امنیت غذایی، تامین معیشت و غذای سالم برای مردم جزء تاکیدات رهبر معظم انقلاب است که براین اساس دستیابی به خودکفایی و خوداتکایی محصولات اساسی و استراتژیک و کاهش وابستگی به آن سوی مرزها امری ضروری به شمار می‌رود.
محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی در مراسم آغاز سال زراعی جدید گفت: سال گذشته کشاورزان با همه سختی‌ها، خشکسالی‌ها و مشکلاتی که پیش رو بود، بویژه در تولید محصول استراتژیک گندم کارهای خوبی انجام دادند.
نیکبخت می‌گوید: مطابق اسناد بالادستی و سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب و سند انتظار رئیس جمهوری، مقرر شد در محصولات اساسی به خودکفایی ۹۰ درصدی و در ۵ محصول استراتژیک و راهبردی از جمله گندم، برنج، جو، پنبه و شکر باید به خودکفایی ۱۰۰ درصدی دست یابیم که بنابر تاکیدات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور، دستگاه‌های دولتی از جمله مجلس شورای اسلامی، سایر قوا و دستگاه‌های داخل کشور باید در کنار وزارت جهاد کشاورزی بیایند.
با توجه به اهمیت خودکفایی محصولات اساسی و ارتقای ضریب امنیت غذایی در شرایط تحریم انتظار می‌رود که حمایت‌های لازم از بخش تولید صورت گیرد چراکه تحقق این امر نیازمند اعتبارات لازم برای اجرای قانون الگوی کشت، کشت قراردادی و خرید تضمینی محصولات کشاورزی و پرداخت تسهیلات ارزان قیمت به کشاورزان است که در نهایت با ایجاد انگیزه در بین کشاورزان، این امر محقق خواهد شد.
ضرورت جذابیت کشت محصولات استراتژیک برای کشاورزان
در ادامه قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: امکان خودکفایی در محصولات استراتژیک به شرط فراهم شدن زیرساخت‌ها وجود دارد که پای کارآمدن دیگر وزارتخانه‌ها همچون وزارت نیرو، وزارت نفت و راه یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌ها محسوب می‌شود. تامین نهاده‌های کشاورزی در مرحله کاشت، داشت و برداشت و همچنین بیمه محصولات کشاورزی خودکفایی را به همراه دارد. با وجود آن که کشاورزی در ایران خصوصی است، لذا کشاورزان در صورتی که کشت از لحاظ قیمت جذابیت داشته باشد، وارد عرصه تولید می‌شوند.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی اعلام به موقع نرخ خرید تضمینی و پرداخت مناسب مطالبات کشاورزان را یکی دیگر از راهکارهای خودکفایی محصولات استراتژیک و اساسی برشمرد و گفت: با وجود آنکه کشاورز یک سال روی مزرعه کار می‌کند، از این رو انتظار دارد پس از تحویل محصول خود به مراکز خرید بهای محصول خود را دریافت کند تا بتواند بدهی خود را پرداخت کند که تاخیر در پرداخت مطالبات اثر سو بر خودکفایی دارد.
او جلوگیری از واردات بی‌رویه را عامل موثر دیگر در خودکفایی برشمرد و گفت: با فراهم بودن تمامی زیرساخت‌ها، واردات بی‌رویه محصولات کشاورزی می‌تواند کشتی خودکفایی را به زمین بزند. سرمایه در گردش یکی دیگر از پارامترهای مناسب خودکفایی است که با سود ۲۳ درصد این امر محقق نمی‌شود و حتما باید به صفر برسد یا حداکثر ۴ درصد باشد، درغیراین صورت کشاورزان به سراغ کشت محصولات صیفی می‌روند.
افزایش ضریب خوداتکایی و کاهش وابستگی به واردات در تامین امنیت غذایی کشور تاثیر بسزایی دارد، از این رو وزارت جهاد کشاورزی رشد تولید محصولات اساسی را در اولویت قرار داده و برای تحقق این منظور سیاست اجرای الگوی کشت، توسعه کشاورزی قراردادی و کشت فراسرزمینی را در دستور کار خود گذاشته است. هرچند برای تحقق این سیاست ها باید مشوق های تولید، تسهیلات و نهاده های ارزان قیمت در نظر گرفته شود تا کشاورزان به سمت و سوی کشت محصولات استراتژیک ترغیب شوند.
پتانسیل خودکفایی محصولات اساسی در کشور وجود دارد
عطااله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی با بیان اینکه پتانسیل خودکفایی محصولات اساسی در کشور وجود دارد، گفت: با فراهم شدن زیرساخت‌های لازم همچون اعتبارات، نقدینگی، تامین تسهیلات، دستیابی به مکانیزاسیون و تامین نهاده‌های کشاورزی خودکفایی محقق می‌شود.
او با بیان اینکه خودکفایی محصولات اساسی بدون حمایت از تولید شدنی نیست، افزود: با توجه به ضرورت ارتقای امنیت غذایی و تاکید برنامه هفتم بر خودکفایی محصولات اساسی نیاز است که حمایت‌های همه جانبه از کشت صورت گیرد چراکه ظرفیت تولید در کشور وجود دارد.
هاشمی با بیان اینکه مهم‌ترین الزام الگوی کشت، کشت قراردادی است،گفت: با فراهم شدن الزامات کشت قراردادی، اکثر مشکلات الگوی کشت رفع می‌شود. مهم ترین الزام اجرای مصوبه الگوی کشت تامین اعتبار است که در صورت فراهم شدن، امنیت غذایی محقق می‌شود.
جنگ اخیر روسیه و اوکراین بیش از هر زمان دیگری اهمیت خودکفایی محصولات استراتژیک را نشان داد، از این رو انتظار می‌رود حمایت‌های لازم از بهره‌برداران بخش کشاورزی به عنوان سربازان خودکفایی و امنیت غذایی صورت گیرد تا طی برنامه مدون بتوان به امر خودکفایی در محصولات راهبردی دست یافت چراکه پتانسیل آن در کشور وجود دارد و رشد چند برابری خرید گندم نسبت به مدت مشابه سال قبل هم این موضوع را اثبات کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان