ایران و روسیه به عنوان بزرگترین دارندگان ذخایر نفت و گازجهان در حالی در لیست تحریم‌های جدید نفتی کاخ سفید قرار گرفته‌اند که شواهد و قرائن نشان می‌دهد هدف واشنگتن از این تحریم‌ها باز کردن جا برای بشکه‌های صادراتی میعانات گازی آمریکا در بازارهای آسیایی است.
آمریکا از حدود دو سال گذشته تاکنون با دستیابی به دانش فنی اکتشاف و استخراج نفت و گاز طبیعی از ذخایر نا متعارف و به اصطلاح شیل اویل و شیل گس‌ها علاوه بر کاهش قابل توجه واردات به یکی از صادرکنندگان نفت و میعانات گازی تبدیل شده است.
از این رو گزارش‌های منتشر شده توسط موسسات معتبر بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد در منطقه آمریکای شمالی با آغاز تولید نفت و گاز از ذخایر نامتعارف (شیل گس و شیل اویل‌ها) تقاضای نفت توسط کشورهای آمریکا و کانادا به میزان قابل توجه‌ای کاهش یافته است به طوری که حجم واردات نفت آمریکا در مقایسه با مدت مشابه سال 2013 میلادی با کاهشی روزانه 400 هزار بشکه ای همراه بوده است.
همزمان با کاهش شدید تقاضای نفت و گاز در آمریکا که حتی منجر به توقف صادرات ال.ان.جی قطر به این کشور شده است دولت واشنگتن با صدور مجوزی صادرات میعانات گازی به بازار جهانی را آزاد کرده است و تاکنون سه محموله میعانات گازی آمریکا در پایانه‌های ژاپن و کره جنوبی تخلیه شده است.
آمریکایی ها در کنار آغاز صادرات نفت بسیار سبک به بازارهای آسیایی، اقدامات چراغ خاموشی هم برای دست کاری قیمت نفت در بازار جهانی را در دستور کار قرار داده اند.
سید محمدعلی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک اخیرا در گفتگو با مهر با بیان اینکه در طول چند سال اخیر تاکنون تولید نفت و گاز از ذخایر نامتعارف روندی رو به افزایش داشته و حتی اخیرا آمریکا محموله‌های میعانات گازی به آسیا صادر کرده است، گفته است: هم اکنون شاخص قیمت نفت دبلیو.تی.آی آمریکا پائین تر از قیمت نفت برنت دریای شمال، نفت دبی و حتی عمان در بازار خلیج فارس است.
مدیر سابق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، تصریح کرده است: این در حالی است که نفت دبلیو.تی.آی آمریکا در مقایسه با سایر نفت خام های سبک تر و مرغوب تر است.
وی با بیان اینکه با توجه به تغییر تحولات قیمتی در بازار نفت اگر بهای نفت برنت به پائین تر نفت دبلیو.تی.آی رسید جای تعجب ندارد، معتقد است: هم اکنون آمریکا بهای محموله های صادراتی خود را مبنای نفت دبلیو.تی.آی قیمت گذاری می کند که این موضوع منجر به فروش نفتی ارزان تر به مشتریان می شود.
نماینده سابق ایران در اوپک با اعلام اینکه مشتریان از قیمت گذاری نفت و گاز صادراتی آمریکا با شاخص نفت دبلیو.تی.آی استقبال می‌کنند، تاکید کرد: این موضوع تضعیف بیشتر قیمت سایر نفت خام‌ها را به همراه دارد و البته برای خریداران به صرفه تر است.
پشت پرده تحریم نفتی ایران و روسیه
در طول چند ماه اخیر آمریکایی‌ها سومین سناریو برای باز کردن جا برای بشکه‌های صادراتی نفت و میعانات گازی خود را عملیاتی کرده اند که تحریم نفتی ایران و روسیه را باید به عنوان سومین گام این سناریوی نفتی اعلام کرد.
در شرایط فعلی ایران با در اختیار داشتن ظرفیت تولید روزانه چهار میلیون بشکه نفت و روسیه با 10 میلیون بشکه ظرفیت تولید طلای سیاه دو تولیدکننده بزرگ نفت در جهان هستند و قطعا از مهمترین رقبای نفتی آمریکا برای حضور در بازار جهانی انرژی هم به شمار می روند.
از سوی دیگر روند تولید نفت و گازدر کشورهایی همچون کویت، عراق، نروژ، مکزیک و ونزوئلا به دلیل شرایط سیاسی و یا افت تولید در مخازن هیدروکربوری در طول چند سال گذشته با فرازو فرودهایی مواجه بوده است.
اما کشورهایی همچون ایران و روسیه که در مجموع بزرگترین ذخایر نفت و گاز جهان را در اختیار دارند دست کم برای یکصد سال آینده در شرایط عادی به منظور تولید نفت و گاز با هیچ گونه نوسان تولیدی روبرو نیستند.
بر این اساس واشنگتن برای باز کردن جا برای بشکه‌های صادراتی نفت و میعانات گازی خود با استفاده از بازار تحریم سعی در محدود کردن صادرات نفت و گاز ایران و روسیه دارد.
وزیران نفت و انرژی ایران و روسیه به این تحریم‌های غیر قانونی آمریکا واکنش نشان داده و راهکارهای جدیدی همچون خرید و فروش نفت و گاز با استفاده ازارزهایی به غیر از دلار، ارائه تسهیلات به شرکت‌های بزرگ بین‌المللی و سرمایه گذاری در کشورهای بزرگ مصرف کننده نفت و انرژی همچون هند و چین را در دستور کار قرار داده اند.
قرار دادن صادرات میعانات گازی ایران در لیست جدید تحریم کاخ سفید در حالی به وقوع پیوسته است که بر اساس توافق ژنو صادرات نفت ایران نباید روزانه بیش از یک میلیون بشکه در روز باشد ضمن آنکه محاسبه نکردن فروش میعانات به‌عنوان فروش نفت خام، شکافی است که به‌صورت ناخواسته در تحریم‌ها علیه ایران ایجاد شده است.
در همین حال، بیژن زنگنه وزیر نفت با بیان اینکه کشورهای غربی و آمریکا خواسته اند با تحریم صنعت نفت کشور را دچار مشکل کنند اما همچنان به سمت هدفهایمان پیش می رویم، تاکید کرده است: ایران تحریم‌های نفتی را به رسمیت نمی‌شناسد و وزارت نفت به تکلیف خود را برای دور زدن تحریم‌ها عمل خواهد کرد.
خبرگزاری مهر