شاخص بازار ارز روز شنبه برای اولین بار پس از 18 روز از کانال 3500 تومان به زیر کشیده شد تا روزهای آینده هفته از اهمیت بیشتری برخوردار شود. روز گذشته در کنار عواملی مانند «عرضه ارز توسط بانک‌ها»، «تعطیلات ژانویه»، «روند کاهشی قیمت» و «یکسان شدن نرخ فروش آتی دلار با نرخ فروش نقدی»، شایعه «توافق مقدماتی هسته‌ای ایران با آمریکا» هم به عوامل بازار افزوده شد.
شاخص بازار ارز هفته جدید را با افت قیمت آغاز کرد تا با ثبت قیمت 3495 تومان، پای دلار دوباره به کانال 3400 تومان باز شده باشد. به این ترتیب روز شنبه روز بازگشت دلار به کانال پایین‌تر پس از 18 روز بود. گروهی از فعالان بازار ارز «اعلام خبر توافق مقدماتی هسته‌ای ایران با آمریکا»، «عرضه ارز برخی از صرافی‌های بانک‌ها»، « تعطیلات ژانویه و آثار آن در بازارداخلی» و «روند کاهشی قیمت» را از جمله عوامل کاهش بهای دلار در نخستین روز هفته عنوان کردند، اما روز شنبه برخلاف افت قیمتی دلار در بازار آزاد، نرخ رسمی این ارز در مرکز مبادلات افزایش یافت و به 2720 تومان رسید.
شنبه بازگشت
دلار هفته گذشته در روزهای دوشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه رو به کاهش گذاشت و پنج‌شنبه ثابت ماند تا شنبه ادامه روند کاهشی آن روزها باشد. دلار روز شنبه معاملات خود را با قیمت 3505 تومان آغاز کرد که کاهشی 5 تومانی نسبت به بهای پنج‌شنبه گذشته داشت. دلار در ادامه روز به افت قیمتی ادامه داد و تا ساعت 12 ظهر به 3500 تومان رسید. در نهایت حدود ساعت یک بعدازظهر بود که نرخ فروش اکثر بازیگران رسمی تا زیر 3500 تومان پایین آمد. قیمت دلار از تاریخ 26 آذر بالای مرز 3500 تومان قرار داشت. دلار در 25 آذر قیمت 3485 را برای خود رقم زده بود. درهرحال شنبه در ساعت 3 بعدازظهر و در ادامه نزول قیمتی بهای دلار تا 3490 تومان پایین آمد، گرچه بیشتر معامله‌گران دلار را با قیمت 3495 تومان معامله می‌کردند. این به معنای کاهش 15 تومانی دلار در نخستین روز هفته جدید است.
عوامل افت قیمت
در حالی که عوامل افت هفته گذشته بیشتر «عرضه ارز برخی از صرافی‌های بانک‌ها»، «برخی آثار تعطیلات ژانویه بر بازار داخلی» و «روند کاهشی قیمت» عنوان می‌شد، روز شنبه با ادامه تاثیر این عوامل، عامل « اعلام خبر توافق مقدماتی هسته‌ای ایران با آمریکا» هم به بازار افزوده شد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز جمعه خبری را منتشر کرد که بازتاب آن در رسانه‌های داخلی و خارجی بر بازار شنبه اثرگذار بود. براساس خبر آسوشیتدپرس، ایران و آمریکا در دور آخر مذاکرات هسته‌ای به توافقی مبنی‌بر انتقال بخشی از اورانیوم غنی شده ایران به روسیه دست یافته‌اند. این خبر البته روز شنبه از سوی سخنگوی وزارت خارجه ایران تکذیب شد. مرضیه افخم روز گذشته گفت: «هنوز هیچ‌گونه توافقی در هیچ یک از موضوعات مورد مذاکره انجام نشده است»؛ اما به گفته برخی از فعالان بازار، خبر آسوشیتدپرس در بازار شنبه به‌عنوان عامل کاهشی عمل کرد.
ولی گروهی دیگر از فعالان بازار اعتقاد دارند عامل اصلی افت دلار همان تعطیلات ژانویه است. به گفته آنها تعطیلات ژانویه از دو جهت بازار داخلی را تحت‌تاثیر قرار داده است. در این ایام برخی بازارهای خارجی مانند بازار دبی نیمه تعطیل است و تقاضای شرکت‌های متقاضی ارز برای انجام معاملات پایین می‌آید.
از سوی دیگر این تعطیلات موجب افزایش سفرهای ورودی به کشور و تقویت سمت عرضه بازار می‌شود. در واقع در این دوره زمانی، درحالی‌که بخشی از تقاضای بازار به‌طور نسبی کم شده، سمت عرضه ارز بازار با افزایش روبه رو بوده و همین دو موضوع عامل اصلی افت دلار از دوشنبه هفته قبل بوده است.
گروه دیگری از بازیگران بازار نیز کاهش بهای دلار را ناشی از روند قیمتی این ارز در روزهای گذشته می‌دانند. افت 60 تومانی دلار در هفته گذشته، باعث تردید برخی معامله‌گران در مورد روند آینده شده است. دلار از سومین روز هفته پیش تا روز گذشته 80 تومان از ارزش خود را از دست داده و از 3575 تومان روز یکشنبه به 3495 تومان رسیده است. با این وجود، گروهی دیگر از فعالان اعتقاد دارند که با شروع کامل فعالیت برخی بازارهای جهانی از روز دوشنبه، سمت تقاضای دلار بالا خواهد رفت و این ارز با افزایش قیمتی مواجه خواهد شد. از آن سو برخی دیگر از فعالان کاهش قیمت دلار را ناشی از عرضه ارز برخی از صرافی‌های بانک‌ها ارزیابی می‌کنند، هرچند که مشاهدات میدانی بیانگر این است که در روزهای اخیر دامنه فعالیت برخی از صرافی‌های بانک‌ها و عرضه ارز توسط این گروه نسبت به روزهای ابتدایی زمستان کمتر شده است.
هماهنگی نرخ آتی با نرخ نقدی
دیروز در نزدیکی پاساژ افشار- مکانی که محل تجمع بازیگران غیررسمی بازار است- نرخ فروش آتی دلار با نرخ فروش نقدی این ارز یکسان شد. این اتفاق در حالی رخ داد که پس از پایان مذاکرات هسته‌ای و در 40 روز گذشته، نرخ فروش نقدی دلار از نرخ فروش آتی این ارز کمتر بود.
برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند که یکی از عوامل افزایش نرخ ارز در آذرماه فاصله گرفتن نرخ آتی از نرخ فروش نقدی بود. به گفته آنها فاصله گرفتن نرخ آتی از نرخ فروش نقدی تا حدودی به‌عنوان جهت‌دهنده سمت انتظارات بازار عمل کرد و بیشتر بودن آن انتظار افزایش بیشتر نرخ ارز در بازار را تقویت کرد. حتی در مقاطعی انجام معاملات صوری در این بازار به‌طور هیجانی نرخ فروش نقدی ارز را تحت‌تاثیر قرار داد، البته کاهش بهای ارز در این مرکز فعالیت، گاهی برای شکل دادن قیمت پایین در بازار است که می‌تواند به سودگیری برخی نوسان‌گیران بینجامد. روز شنبه در حالی‌که نرخ فروش نقدی دلار بین بازیگران غیررسمی 3480 تومان بود، نرخ آتی دلار با یک تومان اختلاف 3481 تومان بود.
حرکت معکوس مرکز مبادلات
اما چنان که اشاره شد، در حالی که نرخ دلار در بازار غیررسمی در روزهای اخیر در مسیر کاهشی قرار داشته، مرکز مبادلات ارزی روز شنبه نرخ رسمی دلار را بالا برد. بانک مرکزی روز گذشته نرخ رسمی دلار را 2720 تومان و 2 ریال اعلام کرد که افزایشی 28 ریالی نسبت به آخرین روز هفته قبل داشت.
حباب منفی سکه
بهای سکه هفته گذشته دو کانال قیمتی پایین آمد و از کانال 990 هزارتومان وارد کانال 970 هزار تومان شد. در ادامه این روند کاهشی بهای سکه روز شنبه با 2 هزار تومان افت به 977 هزار تومان رسید. عامل اصلی افت سکه، کاهش قیمت دلار در بازار داخلی بود. این در حالی است که اونس روز جمعه با افزایش قیمت رو به رو شده بود. قیمت سکه در روز شنبه نشان‌دهنده وجود حباب منفی در این کالا است. ارزش ذاتی سکه روز گذشته 981 هزار تومان بود.
دنیای اقتصاد