علی اکبر صالحی در گفتوگویی با شبکه المنار لبنان درباره وضعیت برنامه و فعالیتهای هستهای ایران پس از برجام با اشاره به انتشار عمومی و رسانهای برنامه 15 ساله ایران که در اختیار آژانس بوده و به اطلاع کشورهای 1+5 نیز بر اساس برجام رسیده بود و نیز گزارشی که در نیویورک تایمز مبنی بر اینکه مذاکرهکنندگان ایرانی امتیازات خوبی به لحاظ فنی دریافت کردهاند، گفت: ما هم برنامه 15 سال آینده خود را به آژانس ارائه کرده بودیم. البته طبق تفاهمی که با 1+5 کرده بودیم، به این تفاهم رسیده بودیم که کشورهای 1+5 هم از این برنامه آگاه باشند، اما اینکه انتشار عمومی پیدا بکند ما موافق نبودیم. بنابراین آنها این مطلب را منتشر کردند که سبب مشکلات فراوانی در داخل خود آمریکا شد. اختلافنظرهای بزرگی را در این کشور به وجود آورد. ولی برای ما یک سند افتخار شد که چگونه مذاکرهکنندگان در بعد فنی به لطف الهی توانستهاند به خوبی عمل کنند، به گونهای که تمامی حقوق هستهای آنگونه که در اساسنامه آژانس یا درNPT مطرح شده است را به دست آوردیم.
وی ادامه داد: در مورد دیگر که اخیراً اعلام کردند و باز برای آنها دردسر ساز شد، مطلب انتشار یافته در نشریه نیویورک تایمز بود. نویسنده به این نکته اذعان کرده بود که مذاکرهکنندگان ایرانی در بعد فنی خوب عمل کردند، خیلی عالی عمل کردند، به گونهای که امتیازات قابل توجهی گرفتند. این نکاتی هست که طرف مقابل به آن اذعان میکند. من در بعد فنی بنده همیشه این اطمینان را به ملت عزیز ایران دادهام که مطمئن باشید آنچه که حق قانونی ایران است در چارچوب NPT و در چارچوب اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی محقق کردیم. مثلا اکتشاف و استخراج کامل، تولید آب سنگین در اراک که ما الان سالی 20 تن تولید میکنیم و میفروشیم. 32 تن به آمریکا فروختیم. آخرین مراحل توافقنامه مورد نظر را با روسها طی میکنیم که انشاءالله ظرف چند هفته آینده، آن هم نهایی میشود و بر اساس آن حدود 38 الی 40 تن به روسها خواهیم فروخت.
صالحی گفت: اروپاییها علاقمند هستند که از ما آب سنگین خریداری کنند که اگر به اروپاییها هم بفروشیم، یعنی هنوز یک سال نشده از زمان عملیاتی شدن برجام، چیزی ببیش از 80 – 70 تن آب سنگین فروختیم.
معاون رئیسجمهور با تاکید بر اینکه صنعت هستهای ایران به هیچ وجه متوقف نشده است اظهار کرد: با پروژه احداث دو واحد جدید نیروگاهی که مستلزم ده میلیارد دلار سرمایهگذاری است، فصل جدیدی را آغاز کردهایم. کل هزینه صنعت هستهای در 25 سال اخیر چیزی در حدود 6 تا 7 میلیارد دلار بود که نیروگاه بوشهر نیز جزو آن است. همچنین نطنز، مجتمع آب سنگین اراک، راکتور اراک، اکتشاف واستخراج، اصفهان، کرج، یزد و غیره در آن هزینه هست.
وی درباره نگرانیهای رهبر انقلاب اسلامی در مناسبتهای متعدد درباره توافق هسته ای تصریح کرد: ببینید این موافقتنامه تحت عنوان برجام ابعاد فنی، حقوقی و سیاسی دارد. ابعاد مربوط به تحریم و مبادلات بانکی وغیره دارد، من مسوول بعد فنی قضیه بودم. بنابراین بعد فنی یک بعد محوری است که مسوولیت آن بر عهده سازمان انرژی اتمی قرار دارد. چنین مقرر شد که ایران امتیازاتی را دریافت کند و در قبال آن، محدودیتهایی را در بعد فنی بپذیریم. ما باید در این مذاکرات به گونهای عمل میکردیم که در بعد فنی که مسوولیتش با بنده بود، تمامی آن چیزی که مقام معظم رهبری تعیین کرده بودند به عنوان چهارچوب مورد نظر ایشان محقق شود و به لطف الهی توانستیم نظر ایشان را در بعد فنی محقق کنیم. یعنی درست در آن چهارچوب فنی که ایشان معین کرده بودند ما حرکت کردیم.
صالحی ادامه داد: اما در بعد تحریم و در بعد بانکی و در ابعاد مسائل دیگر سیاسی و غیره، آمریکاییها از شیوه نادرستی استفاده میکنند. آنها در ظاهر میگویند ما مشکل نداریم و میخواهیم برجام اجرایی بشود اما در پشت پرده آنچه به ما اطلاع دادند و ما متوجه شدیم دیگران را ترغیب میکنند که با ایران همکاری و همراهی نکنند. اینجا یک بازی سیاسی دوگانه از طرف آمریکاییها در حال اجرا است. طرف آمریکایی با سوء برداشت و تفسیر نادرست از متن توافق، عملاً مخالف روح برجام عمل میکند.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که اگر توافق با شکست مواجه شود، چقدر زمان دارید تا بتوانید به مرحله قبل از برجام برگردید؟ گفت: ما همه پیشبینیهای لازم را برای برگشتپذیری انجام دادیم و جای نگرانی نیست. ولی من نمیتوانم وارد جزئیات بشوم. مقام معظم رهبری موردی را فرمودند که کاملا ملموس است. وی تاکید کرد که «در زمان خیلی کوتاهی از این توانایی برخوردار هستیم که به موقعیت پیشین و حتی به شرایط خیلی بهتر بازگردیم.»
معاون رئیسجمهوری درباره نصب موشکهای اس 300 نزدیک تاسیسات هستهای و انتقادات خارجی نسبت به آن اظهار کرد: سوال به خصوصی متوجه ما نشده است. حالا اگر در رسانهها مسائلی را مطرح میشود بحث جداگانهای است. البته اقدامات احتیاطی برای صیانت از فردو با نصب تجهیزات دفاعی در حال انجام است. این حق ماست. وقتی که دائم میشنوید از رسانهها می گویند اگر شرایطی فراهم بشود چنین و چنان میکنیم، ما نباید خواب باشیم باید هوشیار و بیدار باشیم تا آن جایی که امکان دارد آمادگیهای لازم را ایجاد کنیم که دشمن هیچ وقت هوس یک اقدام نادرست را نکند.
صالحی در ادامه درباره قراردادی که با فرانسه قبل از انقلاب ایران امضا کرده بود که در آن ده درصد از سهام شرکت «یوردیف» را داشته باشد گفت: آن 10 درصد همچنان پا برجاست. فقط قبل از برجام سهم ما را به دلیل اعمال تحریمها علیه ایران بلوکه کرده بودند. الان وضعیت کاملاً متفاوت شده و در شرایط پسابرجام، مشکلی از این نظر وجود نخواهد داشت. آنها اعتراف کردهاند که این سهم متعلق به ایران است و ما همچنان در آنجا به عنوان یک سهامدار هستیم. ما سودمان را میگیریم. الان سود انباشته داریم و این سود، رقم قابل توجهی شده و قرار شده به بانکی که معرفی میکنیم منتقل شود.
وی در پاسخ به این سوال که هدف از تعلل آمریکا در اجرای برجام، کشاندن ایران به مسائل دیگر منطقه است؟ گفت: آنها خیلی علاقمند هستند که با جمهوری اسلامی ایران وارد گفتوگوهای دیگری بشوند. ولی مقام معظم رهبری فرمودند که مذاکرات فقط در خصوص مذاکرات هستهای باشد و در مسائل دیگر فعلاً ایشان اجازهای ندادند. ولی آنها علاقمندی خود را بارها اعلام کردند. در جریان مذاکرات این علاقه را ابراز میکردند که در مسائل دیگر هم وارد گفتوگو بشوند، مسائل منطقه و روابط دوجانبه و خیلی از این موارد، اما همانگونه که اشاره شد در چهارچوبی که مقام معظم رهبری تعیین کردند مذاکرات انجام پذیرفت.
او درباره تاثیر انتخابات آمریکا بر برجام با بیان اینکه «فکر نمیکنم اتفاقی برای برجام بیفتد» تصریح کرد: آمریکاییها با اقدام نسنجیده و محاسبه غلط عراق و افغانستان را اشغال کردند و دیدید که نتیجه مورد نظر را نگرفتند و اعتبار نظامی آمریکا زیر سوال رفت. این همه هزینه برای لشکرکشی به عراق و افغانستان چه شد؟ تنها اعتبار نظامی آنها مخدوش شد. حالا برجام یک تفاهمنامه سیاسی است اگر بخواهند این تفاهم را آمریکاییها زیر سوال ببرند اعتبار سیاسی آمریکا در دنیا مخدوش میشود و بازنده اصلی چنین قماری خواهد بود.
صالحی گفت: جمهوری اسلامی ایران همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند قطعاً در اقدام جهت نقض برجام، پیشگام نمیشود ولی اگر آنها اقدام بکنند ما هم اقدام لازم را انجام خواهیم داد. اما من تصورم این هست که بعید هست آمریکا بخواهد برجام را بهم بزند. درست است که آمریکا یک قدرت قابل توجه اقتصادی، نظامی و علمی است ولی دیگر کشورهای حاضر در صحنه بینالمللی حاضر به دنباله روی محض از آمریکا نیستند. اگر آمریکاییها خلف وعده کنند و واقعاً بخواهند برجام را نقض کنند کشورهایی مثل چین، روسیه، اتحادیه اروپا و هند متوجه میشوند که کار کردن با آمریکا مشکل است. بنابراین تصورم این است که اجرای برجام ادامه خواهد یافت.
رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: به نظرم ادامه اجرای برجام به نفع طرف مقابل، ایران، منطقه و دنیاست. برجام پارادایم جدیدی را از حیث تبادلات سیاسی در جهان عرضه کرده است. یعنی از تجربه برجام برای حل و فصل خیلی از موضوعات بینالمللی میتوان استفاده کرد بنابراین احساسم این است که برجام انشاءالله ادامه پیدا خواهد کرد.
ایسنا