کارشناسان معتقدند تمامی ماشین‌آلات چاپخانه‌ها دست‌دوم هستند.
هرچند اگر صنعتگران بخواهند، می‌توانند از نمایندگی سفارش خرید بدهد اما چون صرفه اقتصادی ندارد بیشتر از ماشین‌آلات دست‌دوم و تا حدی فرسوده استفاده می‌کنند.
آمار نشان می‌دهد از گردش مالی صنعت چاپ در کشور ما که ممکن است به مرز هزار میلیارد دلار برسد، حدود ۵ درصد به کتاب اختصاص دارد و حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد به نشریات و بقیه به سایر بخش‌های چاپ ارتباط پیدا کرده است که روزبه‌روز تنوع و اهمیت آن بیشتر می‌شود.
به عنوان نمونه همه ما کارت ملی داریم، انواع عابربانک، شناسنامه، گذرنامه، پول، کارت سوخت و... که اینها همه ثمرات چاپ است.
امروز چاپ ارتباط بسیار تنگاتنگ و ناگسستنی با بخش‌های علمی، فرهنگی، هنری، آموزشی، صنعتی، خدماتی و حتی کشاورزی داشته و در بسیاری موارد نقش استراتژیک برای کشورها دارد.
گرانی ماشین‌آلات صنعت چاپ
محمدعلی انجم شجاع، فروشنده ماشین‌آلات چاپ و فعال صنعت چاپ و نشر بیان کرد: ماشین‌آلات صنعت چاپ از خارج کشور وارد می‌شوند.
هر چند در ایران هم کارخانه‌هایی قطعات مربوط به این ماشین‌آلات را تولید می‌کنند، با این حال هم هزینه تولید بالا است و هم قطعات این ماشین‌آلات گران هستند.
گرچه در داخل کشور برخی قطعات مونتاژ می‌شود.
تولید ماشین‌آلات چاپ در کشور صرفه اقتصادی ندارد
بهرام مهررستمی، صنعتگر و فعال صنعت چاپ عنوان کرد: در داخل کشور ماشین‌آلات چاپ تولید نمی‌شوند بلکه تمامی ماشین‌آلات از خارج و به‌ویژه آلمان وارد می‌شوند؛ چراکه امکان ساخت در داخل کشور فراهم نیست.
هر چند اگر درهای اقتصادی باز شود، شاید بتوان ماشین‌آلات این صنعت را نیز در داخل تولید کرد.
مهررستمی افزود: برای تولید در این صنعت باید از سرمایه‌گذاران خارجی هم کمک گرفت؛ چراکه تولید ماشین‌آلات چاپ بسیار گران است و از این‌رو تولید همه قطعات و ماشین‌آلات در داخل کشور صرفه اقتصادی ندارد.
وی درباره نحوه خرید ماشین‌آلات چاپ از خارج هم گفت: بیشتر ماشین‌آلات چاپ، سفارشی تولید می‌شوند؛ چراکه گران و سنگین هستند.
از این‌رو فروشنده و واردکننده ماشین‌آلات سفارش خرید می‌دهد و بعد از گذراندن زمانی وارد می‌شوند.
تولید این ماشین‌آلات به لحاظ هزینه بالای تولید و سنگینی، تولیدکننده داخلی را در تنگنا قرار می‌دهد.
مهررستمی افزود: البته قطعات ریز مصرفی را می‌توان از نمایندگی‌های شرکت‌های تولیدکننده در ایران تهیه کرد اما قطعات سنگین را فقط باید سفارش داد.
این صنعتگر در پاسخ به این سوال که آیا صنعت چاپ کشور سنتی است یا خیر گفت: به هیچ وجه صنعت چاپ کشور سنتی یا نسبت به کشورهای دیگر عقب‌مانده نیست و این مسائلی که درباره این صنعت می‌گویند، صحیح نیست.
هم‌اکنون در شهرهای تهران، مشهد و اصفهان صنعت چاپ و ماشین‌آلات آن به صورت گسترده وجود دارد.
اگر شرایط اقتصادی مساعد باشد به طور قطع ماشین‌آلات پیشرفته هم به داخل کشور وارد می‌شوند و از این‌رو این صنعت هیچ‌گاه عقب نمی‌ماند.
مهررستمی تصریح کرد: باید در این صنعت سرمایه‌گذاری شود تا صنعت چاپ از ماشین‌آلات پیشرفته بی‌بهره نماند.
تمامی ماشین‌آلات چاپخانه‌ها دست‌دوم هستند
حمیدرضا ابراهیمی، فعال چاپ و نشر نیز گفت: بیشتر ماشین‌آلات مربوط به صنعت چاپ از کشورهای اروپایی وارد می‌شوند.
آلمان یکی از این کشورهایی است که ماشین‌های ساخت آن نشان(برند) دارند.
ابراهیمی درباره ظرفیت‌های رونق صنعت چاپ در کشور گفت: جذب سرمایه‌گذاری برای بهبود ماشین‌آلات چاپ از لوازم و ضروریات اصلی است.
از این رو باید در این بخش سرمایه‌گذاری در صنعت چاپ هم برای بهبود و هم برای پیشرفت این صنعت همپای کشورهای خارجی لحاظ شود.
وی درباره چرایی استفاده صنعتگران از ماشین‌آلات دست‌دوم چاپ گفت: صنعتگر باید صرفه اقتصادی را بسنجد.
یک چاپخانه مگر چقدر برای یک صنعتگر درآمد دارد که بخواهد از ماشین‌آلات دست‌اول و نو استفاده کند؟ دستگاه‌های نو بسیار گران هستند و از این‌رو فعالان چاپ، ماشین‌آلات را بین خود دست به‌دست می‌کنند.
تمامی ماشین‌آلات چاپخانه‌ها دست دوم است.
اگر صنعتگر بخواهد، می‌تواند از طریق نمایندگی سفارش خرید بدهد اما چون صرفه اقتصادی ندارد بیشتر از ماشین‌آلات دست‌دوم و تا حدی فرسوده استفاده می‌شود.
ابراهیمی درباره کیفیت ماشین‌آلات دست‌دوم هم گفت: با گذر زمان فرسودگی ماشین‌آلات چاپ محتمل است. با این حال امکان تعمیر قطعات در ایران وجود دارد.
به عنوان نمونه شرکت‌های آلمانی در ایران نمایندگی دارند.
البته این شامل قطعات پرمصرف است. ماشین‌آلات با مدل بالاتر به طور قطع نیازمند سفارش قطعه از خارج کشور هستند.
وی همچنین درباره مشکلات صنعتگران و فعالان صنعت چاپ گفت: صنعت چاپ نیازمند نیروی کار متخصص و ورزیده است.
به هر حال کار با دستگاه‌ها و ماشین‌آلات نیاز به تخصص و تجربه افراد ماهر دارد.
ابراهیمی درباره نحوه تعمیر ماشین‌آلات صنعت چاپ در داخل کشور هم گفت: تعمیر دستگاه‌ها و جاانداختن قطعات در تهران سریع‌تر و راحت‌تر است و صنعتگر پایتخت‌نشین از یک صنعتگر شهرستانی سریع‌تر مشکلش رفع می‌شود؛ چرا که ما در شهر دیگری هستیم که باید ابتدا درخواست سرویس‌کار کنیم.
بعد سرویس‌کار به شهر ما بیاید. مدتی کار و تولید را تعطیل کنیم، پس از تشخیص وی باید قطعه را سفارش بدهیم تا نصب کند.
تمام این فرآیند زمانی طولانی را منجر می‌شود که به طور قطع تولید را دچار وقفه می‌کند.
ابراهیمی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین دلایل فاصله بین فناوری روز و صنایع چاپ در کشور ما می‌تواند نبود سرمایه‌گذاری کافی در این حوزه در چند سال اخیر باشد.
حرفه چاپ، حرفه سختی است، با این حال رونق صنعت چاپ عامل رونق فرهنگ است.
از این رو باید سرمایه‌گذاری برای ماشین‌آلات پیشرفته در این بخش انجام شود.
ارتباطات تنگاتنگ صنعت چاپ با حوزه‌های مختلف اقتصادی مانند بهداشت، بازرگانی، ارتباطات، فرهنگ و.... گواه آن است که این صنعت بنا ندارد در هماوردی با سایر وسایل ارتباطی، صحنه رقابت را ترک کند، بلکه با انعطاف‌پذیری هوشمندانه عرصه‌های جدید را برای بروز و ظهور توانمندی‌های خویش می‌کاود.
با این حال آنچه در میان اهالی چاپ و نشر گفته می‌شود این است که ماشین‌آلات این صنعت فرسوده یا دست‌دوم هستند و نیاز به احیا و نو شدن دارند.
البته محمودرضا برازش، مدیرکل دفتر چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تسنیم گفته است؛ در مقایسه با وضعیت استاندارد جهانی، ماشین‌آلات چاپ کشور خیلی عقب‌تر از دنیا نیست و ماشین‌آلات روز به کشور وارد می‌شود، اما سرعت واردات این ماشین‌آلات با توجه به کمبود سرمایه کمتر شده است.
همچنین به گزارش مهر، کیوان کاشفی، رییس اتحادیه چاپخانه‌داران استان کرمانشاه گفته است؛ در۳ دهه گذشته فاصله کشور ما با فناوری روز دنیا در این صنعت حدود ۶ ماه تا یک‌سال بود اما هم‌اکنون کشور ما مهد ماشین‌های دست‌دوم دنیا شده است.
در همین زمینه بابک عابدینی، رییس اتحادیه صادرکنندگان ضمن بیان مشکلات واردات کالا در صنعت چاپ، به ایسنا گفته است؛ در حال مذاکره هستیم که شرکت‌های خارجی برای تسهیلات ارزی امکاناتی برای کشور ما فراهم کنند.
همچنین فراهم‌کردن امکانات برای سرمایه‌گذاری مشترک به منظور تولید ماشین‌آلات از مواردی است که در آن زمینه برنامه‌ریزی می‌کنیم.
گسترش صمت