در شرایط کنونی اغلب فعالان بازار درصدد هستند تا نقدینگی خود را به دارایی و کالا تبدیل کنند و همین موضوع زمینه اوج‌‌‌گیری قیمتی تمامی دارایی‌‌‌ها در بازارهای رسمی و غیررسمی کشور را فراهم کرده است. در این شرایط معامله‌‌‌گران، محتاطتر به سراغ صندوق‌های طلای بورسی رفته‌اند و این موضوع باعث افزایش بهای این دارایی و ایجاد حباب روی آن شده است.
واهمه از کاهش ارزش پول ملی در میانه افزایش تنش در منطقه خاورمیانه باعث شد تا نقدینگی سرگردان روانه بازارهای مالی و کالایی کشور شود. در این میان طلا به‌‌‌عنوان دارایی امن در زمان بحران با استقبال به مراتب بیشتر خریداران مواجه شد، به‌‌‌نحوی که رکورد قیمتی این دارایی به طور متوالی شکسته شد و تا میانه ساعات کاری روز گذشته ۱۵فروردین‌ماه سکه بورسی ۴۲میلیون و ۹۰۰هزار تومانی و سکه در بازار فیزیکی ۴۳میلیون تومانی شد. هر گرم طلای ۲۴عیار نیز با نرخ ۴میلیون و ۶۲۴هزار تومان به فروش رفت. در میانه اوج‌‌‌گیری بهای دارایی‌‌‌های طلایی در بازار داخل، صندوق‌های طلای بورسی نیز با افزایش تمایل به خرید روبه‌رو شدند. افزایش ورود سرمایه به رینگ صندوق طلا باعث شد تا نرخ فروش اغلب صندوق‌ها بالاتر از ارزش بنیادی قرار گیرد و در واقع این دارایی با حباب معامله شود. در عین حال فروش صندوق‌های طلا با حباب به مفهوم انتظار معامله‌‌‌گران آن از رشد قیمت دارایی‌‌‌های پایه در میان‌مدت است. بنابراین فعالان این بازار با توجه به احتمال بروز تنش در خاورمیانه، رشد نرخ دلار و طلا در بازار داخل را محتمل دانسته و برای حفظ ارزش نقدینگی خود به سرمایه‌گذاری روی دارایی‌‌‌هایی نظیر صندوق طلای بورسی اقدام کرده‌‌‌اند.
جهت‌‌‌دهی دارایی پایه به رفتار معامله‌‌‌گران
بررسی نرخ فروش هر واحد صندوق طلا در اواسط ساعات کاری روز گذشته و نرخ ابطال آنها از آن حکایت دارد که این دارایی‌‌‌ها با حباب اسمی ۰.۵ تا ۱۵.۲درصدی در این روز معامله شدند. بیشترین حباب قیمتی مربوط به صندوق طلای آلتون و کمترین حباب مربوط به صندوق طلای زرفام بود. این در حالی بود که صندوق طلای لوتوس به عنوان یکی از پرمعامله‌‌‌ترین صندوق‌های طلای بورسی در این روز با حباب اسمی ۳درصدی به فروش رفت.
بخش قابل‌توجهی از تفاوت حباب اسمی ایجادشده روی صندوق‌های طلا به سهم متفاوت سکه و شمش طلا در دارایی‌‌‌های این صندوق‌ها بازمی‌گردد. به‌‌‌طور کلی می‌‌‌توان گفت صندوق‌هایی که دارایی شمش طلای بالاتری دارند، با حباب اسمی بیشتر و صندوق‌هایی با دارایی سکه بیشتر با حباب اسمی کمتر معامله می‌‌‌شوند. به‌‌‌عنوان مثال صندوق طلای آلتون که با حباب ۱۵درصدی معامله شد، حدود ۴درصد دارایی خود را روی سکه و ۷۴درصد دارایی خود را روی شمش طلا و مابقی را روی سایر دارایی‌‌‌های مجاز نظیر اوراق، سرمایه‌گذاری کرده است.
این در حالی است که صندوق طلای لوتوس حدود ۷۹درصد دارایی خود را روی سکه، ۱۹درصد را روی شمش طلا و مابقی را روی سایر دارایی‌‌‌های مجاز سرمایه‌گذاری کرده است.
با توجه به حباب بزرگ ایجادشده روی هر قطعه سکه در بازار و حباب بسیار محدود شمش طلای بورسی، سرمایه‌گذاران بر این باورند که صندوق‌هایی که بخش عمده‌‌‌ای از دارایی خود را روی شمش طلا سرمایه‌گذاری کرده‌‌‌اند، ارزنده‌‌‌تر هستند و به این ترتیب حاضر به معامله هر واحد صندوق طلا با نرخی بالاتر می‌‌‌شوند. در حال حاضر هر قطعه سکه امامی با حباب ۲۱درصدی معامله می‌شود. بنابراین صندوق‌های دارای سکه بیشتر، دارای حباب ذاتی بالاتری هستند و همین موضوع باعث کاهش تمایل به ورود سرمایه به این صندوق‌ها پس از آغاز به کار صندوق‌هایی شده است که بخش عمده‌‌‌ای از دارایی خود را روی شمش طلا سرمایه‌گذاری کرده‌‌‌اند.
رشد 107 درصدی ارزش صندوق‌های بورسی
ظرف یک‌سال گذشته استقبال معامله‌‌‌گران خرد از سرمایه‌گذاری روی صندوق‌های طلا افزایش قابل تاملی داشت. بازده مناسب این دارایی، سهولت در معامله و همچنین پذیرش شمش طلا در معاملات گواهی سپرده بورس‌کالا و اختصاص بخشی از پرتفوی برخی صندوق‌های طلا به این دارایی که ارزشمندتر شدن دارایی پایه برخی صندوق‌ها را رقم زد، مجموع مواردی بود که از رشد ورود سرمایه به معاملات صندوق طلا حمایت کرد.
بررسی داده‌‌‌های بورس‌کالا در سال 1402 از آن حکایت دارد که ظرف این سال از ابتدای فروردین تا 25فروردین‌ماه بالغ بر 20میلیارد و 554میلیون قرارداد صندوق سرمایه‌گذاری با ارزش 692هزار میلیارد ریال معامله شد. حجم قراردادهای منعقد‌شده در این بازار نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد 137درصدی و ارزش معاملات افزایش 107درصدی داشت. معاملات این بازار شامل صندوق طلا و زعفران بود. البته صندوق‌های طلا بخش بیشتری از ارزش این معاملات را به خود اختصاص دادند. سال گذشته در میانه تورم، افزایش انتظارات تورمی و کاهش ارزش پول ملی، سرمایه بیشتری روانه رینگ صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌‌‌عنوان دارایی مطمئن و با ریسک پایین شد.
دنیای اقتصاد