صحبتهای زنگنه این روزها زیر ذرهبین رسانههاست. نه فقط به خاطر اهمیت منفی که نفت در اقتصاد ایران یافته است، بلکه مهمترین دادگاه فساد اقتصادی که در اثر شکایت وزارت نفت در حال برگزاری است نیز سبب شده بیش از پیش نگاهها به نفت و نفتیها معطوف شود. زنگنه هر چند در این نشست اسمی از متهم بزرگ نفتی نبرد و با استفاده از تعابیری خاص، نام وی را به ذهن شنوندگان متبادر کرد اما با این حال بخشی از دغدغههایش در خصوص وی را نیز بر زبان آورد. «آقای ٢٢ میلیارد دلاری» از کجا آورده است؟ این چکیده سخنان زنگنه بود. برای آنکه نشان دهد عمدی دارد که نام زنجانی را مورد استفاده قرار ندهد، گفت: یک آقایی هست که وقتی من نامش را میبرم، رسانهها دو هفته رهایم نمیکنند. اما واقعا باید از وی پرسید چه کردی که ٢٢ میلیارد دلار سود بردی؟ خودش این را میگوید اما سوال من این است که این فرد چقدر کار کرده است که میگوید ٢٢ میلیارد در آن سود کردم.
وزیر نفت ادامه داد: این فرد باید ١٥٠ میلیارد دلار کار کرده باشد تا چنین سودی به دست بیاورد و چه کار کرده است که میگویید ٢ تا ٣ میلیون یورو برایش پول خرد است. وی گفت: این نوع کار زشت است و باید تمام رسانهها و افکار عمومی علیه آن باشند. او سپس منافع ملی را مورد اشاره قرار داد و گفت: من نگران قربانی شدن منافع ملی هستم. کاری نکنیم که به منافع ملی، عزت و سربلندی ایران خدشه وارد شود. او به روال چند ماه اخیر وقتی مساله زنجانی و پروندهاش را مورد اشاره قرار داد، گریزی به نحوه برخورد رسانهها نیز زد و گفت: رعایت اخلاق حرفهای از سوی رسانهها ضروری است، فضایی که رسانهها نتوانند در آن حرف بزنند فساد ایجاد میشود و رسانه زنده، جلوی فساد را میگیرد. یکی از راههای جلوگیری از فساد که بسیار به آن معتقدم، رسانه زنده است. اگر همه جا همانند نورافکن روشن باشد کسی نمیتواند به فساد اقدام کند و در خاموشی و تاریکی است که فساد ایجاد میشود. رسانهها باید فارغ از خط و خطوط سیاسی اخلاق را رعایت کنند و از دروغ بپرهیزند.»
او دامنه بحث در خصوص پرونده زنجانی را با این جمله که بحث سیاسی نمیکنم، بست و تاکید کرد: «هر کس خطا کرده را باید محاکمه کرد. تکثیر گناه گناه را کم نمیکند».
همه زیانهای ایران از پساتحریم
وزیر نفت هر چند از پساتحریم با امیدواری یاد کرد اما مضیقههای دوران تحریم را نیز مورد اشاره قرار داد و گفت: «زحمات زیادی برای عبور از این وضعیت کشیده شده است. ایران هماکنون در نقطهای قرار دارد که همه قطعنامههای علیه آن لغو شده و وارد دوران پساتحریم میشود. در این دوران دیگر مجبور نیست اجناس را به سه برابر قیمت خریداری کند یا برای انتقال پول، ٣٠ درصد مبلغ اضافی به دلالان پرداخت کند و در واقع ایران هر کاری که یک ملت آزاد انجام میدهد در پساتحریم انجام خواهد داد. به گفته وی پولمان دست خودمان است و دیگر میدانیم کالای مورد نیازمان را از چه کشورهایی بخریم و دلالان امکان قدرتنمایی ندارند، در ضمن برخیها که معتقدند پس از لغو تحریمها اتفاق خاصی نمیافتد، باید بدانند در این دوره حتما نان یک عدهای آجر خواهد شد؛ ولی زندگی ملت به مرور زمان بهتر خواهد شد و دیگر نمیتوان این تعداد ماشین گرانقیمت خرید.»
زنگنه با بیان اینکه تفاوت توسعهیافتگی و نیافتگی تنها به پول، امکانات و قانون نیست، ادامه داد: «اگر کشوری دارای مردم توسعه یافته باشد به کویر هم بروند آنجا را توسعه خواهند داد و عکس آن هم اتفاق خواهد افتاد. باید انسانهای توسعه یافته در کشور تربیت و از آنها حمایت شود تا کشورمان با اینگونه افراد توسعه پیدا کند، در واقع انسانهای فرهیخته میتوانند کشوری درست کنند که در آن فرهیختگی اصل باشد.»
ناراحتی برخی کشورها از قدرت ایران
او سپس آینده پیشرو پس از گذر از تلخیها را ترسیم کرد و با بیان اینکه باید از فضای پساتحریم برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ استفاده کرد به برخی دشمنیها از سوی کشورهای منطقه علیه ایران اشاره کرد و گفت: «در صورتی که کارها به درستی انجام شود، ایران ظرف کمتر از ١٠ سال آینده قدرت اول اقتصادی، فرهنگی و تکنولوژیک منطقهای خواهد بود و کسی نمیتواند با ما رقابت کند. تبدیل شدن به قدرت نخست منطقه برخی کشورهای منطقه را ناراحت میکند. نفت عنصر پیشتاز توسعه در پساتحریم خواهد بود چون سرمایهگذاران خارجی نخستین جایی که در آن سرمایهگذاری خواهند کرد صنعت نفت خواهد بود، با توسعه صنعت نفت دیگر بخشهای اقتصادی نیز جان تازهای خواهند گرفت و چرخهای اقتصاد کشور به حرکت میآیند. باید بعد از لغو تحریمها بهصورت شبانهروزی کار کرد و از این فرصتها استفاده برد، همچنین باید تلاش شود ذهنهای مردم برای توسعه آماده باشد و مردم توسعه خواه و راستی طلب باشند.»
نفت ٤٠ دلاری
در ادامه این مراسم نیز وزیر نفت با رد پیشنهاد ٣٥ دلاری هر بشکه نفت در بودجه سال آینده گفته است: «در بودجه سعی شده قیمت که پیشنهاد میشود نزدیکترین عدد به بازار باشد، پیشنهادی برای قیمت ٣٥ دلاری برای نفت در بودجه سال ٩٥ ارایه نشده است، چیزی که فعلا تا اینجا مطرح شده ٤٠ دلار است. منتها باید ببینیم که در بازار چه پیش میآید، ما نمیتوانیم از قبل علایم بدی به بازار بدهیم؛ بنابراین سعی شده قیمت نزدیکترین عدد به بازار باشد. تا چند ماه اول امسال که نفت روی قیمت ٥٤ دلار بود و رقم صادرات هم کمی بیشتر از رقمی بود که در مجلس در نظر گرفته بودند.»
تصمیمی برای بنزین نداریم
زنگنه در پاسخ به این سوال که آیا تصمیم گرفته شده قیمت بنزین را تغییر دهید، تصریح میکند: «هیچ تصمیمی تا امروز در این باره گرفته نشده است، تعیین نرخ بنزین در اختیار ما نبوده و در اختیار دولت است که در دولت هم هیچ بحثی در این خصوص مطرح نبوده است. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به قیمت بنزین آیا اکنون بهترین زمان برای آزادسازی نرخ بنزین نیست، گفت: «نمیشود تنها یک قیمت را آزاد کرد اما دولت فعلا برنامهای برای آزادسازی ندارد؛ از سوی دیگر الان قیمتها بیش از ٢٠٠ تومان زیر قیمت فوب خلیح فارس است بنابراین باید قیمت همسنگ شده را در این باره در نظر گرفت. او در پاسخ به این سوال که آیا برندسازی جایگاههای سوخت منتفی است، گفت: باید این موضوع پیگیری شود اما در اینباره با هیچ شرکت خارجی هنوز صحبت نشده است.
موتوسیکلتها، متهم آلودگی هوا
وزیر نفت این نکته را که علت آلودگی هوا توزیع بنزینهای بیکیفیت است، رد کرد و گفت: برخی اصرار دارند سوخت را عامل آلودگی هوا معرفی کنند در حالی که در تهران بنزین و گازوییل یورو ٤ توزیع میکنیم، گزارشهایی به کمیسیون انرژی هم ارایه شد که براساس آن بنزن، گوگرد و آروماتیک موجود در تهران بهشدت کاهش یافته و در حد معقولی است. وی گفت: برای نمونه بنزین نسوخته موتوسیکلتها و خودروهای ما که بیشتر از میزان بنزین مصرف میکنند در آلودگی نقش دارند. تا جایی که به من گزارش شده است، بیشترین آلودگی مربوط به CO٢ است که گاز آلاینده نیست بلکه مقدار زیاد آن در شرایط ویژه که وارونگی ایجاد میشود، مشکل ایجاد میکند.»
اعتماد