مجتبی پالوج معاون موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی نوشت: رشد بخش کشاورزی در تامین رشد پویا بسیار موثر است.
در شرایطی که در سال های گذشته کشور به رشد حداقلی و حتی به منفی ۷ نیز رسید، شاهد رشد بخش کشاورزی مثبت بودیم و این رشد به ما بسیار کمک کرد.
منظور از رشد پویا در سطح کلان شاخص های اقتصادی کشور و تولید ناخالص داخلی است. مطمئنا اگر شرایط رشد بخش کشاورزی مهیا باشد آنگاه بخش کشاورزی می تواند به عنوان هسته مرکزی سایر بخش های پیشین و پسین، اقتصاد را به حرکت درآورد.
در حال حاضر در اقتصاد ایران یک سوم کسب و کار کشور مرتبط با بخش کشاورزی است. درست است که اغلب بخش کشاورزی کشور به صورت سنتی مدیریت می شود ولی این بدان معنا نیست که مدیریت سنتی در بخش کشاورزی امری ناکارآمد باشد.
تجربه نشان داده که کشاورزی سنتی امری لازم است.
به اعتقاد من کشاورزی سنتی نیز واجد ارزش های بسیاری است.
بایستی در کشاورزی سنتی دانش، فناوری و تکنولوژی های جدید در امر تولید مشارکت نمایند. زیرا کشاورزی سنتی دانش بومی بسیاری دارد، بنابراین دارای ارزش است.
در امر تحول بخش کشاورزی مسلما باید تکنولوژی، فناوری و دانش جدید به کمک کشاورزی سنتی آید تا بهره وری و کارایی را افزایش دهد و کشاورزی سنتی به طرف تجدد حرکت کند.
یادآوری این نکته حائز اهمیت است که کشاورزی سنتی در کنارکشاورزی مدرن مکمل همدیگر هستند.
تجربه و شرایط نشان داده که کشاورزی سنتی در شرایط صد درصد مطلق می تواند به حیات خود ادامه دهد، ولی کشاورزی مدرن لزوما به طور صددرصد این امکان را ندارد.
در ادبیات اقتصاد مقاومتی یکی از مسائل مورد توجه شاخص های مقام سازی اقتصاد است.
در اقتصاد مقاومتی مجموع اقدامات صورت گرفته بایستی منجر به ایجاد قدرت، استقلال و امنیت در بدنه اقتصاد شود و در سطح بدنه جامعه سبب گسترش عدالت شود.
حلقه اتصال اقتصاد مقاومتی و اقتصاد بخش کشاورزی امنیت قضایی است که خود آن مقدمه ای بر امنیت کشور است.
امنیت ملی مترتب شقوق مختلفی است که امنیت قضایی یکی از بخش های مهم و اساسی آن است.
بنابراین نمی توان در معقوله امنیت ملی تعداد موشک ها افزایش یابد ولی به امنیت قضایی توجه نشود.
در امنیت قضایی نباید نگاه سود وزیان به مسئله داشت بلکه همانند صنعت نظامی کشور بایستی فارغ از محاسبات کمی در سود و زیان نیازهای اساسی قضایی کشور در چارچوب امنیت ملی و امنیت قضایی در داخل کشور تامین گردد.
این در حالی است که گاها ملاحظه می شود در تامین کالاهای اساسی بر مبنای اصل مزیت نسبی اقدام به واردات می شود.
در اقتصاد کشاورزی باتوجه به روح اقتصاد مقاومتی سیاست های ابلاغیه آن اصل خود کفایی در کالاهای اساسی را باید پذیرفت.
به امنیت قضایی در اسناد بالا دستی استناد شده است اما متاسفانه به واژه خودکفایی اشاره نشده است.
یکی از موانع بر سر توجه به اصل خودکفایی تفکر لیبرالی است که در برخی از نهادهای تصمیم گیر و تصمیم ساز نفوذ کرده است.
این در حالی است که مقام معظم رهبری به عنوان مطالبه کننده اول اقتصاد مقاومتی و اولین مروج مکتب فکری اقتصاد مقاومتی در تبیین سیاست های اقتصاد مقاومتی به صراحت به موضوع خودکفایی اشاره می فرمایند.
ایشان می فرمایند بایستی زمینه های کاملا کفایت کننده فراهم شود. بنابراین به طور کلی بخش کشاورزی به دلیل آنکه در بعد امنیت ملی سبب امنیت سازی غذایی می شود، در تحقق اقتصاد مقاومتی مهم است و جایگاه تعیین کننده دارد. وسعت و دامنه بخش کشاورزی به گونه ای است که مولفه های اصلی اقتصاد مقاومتی از جمله مولد بودن، درون زایی، برون نگری و … را پوشش می دهد و می توان عینیت این مولفه ها را در بخش کشاورزی جست و جو کرد.
متاسفانه در دیدگاه برخی از کارگزاران نظام در حال حاضر بخش کشاورزی در اقتصاد مقاومتی جایگاهی ندارد. چرا که مولفه های اقتصاد مقاومتی برای ایشان شناخته شده نیست. نمونه بارز این مسئله بسته خروج از رکود است.
در حالی که اقتصاد مقاومتی چند سال است که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده و اقتصاد کشاورزی در تامین امنیت غذایی نقش تعیین کننده دارد ولی در بسته های سیاستی خروج از رکود دولت هیچ اثری از بخش کشاورزی دیده نمی شود.
بخش کشاورزی در تقویت تولید ملی و ظرفیت های صادراتی و ایجاد ارزش افزوده در کشور بسیار مهم و موثر است.
زیربخش های تولیدی مانند زراعت، دام و شیلات از جمله زیر بخش های تولیدی کشاورزی است. محصولات باغی نیز به لحاظ مزیتی، دارای ظرفیت های بالفوه و بالفعل صادراتی می باشند که می تواند ارزش افزوده بالایی را در اقتصاد ملی ایجاد نمایند.
دولت به عنوان بزرگترین عنصر فعال در اقتصاد کشور نقش موثر و قابل توجهی در رشد و تقویت بخش کشاورزی در چارچوب اقتصاد مقاومتی دارد.
دولت می تواند با استفاده از تمامی ظرفیت های ممکن سخت افزاری و نرم افزاری در بدنه خود زیرساخت ها و بسترهای لازم را جهت تقویت بخش کشاورزی و توسعه ظرفیت های صادراتی فراهم نماید.
مسئله مهمتری که در اولویت اول می باشد اعتقاد مسئولین به اهمیت بخش کشاورزی در تحقق اقتصاد مقاومتی است.
تا زمانی که این اعتقاد در بدنه دولت به صورت یک گفتمان جاری نشود، نمی توان انتظار تدوین برنامه مدون در زمینه تقویت بخش کشاورزی داشت.
در دنیا کشورهای توسعه یافته، بسیار به بخش کشاورزی اهمیت داده می شود.
به طور مثال کشورهای OECD حداقل روزانه ۱ میلیارد دلار از بخش کشاورزی خود حمایت می کنند.
همچنین این کشورها به طور متوسط به میزان ۴۰ درصد ارزش کشاورزی، از بخش کشاورزی حمایت می کنند.
لذا حمایت گرایی از کشاورزی در دنیای امروز امری متداول و ضروری است. این حمایت از بخش کشاورزی سبب شده تا محصولات این کشورها در بازارهای جهانی قابلیت رقابت داشته باشد.
خبرگزاری فارس