طبق قانون مشاغل سخت و زیان آور معمولا به کارهایی اطلاق می شود که در آن عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار، غیر استاندارد بوده و کارگر در اثر اشتغال تنشی به مراتب بالاتر ازظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی) دریافت می کند که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن است.
گفتنی است هر زمان که صحبت از کار سخت و زیان آور می‌شود، هرکس به نوبه خود شغلش را سخت تلقی می‌کند؛ مطابق قانون کار، معدنکاری جزو مشاغل سخت و زیان آور تلقی می شود و در این بین یکی از دغدغه های اصلی کارگران معدن کمبود تسهیلات و خدماتی است که طبق قانون باید به آنها تعلق گیرد؛ مطابق ماده 52 قانون کار، کارگران معادن نباید بیشتر از 6 ساعت در روز و 36 ساعت در هفته فعالیت کنند این در حالی است که اکثر کارگران این بخش در سراسر کشور در 2 تا 3 شیفت کاری به صورت مداوم طی 15 روزکار می‌کنند.
شهرام شریعتی عضو هیئت مدیره خانه اقتصاد در خصوص سختی کار کارگران معدن گفت: کار معدن یکی از مشاغل سخت و البته خطرناک در دنیا محسوب می‌شود، به طوریکه کارگران با 8 الی 10 ساعت کار مداوم زیر آفتاب یا در زیرزمین مشغول به کار هستند.
وی افزود: متاسفانه امنیت جانی در معادن روباز بسیار کمتر از معادن زیرزمینی است و با وجود نظارت مسئولان ایمنی، تعدادی از کارگران برای امنیت جانی خود تلاشی نکرده و از ابزار ضروری همانند کلاه ایمنی و ماسک استفاده نمی‌کنند. شریعتی با اشاره به اینکه نظارت به اندازه کافی در حوزه کار در معدن صورت می‌گیرد، گفت: برخی از کارگران بدلیل گرما از وسایل ایمنی خود استفاده نمی‌کنند و این امر می‌تواند خطرات بسیاری را به همراه داشته باشد، این در حالیست که کشورهای غربی نسبت به این موضوع جدیت بیشتری دارند.
عضو هییت مدیره خانه اقتصاد در خصوص عدم امنیت جانی کارگران معدن رو باز، اظهار کرد: نبود فرهنگ سازی صحیح در استفاده از دستگاه‌ها و خدمات ایمنی می‌تواند میزان مرگ و میر را در معادن به شدت افزایش دهد؛ در واقع یکی از معضلات اصلی عدم امنیت جانی در معادن نبود آموزش صحیح در ارتباط با نحوه استفاده از دستگاه های سنگین است. وی معتقد است اگر رعایت استانداردها در معادن افزایش یابد، در آینده ای نه چندان دور شاهد کاهش میزان مرگ و میر در این بخش خواهیم بود.
عدم معاینه پزشکی از معضلات اصلی کارگران معدن!
احسان پیری دبیر کمیسیون اقتصاد خانه ایران نیز در خصوص ایمنی کار کارگران معدن گفت: طبق ماده 18 آیین نامه نظام مهندسی در قوانین مربوط به بخش معدن وجود مسئول ایمنی، فنی و مسئولین ناظر در هنگام کار الزامی است اما برخی از کارگران با سهل انگاری و عدم آموزش و شرح شغلی معین در رابطه با کارکرد دستگاه های سنگین به خود و دیگران آسیب می‌رسانند.
وی افزود: افزایش گازهای اسیدی مشکلات ریوی را برای کارگران به همراه دارد، متاسفانه عدم معاینه شاغلین و کارگران یکی از معضلات اصلی و البته زجرآور فعالان این حوزه است ؛ در حالیکه وجود یک درمانگاه و پزشک یا کارشناس بهداشت در هر معدنی الزامی است اما در هیچ یک از معادن داخل کشور درمانگاهی ساخته نشده است تا کارگران و مسئولین معدن کمتر دچار بیماری شوند. پیری اظهار داشت: تامین بهداشت ، خوراک و پوشاک می‌تواند در تسهیل کار کارگران معدن موثر واقع شود .
کار در معدن سخت ترین شغل دنیا
بهرام پارسایی عضو کمیسیون برنامه و بودجه اصل 90 مجلس شورای اسلامی دوره دهم اظهار داشت: متاسفانه تا به امروز قوانین جدیدی در خصوص مشکلات کار در معدن از جمله بازنشستگی، بیمه و افزایش حقوق مطرح نشده، امید است یک قانون جدید و جامع برای مشاغل سخت همچون کار در معدن، مطرح و اجرایی شود.
با این شرایط از وزات کار و وزارت صنعت، معدن و تجارت انتظار می رود که نگاهی ویژه به کارگران معدن داشته باشد، آن هم کارگرانی که با سختی کار و دستمزد بسیار پایین جان خود را به بازی می گیرند تا ارزشمندترین منابع معدنی را از دل زمین استخراج کرده و لقمه ای حلال را به خانواده خود هدیه دهند.
امکان بازنشستگی پیش از موعد برای کارگران مشاغل سخت
حسین گروسی در خصوص سختی کار کارگران معدن و اجرای قوانین جدید در خصوص برطرف کردن مشکلات این بخش گفت : در دوره ی نهم مجلس شورای اسلامی قانونی برای کارگرانی که با مشقت بسیار کار کرده و زندگی شان را به خطر انداخته اند تا درآمدی ناچیز کسب کنند تصویب شد ؛ قانون تصویبی برای سختی کار کارگران معدن با عنوان 10 سال بخشش از سوی دولت برای اتمام دوره 30 ساله و بازنشستگی است؛ اجرای این طرح فقط در صورتی امکان دارد که کارگران 20 سال کار خود را به صورت مداوم و پی در پی در معدن و یا هر شغل دیگری انجام داده باشند، تا از این امکانات بهره ببرند .
وی افزود: امید است با اجرای قانون 10 سال بخشش کار برای افرادی که شغل آنها جز مشاغل سخت در کشور محسوب می‌شود، مشکلات و معضلات این قشر زحمت کش در آینده ای نه چندان دور برطرف شود.
کارگران معدن سختی کارشان حساب نمی‌شود
سبزی زاده کارگر معدنی واقع در کهکیلویه و بویر احمد، گفت: 5 سال است به صورت مداوم دریکی از معادن ایران مشغول به کار هستم و خوشبختانه مشکلی از لحاظ بیمه تامین اجتماعی و تکمیلی ندارم اما کار کردن در معدن یک کار ریسک پذیر و طاقت فرسا محسوب می شود از این رو باید توجه بیشتری به این حوزه شود. این کارگر معدن درخصوص عمده مشکلات کار در معدن تصریح کرد: کار در معدن یکی از مشاغل سخت در سراسر جهان محسوب می شود که متاسفانه در نظر گرفتن سختی کار برای این شغل کمتر به چشم می خورد .
امیدواریم دولت بتواند برخی از شرایط سخت کاری همانند میزان بازنشستگی ، حقوق و بیمه کارگران را در این حوزه بررسی و پیگیری کند ، زیرا کار کردن در معدن با شرایط بسیار سختی از جمله دوری از خانواده و حفاری تونل در اعماق زمین همراه است و باید یک انگیزه ای برای کارگران فراهم شود تا بتوانند در سخت ترین اوضاع، بهترین خدمات را ارائه دهند. انتظار می‌رود با تسهیل شرایط کار تعداد افراد بیکار در جامعه کاهش و درآمد کارگران معادن نیز افزایش یابد.
باشگاه خبرنگاران