ایده عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، در خصوص یکپارچه شدن لایحه بودجه 1404 که در جلسه علنی اخیر مجلس شورای اسلامی به صورت رسمی بیان شد، به عنوان یک گام مهم در ساختار مالی و اقتصادی کشور مطرح شده است. این ایده به دنبال تسهیل مدیریت منابع و مصارف بودجه و همچنین هم‌راستایی با مباحث اساسی مانند لحاظ شدن مصارف هدفمندی یارانه‌ها در سرجمع مصارف بودجه عمومی دولت بوده و از نظر اجرایی نیز به بررسی تأثیرات مختلف بر روی شفافیت و سلامت مالی کشور پرداخته است.
بر این اساس با اعلام رسمی یکپارچه شدن بودجه 1404 توسط همتی در جلسه علنی مجلس، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه در خصوص ارائه لایحه بودجه 1404 به صورت یکپارچه و لحاظ شدن اعتبارات در سقف مصارف بودجه توافق کرده اند.
یکپارچه شدن لایحه بودجه
به طور کلی، یکپارچه شدن لایحه بودجه به معنای جمع‌آوری و هم‌راستایی اطلاعات مربوط به منابع و مصارف مالی در یک چارچوب واحد است. این رویکرد در نظر دارد تا با حفظ ساختار قانونی و دو مرحله‌ای ارائه بودجه به مجلس، اطلاعات مربوط به منابع، به ویژه در زمینه هدفمندی یارانه‌ها، را به نحو مؤثر و هماهنگ‌تری ارائه دهد.
تأثیر هدفمندی یارانه‌ها
یکی از نکات کلیدی در این ایده، لحاظ کردن منابع مربوط به هدفمندی یارانه‌ها در سرجمع بودجه است. با توجه به اینکه یارانه‌ها به عنوان بخشی از منابع مالی دولت تأثیر قابل توجهی بر روی برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی دارند، ادغام این منابع با سایر بخش‌های بودجه می‌تواند به بهبود تصمیم‌گیری و افزایش شفافیت در مدیریت مالی کشور کمک کند.
لازم به ذکر است سقف اعتبارات هدفمندی یارانه ها در سال جاری 750 همت بوده که این منابع در سقف بودجه 1403 لحاظ نشده بود.
سازوکار بودجه‌ای دو مرحله‌ای
دولت در تلاش است تا بر خلاف روش‌های گذشته، قانون ارائه بودجه در دو مرحله را زیر پا نگذارد. در این سازوکار، بودجه در دو مرحله به مجلس ارائه خواهد شد:
1. **مرحله اول**: ارائه احکام قانونی که شامل قوانین و مقررات لازم برای اجرای بودجه است.
2. **مرحله دوم**: ارائه جداول تفصیلی که اطلاعات دقیق و جزئیات مالی را در خصوص منابع و مصارف بودجه شامل می‌شود.
این رویه باعث می‌شود که از یک سو چارچوب قانونی لازم رعایت شود و از سوی دیگر، نمایندگان مجلس بتوانند با دسترسی به اطلاعات یکپارچه، تصمیم‌گیری‌های بهتری در زمینه تصویب بودجه انجام دهند.
ایده یکپارچه شدن لایحه بودجه 1404 با تأکید بر لحاظ کردن مصارف خارج از سقف بودجه ازجمله مصارف هدفمندی یارانه‌ها، ارتقا توان دفاعی کشور و... نمایش‌دهنده اراده دولت برای بهبود شفافیت و کارایی بودجه‌ریزی است.
همزمان با یکپارچه شدن مصارف بودجه، با ادامه کارکرد سازوکار بودجه‌ای دو مرحله‌ای، امید می‌رود که نمایندگان مجلس بتوانند به طور مؤثرتری نظارت و تصمیم‌سازی کنند و در نهایت به بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم منجر شود.
تسنیم