بازار خرید و فروش کامپیوتر و تجهیزات دیجیتالی طی یک هفته‌ای که از امضای توافق‌نامه هسته‌ای ژنو می‌گذرد، روزهای متفاوتی را نسبت به قبل سپری کرده است. روزهایی متفاوت و البته پر نوسان چه از لحاظ قیمت و چه از لحاظ عرضه و تقاضا و... ! این بار این تغییر ناگهانی علاوه بر نوسانات نرخ ارز به احتمال تحقق یا عدم تحقق انتظارات گروه‌های گوناگون در ارتباط با بازار از نتیجه مذاکرات هسته‌ای ژنو باز می‌گردد.
انتظاراتی که تحقق یا عدم تحقق می‌تواند آغازگر موج جدیدی از تغییرات دوباره، در بازار کالاهای گوناگون و از جمله کالاهای حوزه آی‌تی باشد. به هم خوردن آرامش بازار و ثبات قیمت‌ها، اظهارات ضد و نقیض درباره حجم موجودی کالاهای این حوزه در بازار، عدم تعادل بین عرضه و تقاضا و... برخی از اتفاقاتی است که از فردای روز امضای توافق‌نامه هسته‌ای در بازار کامپیوتر با آن مواجه شدیم. اتفاقاتی که سرعت وقوع آنها موجب شده است گروه‌های گوناگون مصرف‌کننده و حتی فروشنده و عرضه‌کننده در تصمیم درست برای خرید و فروش دچار سردرگمی شوند. پس اگر شما هم با این مشکل مواجه شده‌اید و نمی دانید تصمیم درست چیست این گزارش را بخوانید:
بازار کامپیوتر در هفته‌ای که گذشت
حقیقت این است که واکنش سریع بازار کامپیوتر و دیجیتال به قضیه توافق هسته‌ای آنقدر سریع بود که نه تنها خریداران بازار، بلکه گروه‌های خرده فروش بازار را نیز شوکه کرد. چرا که از فردای امضای این توافق‌نامه و با وجود کاهش نرخ دلار آزاد به رقمی حدود دو هزار و 900 تومان (اندکی ارزان‌تر و در برهه‌هایی از زمان کمی گران‌تر) کسبه و فعالان بازار از عرضه کالا به بازار خودداری کرده اند. دلیل این موضوع خرید گران‌تر کالا در گذشته یا بی‌اعتمادی به این میزان کاهش قیمت ارز در بازار بوده است. با این حال این اتفاق برای خریداران چندان پیشبینی شده نبود، زیرا خریدارانی که خوشحال ازکاهش نرخ ارز با تصور کاهش قیمت‌ها در بازار کامپیوتر به بازار مراجعه کرده بودند، با بازاری غیر قابل پیشبینی مواجه شدند. البته این اتفاق برای تحلیلگران بازار کامپیوتر موضوعی غیر قابل پیشبینی نبود. چرا که تجربه ثابت کرده است در چنین شرایطی (کاهش نرخ دلار آزاد) و به مشام رسیدن بوی بهبود از اوضاع، بازار از خود واکنش نشان داده که بارزترین عکس‌العمل بازار در شرایط مشابه کاهش عرضه و عدم تعادل در عرضه و تقاضا است. اتفاقی که این روزها شاهد آن هستیم.به گفته صالحی،یک کارشناس بازار که سال‌هاست در زمینه واردات انواع لپ‌تاپ و قطعات کامپیوتری فعال است، بروز اتفاقاتی چون کاهش حجم عرضه، ناهمخوانی قیمت‌ها با نرخ روز دلار، نبود تعادل بین عرضه و تقاضا و خودداری برخی از فروشندگان از فروش کالاهای گران‌قیمت و... از اتفاقاتی است که بازار کامپیوتر در هفته گذشته با آن مواجه بوده است.
به گفته این فعال بازار، در حال حاضر فروشندگان و خریداران با ترس‌های گوناگونی مواجهند. به عنوان نمونه این تصور نزد فعالان بازار وجود دارد که اگر شرایط به همین منوال باقی نماند و فردا نرخ دلار به بالاتر از سه هزار تومان یا کمتر از دو هزار و 500 تومان برسد، چه کنند؟به همین دلیل با دو ترس مواجهند. ترس از به فروش رساندن کالا با نرخ روز دلار یا حتی نرخ گذشته و گران‌تر شدن قیمت‌ها در آینده نزدیک و دوم ترس از ارزان‌تر شدن کالاها در آینده نزدیک و ماندن کالاها روی دست فروشنده‌ها. به همین دلیل در چنین شرایطی آنها در لاک دفاعی فرو رفته و از عرضه کالا به بازار خودداری می‌کنند. گروهی نیز قیمت‌های بالایی برای کالا در بازار ارائه می‌کنند تا هر که تمایل داشت، برای خرید اقدام کند. این فعال بازار همچنین گفت، خریداران نیز به امید کاهش بیشتر قیمت‌ها معمولا از خرید خودداری کرده و گروهی نیز با دیدن شرایط بازار و کاهش حجم عرضه از ترس گران‌تر شدن قیمت‌ها در آینده برای خرید اقدام می‌کنند.
یکی دیگر از فعالان بازار هم با تایید گفته‌های همکارش به «دنیای اقتصاد» گفت، در شرایط فعلی جو تردید و سردرگمی در بازار بیش از هر چیز دیگری به فعالان بازار و همچنین خریداران فشار می‌آورد. زیرا در چنین شرایطی هیچ کس تصوری از آینده ندارد و باید منتظر ثبات نرخ دلار آزاد بود.
یکی دیگر از اتفاقاتی که کسبه بازار در مورد آن در بازار می‌گویند، عرضه برخی از کالاهای قدیمی با قیمت ارزان‌تر از سابق است. محسن صالحی در این باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: معمولا در شرایط خاص بازار برخی از عرضه کنندگان کالاهای مرجوعی، قاچاق یا کالاهای قدیمی از شرایط بازار سوء استفاده کرده و کالاهای این چنینی را با قیمت ارزان‌تر به بازار عرضه می‌کنند که خریداران باید در این زمینه با هوشیاری عمل کنند.
پیشبینی بازار پیش رو
در همین حال اما رییس اتحادیه صنف رایانه از کاهش قیمت‌ها در بازار کامپیوتر در حال حاضر خبر داده و اعلام کرده است: در آینده نزدیک قیمت‌ها کاهش بیشتری خواهد یافت،اما برخی کارشناسان و فعالان بازار می‌گویند، ممکن است برخی کالاهای جدید با قیمت مناسب‌تری به بازار عرضه شود اما کاهش قیمت‌ها در کوتاه مدت (طی یک ماه آینده) در بازار رخ نخواهد داد. بنا بر اعلام کارشناسان، کسبه بازار نمی‌توانند کالاهایی را که با قیمت گران خریداری کرده‌اند، با دلار دو هزار و 900 تومان به فروش برسانند. فعالان بازار هم می گویند، ما بابت خرید این کالاها از ارز آزاد استفاده کرده‌ایم و تا زمانی که کالاهای جدید با دلار ارزان وارد بازار نشوند، نباید انتظار کاهش قیمت‌ها را در بازار داشت.
این در حالی است که تجربه خریداران از بازار کامپیوتر گویای این امر است که فعالان بازار هنگام رشد قیمت دلار آزاد قیمت‌ها را به سرعت افزایش داده و در مقابل کاهش قیمت‌ها را در صورت افت نرخ دلار آزاد به زمان تثبیت نرخ دلار آزاد موکول می‌کنند. در این باره صالحی کارشناس بازار و واردکننده انواع لپ‌تاپ و تبلت به بازار می‌گوید، این اقدامی است که از سوی برخی از کسبه بازار صورت می‌گیرد و در صورت تبعیت نکردن سایر فعالان بازار از این روال قیمت‌گذاری، بازار دستخوش پدیده چند دستگی قیمت می‌شود. به گفته این فعال بازار کسبه بازار نمی‌توانند روی سرمایه خود خطر کنند و به همین دلیل ناچارند، برای نجات سرمایه‌ای که طی دو سال اخیر با چنگ و دندان حفظ کرده‌اند، برخی از سیاست‌ها را اعمال کنند.
در هر حال پیشبینی کارشناسان از وضعیت بازار در آینده نزدیک این است که در صورت تثبیت نرخ ارز روی یک نرخ مشخص با رشد حجم واردات مواجه خواهیم شد. اما کاهش قیمت‌ها پله‌کانی خواهد بود و این‌طور نیست که قیمت‌گذاری بر اساس قیمت روز دلار آزاد صورت گیرد.
روزنامه دنیای اقتصاد