین نهاده‌ها با ارز 28 هزار و 500 تومان (افزایش 7 برابری)، مشخصاً برخی مرغداران نتوانستند سرمایه در گردش لازم برای تأمین نهاده‌های دامی را تأمین کنند. همین امر موجب کاهش تولید شد و در نتیجه عرضه مرغ کاهش یافت و شاهد افزایش قیمت مرغ در بازار هستیم.
بنابراین اگر مجددا نرخ 28500 تومان حذف شود و ارز 38500 برای واردات نهاده تخصیص یابد، با توجه به اینکه 70 درصد نرخ مرغ متاثر از نهاده است طبیعتا شاهد افزایش قیمت بیشتر مرغ بازار خواهیم بود.
تسنیم