غلامرضا سلامی اظهار کرد: در ایران ابزار مالی کم نیست، ولی از آنها یا استفاده نمیشود و یا استفاده از آن به گونهای دیگر است، مثلا صندوقهای مشترک سرمایهگذاری اکثرا پولهایشان را در اختیار بانکها میگذارند. در صورتی که این صندوقها باید بیشتر به سمت سرمایهگذاری در سهام و اوراق بهادار بروند.
وی ادامه داد: باید آسیبشناسی شود که چرا ابزارها و نهادهایی که در بازار مالی ایران وجود دارند، در جایگاه خود به کار نمیروند.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد به کارگیری option و futureدر بازار مالی ایران گفت: این موارد در ایران مقداری مشکل فقهی داشته که باید حل شود. البته اگر عزم جدی وجود داشته باشد، امکان استفاده از این ابزارهای مالی در بازار سرمایه ایران خواهد بود.
سلامی درباره بازار آتی سکه نیز تصریح کرد: مشکل اساسی ما این است که عرضه کننده اصلی سکه بانک مرکزی است. در نتیجه آن حجم از سکه که باید در بازار داد و ستد شود، وجود ندارد. ضمن اینکه از سکه به عنوان یک ابزار مالی متعارف در بازار سرمایه کشورهای دیگر استفاده نمیشود.
وی افزود: در بازارهای مالی دنیا قراردادهای آتی بر روی طلا، نقره و فلزات گرانقیمت انجام میشود. حتی در این بازارها فلزاتی همچون طلا کمتر داد و ستد میشود و اوراق آتی آن مورد معامله قرار میگیرد. از طرفی در بازار آتی ایران میتوان بیشتر روی سهام و ارز متمرکز شد تا سکه.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به کاهش نرخ سود سپردههای بانکی گفت: از آن جایی که تا چندماه پیش نرخ بهره بانکی در ایران بالای ۲۰ درصد بود. امکان انتشار اوراق بدهی بلند مدت تقریبا غیرممکن بود. در این مدت دولت تلاش کرد نرخ بهره را با تورم هماهنگ کند و در حال حاضر این نرخ به ۱۵ درصد رسیده و هنوز هم برای اوراق بدهی نرخ بالایی محسوب میشود. اگر دولت بتواند به گونهای اقتصادی و غیردستوری نرخ بهره را روی پنج یا شش درصد بیاورد، میتواند بازار اوراق بدهی را خیلی جدی در دستور کار خود قرار دهد و با این کار بازار مالی عمیق خواهد شد.
سلامی خاطرنشان کرد: در حال حاضر نیز دولت میتواند اوراق بدهی با پشتوانه ارزی ایجاد کند تا قدرت خرید ثابت بماند، اما به علت تعدادی از موانع این کار انجام نشد. این در حالی است که اوراق بدهی ارزی با قدرت خرید ثابت پتانسیل بالایی دارد که در این زمینه دولت کمکاری کرده است.
وی افزود: با نرخهای بهره بالا فقط میشود اوراق خزانه یک ساله یا شش ماه منتشر کرد که این موضوع مشکل اوراق بدهی را حل نمیکند چرا که کوتاه مدت است و تنها بدهی دولت را یک سال به عقب انداخته و انباشته میکند. برای انتشار اوراق صکوک و اوراق مشارکت ۱۰ و ۲۰ ساله ابتدا باید نرخ بهره پایین بیاید ولی تا آن زمان دولت میتواند اوراق بدهی با پشتوانه ارز منتشر کند تا تحرک در بخش واقعی اقتصاد حاصل شود. من معتقدم برای این کار هنوز دیر نیست.
وی ادامه داد: بازار سرمایه ایران متکی به بخش واقعی اقتصاد است اگر بخش واقعی اقتصاد رونق آن چنانی نداشته باشد هر چه نقدینگی در بازار سرمایه تزریق شود، فایدهای نخواهد داشت و چیزی عوض نمیشود. در نتیجه تمام تلاش دولت باید این باشد که بخش واقعی اقتصاد رونق پیدا کند.
این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: متاسفانه بخش واقعی اقتصاد ما وابسته به مسائل بازار پول و بدهیهای دولت به بانکها و سایرین شده است. رقم بدهی به سیستم بانکی بسیار بالاست. این موضوع را دولت باید تلاش کند که هرچه سریعتر حل شود.
ایسنا