بازارهای مختلف تحت تاثیر مذاکرات وین

از هفته گذشته، اکثر بازارها با نگاهی مثبت مذاکرات را تعقیب کرده‌اند. تحلیلگران معتقدند باور بازار بر این است که مذاکرات وین در روز‌های آینده به سرانجام می‌رسد. تاثیر همین باور در بازار سهام، ارز، سکه و مسکن قابل مشاهده است. به گونه‌ای که در یک هفته گذشته، بورس با اقبال سهامداران خرد همراه بود؛ روز گذشته پس از حدود 50 روز معامله، شاخص کل کانال 66 هزار واحدی را مجددا تصاحب کرد. حجم معاملات نیز در سطوح مناسبی قرار دارد که نشانگر آمادگی این بازار برای تداوم رونق است. همچنین قیمت سکه نیز به 882 هزار تومان رسید تا به محدوده قیمتی اواخر بهمن سال 92 بازگردد. دلار نیز کاهش 45 تومانی را تجربه کرد و به قیمت 3285 تومان در روز گذشته رسید. در بازار مسکن هم فروشنده‌ها با تجدیدنظر خفیف روی قیمت‌های پیشنهادی و میل به فروش سریع، شایعه «جهش قیمت بعد از پایان مذاکره» را پس زدند و به تقاضای مصرفی، از بابت «مساعد شدن فضا برای انجام معامله»، پالس مثبت نشان دادند.

افت یورو در داخل بیش از ارزش جهانی

پس از شکسته شدن سطح 900 هزارتومانی سکه بهار آزادی در روز یکشنبه، در روز دوشنبه شاخص بازار ارز از کانال 3300 تومان پایین آمد تا دومین سطح‌شکنی بازار تهران در 2 روز گذشته رقم بخورد.در سومین روز هفته، اثر نیروی ضربه‌گیر «اختلاف قیمت دلار بازار داخلی با منطقه سلیمانیه عراق» کاهش یافت تا دلار پس از گذشت حدود 10 روز از کانال 3300 تومان خارج شود و با 25 تومان کاهش نسبت به روز قبل، به قیمت 3285 تومان برسد.

فعالان بازار ارز در کنار کاهش تقاضا در منطقه سلیمانیه عراق، «ادامه خوش‌بینی نسبت به نتایج مذاکرات هسته‌ای»، «کاهش حجم معاملات» و «کاهش قیمت درهم امارات» را عوامل دیگری دانستند که به کانال‌شکنی شاخص بازار ارز کمک کردند.برخی فعالان با وجود ورود دلار به کانال پایین‌تر، همچنان انتظار کاهش قیمت بیشتر را دارند. به اعتقاد آنها «پایین آمدن نرخ حواله دلار نسبت به نرخ نقدی آن» علامتی از امکان کاهش بیشتر است و کاهش ساعات انتهایی روز گذشته نیز تا حدی ناشی از همین موضوع بوده است. جدا از دلار، روز دوشنبه قیمت یورو نیز 30 تومان کاهش یافت و به قیمت 3635 تومان رسید تا در کمتر از یک هفته، این ارز اروپایی 3/ 2 درصد از ارزش خود را از دست بدهد. این در حالی است که ارز اروپایی در همین بازه زمانی تنها 3/ 1 درصد در برابر دلار در بازارهای جهانی تضعیف شده است تا افت بیشتر بازار داخلی به انتظارات کاهشی معامله‌گران نسبت داده شود.

یورو در سرازیری

در سومین روز هفته، قیمت یورو برای پنجمین روز متوالی کاهش یافت تا تاثیر انتخابات یونان و تضعیف ارزش یورو در بازارهای جهانی به بازار داخلی بیش از پیش سرایت کند. روز دوشنبه بهای یورو با 30 تومان افت به قیمت 3635 تومان رسید تا در کمتر از یک هفته ارزش این ارز در بازار داخلی 3/ 2 درصد کاهش پیدا کند و از قیمت 3720 تومان روز سه‌شنبه 9 تیر به سطح قیمتی روز دوشنبه برسد. تضعیف ارزش این ارز اروپایی در بازارهای جهانی عامل اصلی افت یورو در بازار داخلی بود.

در 6 روز گذشته نرخ برابری یورو در برابر دلار حدود 3/ 1 درصد کاهش یافته است.روز دوشنبه مقاومت کانال 3300 تومانی دلار شکسته شد و شاخص بازار ارز پس از گذشت حدود 10 روز به کانال 3200 تومان وارد شد. به گفته فعالان، افت قیمت حواله درهم یکی از عواملی بود که به کانال‌شکنی دلار کمک کرد؛ هر چند که اثر افت قیمت درهم بیشتر بر نرخ حواله دلار مشهود بود. در اکثر ساعات روز گذشته، نرخ حواله دلار پایین‌تر از نرخ فروش نقدی این ارز بود. اکثر فعالان، افت قیمت درهم تا زیر 890 تومان را عامل اصلی این اتفاق عنوان کردند. بررسی نرخ برابری دلار به درهم با قیمت حواله این ارز نشانگر ارزش پایین‌تر حواله دلار نسبت به نرخ نقدی مراکز رسمی فروش بود. برخی فعالان با توجه به این رخداد، انتظار کاهش بیشتر قیمت نقدی دلار را دارند؛ انتظار کاهشی که میان شماری از معامله‌گران ارزی با پایین آمدن تقاضای معامله‌گران منطقه سلیمانیه عراق و ادامه خوش‌بینی‌ها نسبت به نتایج مذاکرات هسته‌ای تشدید شده است.

هر چند که به گفته فعالان، شماری از معامله‌گران با تحرکاتی در معاملات امروزی و فردایی و برخی جو‌سازی‌های روانی سعی دارند از کاهش بیشتر دلار جلوگیری کنند. کاهش دلار روز دوشنبه با افت جزئی اونس تا ساعت 3 بعدازظهر همراه شد تا سکه 9 هزار تومان دیگر از ارزش خود را از دست بدهد و به قیمت 882 هزار تومان برسد.

شاخص کل رکورد 50 روزه کاری خود را شکست
بازپس‌گیری قله 66 هزار واحدی

شاخص کل بورس تهران در پی خوش‌بینی‌ به دور جدید مذاکرات هسته‌ای روز گذشته با رشد 36/ 0 درصدی (معادل 240 واحد) مواجه شد و کانال 66 هزار واحدی را پشت سر گذاشت و پس از 50 روز کاری به رقم خود در تاریخ 6 اردیبهشت ماه رسید و به این ترتیب بازدهی حدود 6/ 5 درصدی در کارنامه بورس تهران به ثبت رسید.

فعالان بازار سهام، معاملات سه روز ابتدای هفته را در شرایطی توامان از بیم و امید دنبال کردند. در همین راستا، معاملات تالار شیشه‌ای در روز شنبه با رشد و در روز یکشنبه با افت به اتمام رسید.

در حالی که پس از افت روز یکشنبه بعضی کارشناسان از غلبه جو ابهام و تردید در مورد نتایج مذاکرات هسته‌ای در فضای معاملات بورس خبر می‌دادند و روند بازار سهام را در آستانه اعلام نتیجه مذاکرات هسته‌ای شکننده پیش‌بینی می‌کردند اما روز گذشته سهامداران برداشت مثبت‌تری از سیر تحولات هسته‌ای داشتند که منجر به افزایش محدود قیمت‌ها شد. روز گذشته توجه سهامداران به برخی اخبار مثبت از امکان به نتیجه رسیدن مذاکرات، موجب افزایش عمومی قیمت‌ها شد اما انتظار می‌رود تا اعلام نتایج رسمی، بورس تهران واکنشی محافظه‌کارانه‌تر همراه با پیگیری اخبار از خود نشان دهد و در صورت اعلام توافق، شاهد اوج‌گیری تقاضا در معاملات باشد. به همین دلیل رشد بازار دیروز نیز تحت تاثیر خوش‌بینی‌ها به مذاکرات هسته‌ای عنوان می‌شود. کارشناسان با توجه به جو خوش‌بینی به اخبار هسته‌ای احتمال حصول توافق در روزهای 16 تا 18 تیر را می‌دهند اما تردید معامله‌گران از عدم رسیدن به نتیجه قطعی مذاکرات هسته‌ای همچنان پا برجا است. تردید و احتیاط معامله‌گران موجب شد ارزش معاملات نسبت به ابتدای هفته کمتر باشد هرچند در مقطع کنونی نیز رقم قابل قبولی است. گروه‌های بانکی، خودرو، حمل‌ونقل‌ و فرآورده‌های نفتی روز گذشته با رشد مواجه شدند؛ درحالی‌که این گروه‌ها عمدتا گروه‌هایی هستند که بیش از سایرین از مذاکرات هسته‌ای منتفع می‌شوند. نماد پالایش نفت بندر عباس و پالایش نفت اصفهان بیشترین اثر مثبت بر رشد شاخص را داشتند هرچند در وضعیت بنیادی این دو شرکت تغییر خاصی مشاهده نشده است و ابهام‌ها در نرخ خوراک و قیمت‌گذاری این محصولات همچنان به قوت خود باقی است اما جو روانی مثبت چیره بر بازار، این دو نماد را نیز با رشد مواجه و در نهایت شاخص کل را سبزپوش کرد.

در این بین برخی کارشناسان معتقدند با حصول نتیجه در مذاکرات هسته‌ای که می‌تواند تاثیر مثبت چشمگیری بر بازار سهام داشته باشد، برای داشتن بازاری پر‌رونق با معاملات روان‌تر و نقدشوندگی بالاتر و به‌طور کلی کارآ‌تر باید اصلاحاتی در ساختار بورس تهران صورت بگیرد، ضمن اینکه جذب سرمایه‌گذار خارجی به بورس تهران پس از رفع تحریم‌ها هم نیازمند تمهیداتی است. در رابطه با اصلاحات ساختاری بورس تهران غلامرضا سلامی به حذف محدودیت‌های موجود در معاملات بورس اشاره کرد و گفت: حجم مبنا و دامنه نوسان دو محدودیت معاملاتی در بورس تهران هستند که باید حذف شوند.

وی تشریح کرد: محدودیت‌های در نظر گرفته شده توسط متولیان سازمان بورس برای کنترل نوسان‌های نامطلوب قیمت اوراق بهادار شامل حجم مبنا، دامنه نوسان قیمت و همچنین توقف معاملات که تحت عنوان متوقف‌کننده‌های خودکار معروفند و تنها در برخی بورس‌های در حال توسعه مورد استفاده قرار می‌گیرند، فرآیند اصلاح بازار را طولانی کرده و از شادابی بازار می‌کاهند بنابراین برای دستیابی به یک بورس پویا و کارا حذف چنین محدودیت‌هایی الزامی است.

سلامی موثر بودن حذف این محدودیت‌ها را در گرو افزایش سهام شناور آزاد شرکت‌ها دانست و گفت: دولت باید تمهیداتی برای افزایش سهام شناور آزاد شرکت‌ها در نظر بگیرد، در غیر این صورت حذف محدودیت‌های مزبور نمی‌تواند تاثیر چندانی بر معاملات بازار داشته باشد چرا‌که در شرکت‌هایی که درصد سهام شناور آزاد شرکت‌ها رقم پایینی است، هرگونه افزایش مختصر در عرضه و تقاضای سهم می‌تواند ارزش سهام این شرکت‌ها را تغییر دهد.

سلامی افزود: ارزش سهام شرکت‌ها در بورس تهران در ارتباط مستقیم با سهام شناور آزاد است ضمن اینکه هر‌چقدر نقدشوندگی بیشتر باشد، سرمایه‌گذار استقبال بیشتری از آن می‌کند زیرا در چنین شرایطی می‌تواند به راحتی از بازار سهام خارج شود.

به اعتقاد وی پیامد حذف متوقف‌کننده‌های خودکار، تسهیل نوسان قیمت سهام و جلوگیری از تشکیل صف‌های خرید و فروش سهام به مدت طولانی در بازار سهام است که نقدشوندگی را افزایش و احتمال دستکاری قیمت را کاهش می‌دهد به این ترتیب اقدام اخیر مدیریت برای اصلاح حجم مبنا و دامنه نوسان در اواخر سال گذشته، گام مثبتی جهت افزایش کارآیی و نقدشوندگی بازار سهام بوده اما امید است پس از رفع تحریم‌ها و شکل‌گیری دوران رونق در بازار سهام، مسوولان سازمان بورس در راستای اقدام مثبت پیشین خود، شرایط معاملاتی بورس تهران را بیش از پیش با استاندارد بازارهای سهام پیشرفته دنیا منطبق کنند.

به اعتقاد سلامی، مسوولان بازار سهام در حالی از ظرفیت بالای بازار سهام و علاقه خارجی‌ها برای حضور در بازار سهام پس از توافق هسته‌ای صحبت می‌کنند که باید ابتدا این سوال را پاسخ دهند که آیا بورس تهران آمادگی پذیرش این سرمایه‌گذاران را دارد؟

وی ادامه داد: در کنار حل مشکلاتی مثل بی‌ثباتی در نرخ ارز که می‌تواند بسیاری از خارجی‌ها را دلسرد کند، فقدان اطلاعیه‌ها و صورت‌های مالی شرکت به زبان انگلیسی محسوس است به همین دلیل برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی‌ در بورس، شرکت‌های بورسی باید خود را آماده کرده و صورت‌های مالی خود را به زبان انگلیسی منتشر کنند تا آمادگی لازم پس از لغو تحریم‌ها فراهم شود. به اعتقاد وی باید شرکت‌های بورسی و سازمان بورس اطلاعات بیشتری از عملکرد و وضعیت خود را در نسخه‌هایی با زبان انگلیسی تهیه و تدوین کنند.

این کارشناس بازار سهام با اشاره به اینکه مقررات مربوط به دریافت مجوز معامله برای سرمایه‌گذاران خارجی باید اصلاح و تصویب شود، بیان کرد: باید شرایط دریافت کدهای معاملاتی برای سرمایه‌گذاران خارجی در داخل کشور فراهم و همچنین رویه‌های موجود در این زمینه نیز اصلاح شود هرچند باید در تدوین قوانین احتیاط لازم نیز باشد.وی به تجربه بورس‌های جنوب شرق آسیا اشاره کرد و گفت:چنانچه شرایط و مقدمات لازم برای سرمایه‌گذاران خارجی تامین نشود، همان آسیبی که به بورس‌های جنوب‌شرقی آسیا وارد شد، در انتظار بازار ما نیز خواهد بود چرا که این امکان وجود دارد که سرمایه‌گذاران خارجی به یک‌باره هجوم آورند، اما به دلیل آماده نبودن شرایط سرمایه‌گذاری پس از یک رشد حبابی سنگین، یکباره با یک افت شدید مواجه شود بنابراین پیشنهاد می‌شود قبل از هر اقدامی بستر‌سازی مناسبی برای حضور این سرمایه‌گذاران صورت گیرد.

این کارشناس بازار سهام به عدم ثبات نرخ ارز به‌عنوان مانعی بر سرراه سرمایه‌گذار خارجی اشاره کرد و گفت:اگر یک سرمایه‌گذار خارجی سرمایه خود را به ایران بیاورد، چگونه می‌تواند با معضل عدم تثبیت نرخ ارز کنار بیاید؟ یعنی زمانی که بخواهد سود سرمایه‌گذاری خود را بعد از مدتی از ایران خارج کند، با این نوسانات چه اتفاقی برای سرمایه وی رخ خواهد داد؟سلامی ادامه داد: البته ذکر این نکته بسیار مهم است که با فرض رفع تحریم‌ها و ثبات در نرخ ارز، به دلیل اینکه وضعیت تورم در کشور ما از کشورهای اروپایی بسیار بالاتر است، سرمایه‌گذار خارجی که در بورس ایران فعالیت کند، می‌تواند بازدهی بالاتری نیز کسب کند.

بازار ملک به شایعه «جهش قیمت پس از توافق» عکس‌العمل نشان داد

بازار معاملات مسکن در روزهای فینال مذاکرات 1+5، به‌شدت تحت‌تاثیر رخدادهای سیاسی عرصه دیپلماتیک قرار گرفته و نوع اثرگذاری این متغیر بیرونی بر رفتار بازیگران بازار ملک به‌گونه‌ای شده که سمت عرضه بیشترین حساسیت را از خود بروز داده است.

تحقیقات میدانی «دنیای اقتصاد» و اطلاعاتی که طی روزهای گذشته مشاوران املاک برخی مناطق پرتقاضا در تهران، ارائه کرده‌اند، حاکی است فروشنده‌های آپارتمان در یک هفته اخیر، تحت‌تاثیر پایان مهلت مذاکرات 1+5 و نزدیک شدن به موعد توافق نهایی – که قرار است حداکثر تا پایان هفته جاری اتفاق بیفتد- کاملا متفاوت از قبل عمل کرده‌اند طوری که از یکسو برای فروش سریع واحدها تعجیل می‌کنند و از سوی دیگر نسبت به «قیمت پیشنهادی» روز اول خود تجدیدنظر کاهشی انجام داده و حاضر شده‌اند با تخفیف دو تا 5 درصدی ملک را به خریدار واگذار کنند. دلالان ملک می‌گویند: تخفیف در قیمت‌های پیشنهادی عمدتا مربوط به فایل‌هایی است که از اواخر سال گذشته و حداکثر ظرف 45 روز اول امسال، در بنگاه‌ها تشکیل شده و فروشنده‌های تازه‌وارد (فایل‌های جدید) هنوز تصمیم به تغییر نرخ نگرفته‌اند. مطابق آنچه مشاوران املاک درباره جو روانی نقش بسته در بازار می‌گویند، رفتار فروشنده‌ها را این‌طور می‌شود تحلیل کرد که انتظار غالب در سمت عرضه مسکن نسبت به دوره «پساتوافق»، بر مدار «ثبات و عدم جهش قیمت» پایه‌ریزی شده است.

فروشنده‌های آپارتمان تحت‌تاثیر استرس ناشی از «زیان بیشتر در اثر تاخیر معامله»، مصمم شده‌اند با اندکی تخفیف، دارایی ملکی آماده فروش خود را به بازار عرضه کنند. این در حالی است که طی چند روز پیش شایعاتی درباره جهش قیمت بعد از توافق مطرح شد. اما واکنش کنونی فروشنده‌های مسکن حکایت از کشش‌ناپذیری سمت تقاضا برای قبول صعود تند قیمت مسکن در ماه‌های آتی را دارد. با این حال پیش‌بینی‌ها از ثبات یا نوسان قیمت،‌پایین‌تر از تورم طی ماه‌های آتی حکایت می‌کند. جو موجود در بازار ملک، تمدید و ادامه مذاکرات را نیز «مثبت» می‌داند و آن را باعث پایداری سطح قیمت مسکن در مرز متری 4 میلیون تومان ارزیابی می‌کند. به این ترتیب، در فضای کنونی عملا محرکی برای صعود منحنی قیمت مسکن وجود ندارد اما در مقابل، سایه مثبت روزهای پایانی این دور از مذاکرات هسته‌ای، باعث شده فایل‌های تابستانی فروش آپارتمان با قیمت‌های کمتر از فصل بهار عرضه شود. بهار امسال متوسط قیمت مسکن در تهران 7/ 2 درصد نسبت به زمستان93 کاهش یافت تا روند کاهشی قیمت، 24 ماهه شود. به گفته مشاوران املاک این هفته بازار مسکن بیش از گذشته منتظر نتیجه مذاکرات هسته‌ای است و برخی مالکان که پیش‌بینی به سر انجام رسیدن مذاکرات را می‌کنند، تخفیف‌های خوبی برای فروش املاکشان می‌دهند و این هفته بیش از هفته‌های گذشته آپارتمان‌هایی با موقعیت و قیمت ویژه در فایل‌های فروش پیدا می‌شود.

یکی از روش‌های پیش‌بینی قیمت‌ها، نگاه به روند گذشته آنها است. بر این اساس در ذیل روندهای قیمتی بازارهای مهم ایران و جهان به نمایش گذاشته شده‌اند. همچنین در متن مربوط به هر قسمت روند آتی قیمت‌ها براساس شواهد موجود پیش‌بینی شده‌اند.

تصویر اول در سایز واقعی

تصویر دوم در سایز واقعی

روزنامه دنیای اقتصاد