غلامرضا میری نایب رئیس شورای ملی زعفران در خصوص علل سهم ناچیز بزرگترین تولیدکننده زعفران در بازارهای جهانی به بحث و گفت و گو پرداخت.
علل سهم ناچیز بزرگترین تولیدکننده زعفران در گردش مالی این محصول استراتژیک در دنیا چیست؟
میری: ۱۱ میلیارد دلار گردش مالی زعفران در دنیا صرفا مختص خود محصول نیست، بلکه مربوط به فرآورده های مصرفی آن در لوازم آرایشی و صنایع غذایی مربوط می شود.
با توجه به ورود دیگر کشورها در بحث کشت و تولید زعفران، سهم ما از تولید ۹۸ درصد زعفران دنیا به ۹۰ درصد کاهش یافته است. از طرفی به سبب شرایط تحریم طبیعی است که نمی توان در بازارهای جهانی به سهولت کار کرد.
آیا امکان افزایش سهم گردش مالی بزرگترین تولیدکننده زعفران در دنیا وجود دارد؟
میری: با رفع موانع صادراتی و توسعه صنایع تبدیلی این امکان وجود دارد که نه تنها زعفران، بلکه دیگر فرآورده‌ها صادر شود که می تواند در افزایش سهم تجارت ما در دنیا اثر بگذارد، اما اکنون به سبب نبود تکنولوژی ناشی از محدودیت‌ها نمی‌توان به ارقام بالایی دست پیدا کرد. هرچند با ورود تکنولوژی و رفع محدودیت و ممنوعیت می توان گردش مالی صادرات را به رقم های بالایی افزایش داد.
با توجه به آنکه در امر تولید زعفران مشکلی وجود ندارد، از این رو باید تلاش کرد تا کیفیت زعفران تولیدی را افزایش داد به طوریکه محصول تولیدی با کشورهای رقیب که به امر تولید ورود پیدا کردند، قابل رقابت باشد.
سال گذشته چه میزان زعفران صادر شد و ارزآوری حاصل از صادرات برای کشور چقدر بود؟
میری: بنابر آمار سال گذشته ۲۲۱ تن زعفران با ارزش بیش از ۲۰۷ میلیون دلار به بازارهای هدف صادر شد. گفتنی است هیچ یک از کشورها این رقم صادرات را ندارند.
ایران اولین تولیدکننده و صادرکننده زعفران در دنیا محسوب می شود که به سبب محدودیت و محرومیت نتوانسته بدرستی از ظرفیت ها استفاده کند، درحالیکه اگر محدودیت ها رفع شود، امکان افزایش تولید تا چندبرابر این رقم وجود دارد.
پتانسیل تولید چه میزان زعفران در کشور وجود دارد؟ راهکارهای ارتقای تولید زعفران چیست؟
میری: بنابر آمار راندمان تولید در هکتار ۳.۲ کیلوست، درحالیکه طبق برنامه وزارت جهاد باید به ۶ کیلو برسد و از طرفی با رفع محدودیت ها امکان تولید بیش از هزارتن زعفران و صادرات تا هزارتن محصول به بازارهای هدف را داریم.
هم اکنون ۷۵۰ هزار خانوار در امر تولید زعفران مشغول فعالیت هستند که با رفع محدودیت های صادرات، امکان افزایش تولید در واحد سطح وجود دارد، اما به سبب آنکه تولید زعفران صادرات محور است، از این رو رفع محدودیت های صادرات یک ضرورت محسوب می شود.
آیا امکان توسعه صادرات زعفران به بازارهای هدف وجود دارد؟
میری: در بخش صادرات باید تعاملاتی ایجاد شود که با صادرات مازاد مصرف داخل به بازارهای هدف، کشاورزان دیگر نگران ماندن محصول روی دستشان نیستند. گفتنی است در آینده نزدیک با رفع موانع داخلی و تحریم به سبب رقابت قیمت زعفران تولیدی با دیگر کشورها می توان صادرات را تا یک میلیارد دلار افزایش داد. کمااینکه در شرایط کنونی ۶۷ کشور دنیا از ایران زعفران وارد می کنند.
قیمت زعفران در بازار چگونه است؟
میری: بنابر آمار قیمت کنونی هرکیلو زعفران دسته ۷۲ میلیون تومان، زعفران پوشال ۸۵ تا ۸۶ هزارتومان، زعفران سرگل ۹۵ تا ۹۷ هزارتومان و نگین ۹۷ تا ۱۰۷ میلیون تومان است.
برآوردها حاکی از آن است که تولید زعفران به سبب بارش های اخیر امسال رشد قابل توجهی نسبت به سال قبل داشته باشد که همین امر موجب شده تا دلالان و عوامل واسطه نسبت به عرضه زعفران های مانده در انبار اقدام کنند.
آیا نیازی به خرید توافقی زعفران در ابتدای فصل برداشت وجود دارد؟
میری: هم اکنون در حال مذاکره با سازمان تعاون روستایی در خصوص امر خرید توافقی زعففران هستیم که اگر برنامه مدنظر شورا عملیاتی و اجرا شود، این موضوع به ثبات بازار و جلوگیری از دلال بازی عوامل واسطه و دلال کمک می‌کند.
باشگاه خبرنگاران جوان