مدتی است که شاهد افت و خیز بازارهای جهانی همگام با بازار نفت و محصولات مشتقه آن هستیم. چنانچه به نمودارهای تکنیکی نفت نیم‌نگاهی داشته باشیم؛ در خواهیم یافت که حرکات ممتد صعودی یا نزولی نفت در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت و بیشتر به‌صورت هیجانی صورت گرفته است.
به دنبال ریزش بهای نفت، شاهد افت محسوس قیمت جهانی نفتا بودیم که به ریزش هرچه بیشتر نرخ محصولات پتروشیمی دامن زد. به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از پلاتس، در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی همچنان شاهد ادامه نگران‌کننده افت بهای نفت بودیم، تا جایی که نفت خام آمریکا (WTI) با ریزشی در حدود 23/ 1 درصد به قیمت 49 دلار و 15 سنت نزدیک شد، نفت خام برنت اما با 13/ 1 درصد افت تا محدوده 61 دلار و 87 سنت پایین آمد. پیش از این عنوان کرده بودیم که سطح 60 دلاری برای نفت مرز حمایتی مهمی تلقی می‌شود که شکستن آن زمینه‌ساز ریزش‌های بیشتر خواهد شد و در نتیجه برخورد بهای نفت به کف 55 دلاری نیز محتمل خواهد بود. در حال حاضر این پیش‌بینی محقق شده و نفت سریعا در حال حرکت به سمت و سوی مرزهای قیمتی پایین‌تر از 60 دلار است.
در همین راستا شاهد واکنش هماهنگ بازار محصولات پلیمری با بازار نفت بوده و هستیم. طی ماه‌های اخیر اکثر گزارش‌های مربوط به بازار پتروشیمی تیترهای منفی داشته و از پیش‌بینی برای ریزش‌های بیشتر و نیز افت تقاضا و جذابیت این بازار برای فعالان حکایت دارد. در ماه گذشته میلادی (ژانویه) بهای محصولات پتروشیمی کاهش محسوسی را تجربه کرد. پیش‌بینی می‌شود در ماه جاری نیز این روند تداوم داشته و به ریزش‌های بیشتری در بازار این محصولات استراتژیک دامن بزند. بنابر گزارش ماهانه بخش پتروشیمی جهانی در موسسه پلاتس (PGPI)؛ قیمت محصولات پتروشیمی در بازار 3 هزار میلیارد دلاری آنها در ماه جاری همچون ماه‌های گذشته میلادی در حال پیمودن مسیری نزولی است. بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط موسسه پلاتس، در ماه گذشته میلادی، نرخ خوراک و محصولات پتروشیمی در بازار جهانی 14 درصد سقوط کرده است. همچنین بهای نفتا به‌طور متوسط از 133 دلار در هر تن در دسامبر به 850 دلار در هر تن در ماه ژانویه رسیده که در پایین‌ترین سطح از ماه ژوئن سال 2009 قرار دارد. قیمت اولفین‌ها (نظیر اتیلن، پروپیلن، پلی‌اتیلن) یک گروه از ترکیبات هیدروکربنی و محصول پالایشگاه‌های پتروشیمی که برای تولید بسیاری از محصولات روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرند، در ژانویه با کاهشی شدید مواجه بوده است. نکته درخور توجه در این میان، حرکت خلاف جهت بازار پلی پروپیلن با سایر بازارها است، چرا که زمزمه‌هایی از احتمال بروز کمبود عرضه پلی پروپیلن به ایجاد موجی از نگرانی در بین فعالان دامن زده که نهایتا زمینه را برای رشد کوتاه مدت بهای این محصول پلیمری مهیا ساخته است. پیش‌فروش سریع کل میزان تخصیص یافته پلی پروپیلن برای ماه فوریه از یکسو و نیز افت میزان تولید این محصول توسط برخی تولیدکنندگان بزرگ اروپایی و نیز آسیایی از سوی دیگر، دلایل اصلی این پیش‌بینی‌ها بوده است. همچنین از دیگر سو، بهای آروماتیک‌ها؛ (همچون بنزن؛ تولوئن و پاراکسیلین) گروهی از هیدروکربن‌های معطر با حلقه بنزن نیز در ماه ژانویه کاهش شدیدی ثبت کرد و با افت 18درصدی نسبت به ماه دسامبر سال 2014 به 604 دلار در هر تن رسید. این ریزش‌های پی‌در‌پی، بر تمام اقتصادهای کوچک و بزرگ در اقصی نقاط جهان تاثیرگذار بوده و هست. هرچه وابستگی یک اقتصاد با نفت و بازار محصولات پتروشیمی بیشتر باشد بالطبع بیشترین تاثیر را از این نوسانات خواهد پذیرفت. به‌عنوان مثال، کشور عربستان سعودی که از بزرگ‌ترین قطب‌های پتروشیمی جهان است، در پی بروز ایام بحرانی و کاهشی در بازار نفت و مشتقات آن، روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد که در همین راستا دولت عربستان سریعا اقدام به تعویض و تغییر مدیران داخلی خود کرده است. عربستان که بزرگ‌ترین تولید‌کننده و صادرکننده طلای سیاه در جهان به شمار می‌رود، به دلیل افت شدید تقاضا برای محصولات پتروشیمی، چشم‌انداز پیش‌روی خود را شفاف نمی‌داند و به همین خاطر درصدد اتخاذ تصمیمات اصلاحی و پیشگیری‌کننده برآمده است. خبر مهم دیگری که در
آی.سی.آی.اس منتشر شده به این موضوع اشاره دارد که در پی تلاش شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری در زمینه پتروشیمی و بازارهای انرژی برای فرار از افت و ضررهای هرچه بیشتر، تصمیم به راه‌اندازی یک پایگاه داده‌های جدید برای عرضه و تقاضا دارد که در آن با ارائه اطلاعات اساسی و حساس، فعالان و سرمایه‌گذاران را در زمینه به حداقل رساندن میزان ضررها و افول دارایی‌هایشان، یاری کند. ایان الوی، مدیر محصولات نرم افزاری آی.سی.آی.اس در این زمینه گفته است: پایگاه اطلاعات عرضه و تقاضا در واقع یک ابزار ارزشمند و کارآمد برای کاربران و فعالان حوزه پتروشیمی است که به آنها برای تصمیم‌گیری‌های میان‌مدت و بلندمدت و نیز برای به دست آوردن بینش بیشتر در رابطه با بازار جهانی پتروشیمی و محصولات انرژی کمک می‌کند. همچنین در این پایگاه داده‌ها به‌صورت آنلاین در اختیار کاربران قرار می‌گیرد که به ارائه اطلاعات مفید و جالب برای انواع موضوعات در سطح مدیران ارشد و متخصصان می‌پردازد که برای انجام تحقیقات، برنامه‌ریزی و حتی اتخاذ استراتژی‌های کسب و کار می‌توانند از آن بهره لازم را ببرند.
روزنامه دنیای اقتصاد