بیش از دو سال است این صنعت بارها ورود خود به بورس کالا را اعلام کرده اما در عمل به این بورس راه نیافته است. به گواهی تاریخ، دولت از اردیبهشت ۸۶ تصمیم می‌گیرد برای آزادسازی قیمت سیمان، این محصول به بورس تازه تاسیس کالا وارد شود اما بنابه دلایلی این اتفاق نمی‌افتد. حالا بعد از گذشت ۹ سال و در آستانه ورود به دهمین سال از اعلام این تصمیم، به نظر می‌رسد بالاخره سیمان ابتدا در رینگ صادراتی و سپس در رینگ داخلی عرضه شود.
توقف عرضه سیمان به عراق موقتی است
ورود سیمان به رینگ صادراتی به‌طور تقریبی به انتها رسیده است اما هنوز ۱۰۰درصد قطعی نشده و مستلزم چند جلسه هماهنگی است که امیدواریم تا آخر این ماه بتوانیم نتیجه را قطعی کرده و شما شاهد ورود این کالا به رینگ صادراتی باشید. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان سیمان با اعلام این خبر ابراز امیدواری کرد، قبل از پایان سال ۹۵ برنامه‌ریزی برای عرضه به رینگ صادراتی انجام شود اما شروع عرضه از اردیبهشت ۹۶ خواهد بود. عبدالرضا شیخان در پاسخ به اینکه چرا سیمان در رینگ داخلی معامله نمی‌شود به گفت: به‌دلیل اینکه رینگ داخلی مشکلات خاص خودش را دارد و سازوکارش برای صنعت سیمان مناسب نیست، درصورت موفقیت در رینگ صادراتی تصمیم داریم به صورت منطقه‌ای در رینگ داخلی هم عرضه کنیم. وی درباره توقف صادرات سیمان به کشور عراق تصریح کرد: این وضعیت همیشگی نخواهد بود و با برقراری امنیت به نظر می‌رسد این کشور نیاز سالانه ۵میلیون تنی سیمان را از کشور ما تامین کند.
عراق درحال حاضر به‌دلیل نداشتن امنیت داخلی واردات از ایران را متوقف کرده و با ازسرگیری فعالیت‌های عمرانی دوباره مشتری ما خواهد شد. شیخان افزود: هم‌اکنون صادرات سیمان از طریق مرزهای کردستان به این کشور درحال انجام است، در عین حال بخشی از کلینکر مورد نیازشان را نیز از جنوب کشورمان وارد می‌کنند. شیخان درباره مزایای عرضه سیمان در رینگ صادراتی بورس کالا اظهار کرد: در رینگ صادراتی زمینه شفافیت در قیمت و میزان تحویل سیمان فراهم شده و به طرف خارجی هم این اطمینان را می‌دهد که نوسان قیمت در کشور زیاد نباشد. به نظر می‌رسد بعد از وقفه‌ای چند ماهه این طرح با موفقیت انجام شود. وی درباره مشتری‌های خارجی احتمالی سیمان در رینگ صادراتی افزود: کشورهایی از حوزه خلیج‌فارس و قاره افریقا، بنگلادش و سریلانکا درحال حاضر از مشتریان ثابت سیمان ایران هستند اما به دلیل هزینه حمل بالا نتوانسته‌ایم پاسخگوی نیاز این کشورها باشیم؛ با سوبسیدی که قرار است بابت هزینه حمل‌ونقل دریایی دریافت کنیم امیدواریم بتوانیم نیاز این کشورها را پوشش دهیم.
شیخان درباره چگونگی الزام خریداران فقط از بورس کالا تصریح کرد: زمانی که اعلام کنیم هیچ خریداری حق خرید از کارخانه را ندارد بنابراین خریداران برای صادرات به رینگ صادراتی بورس مراجعه خواهند کرد.
شناسایی بازارهدف
مدیرعامل هلدینگ سیمان فارس و خوزستان در پاسخ به این پرسش که چرا تاکنون سیمان از ورود به بورس کالا بازمانده است، گفت: ظرفیت واحدهای تولیدکننده سیمان بالا است و تاکنون برای تنظیم بازار مثل اوپک عمل شده است، درحال حاضر به صورت کارگروه‌هایی جلساتی در هر منطقه از کشور تشکیل می‌شود.
مرتضی لطفی درباره اینکه آیا تولیدکنندگان سیمان برای عرضه در بورس به نتیجه رسیده‌اند، گفت: کارخانه‌ها به این جمع‌بندی رسیده‌اند که برای کشف قیمت وارد بورس شده و براساس ضوابط موجود در بورس، سیمان را عرضه کنند.
لطفی درباره وضعیت صادرات این کالا با اشاره به شناسایی بازار هدف برای فروش محصول به گفت: برای صادرات ابتدا باید بازار هدف شناسایی و شرایط کاری ما معلوم شود. وقتی نمی‌توانیم ال سی وارد کنیم، بنابراین برای صادرات به‌طور معمول واسطه‌ها سیمان را از کارخانه خریداری و در مرز تحویل طرف خارجی می‌دهند، گروه دیگری بودند که در آنجا مثل بورس عمل می‌کردند. وی افزود: بورس یکی از مکان‌هایی است که در آن شفافیت قیمتی دیده می‌شود، اما پیش از آن باید بازارهدف شناسایی و ضوابط طوری باشد که بتوان محصول را صادر کرد.
لطفی با اشاره به ضوابطی که دولت عراق در جنوب این کشور مبنی بر محدویت ورود سیمان از ایران تدبیر کرده است، تاکید کرد: این کشور با اعمال قوانینی ورود سیمان از کشور را محدود کرده و تعرفه گمرکی را بالا برده است، در حال حاضر به همین علت هم امسال صادرات ما به عراق کم شده است.
صادرات سیمان ایران به عراق از ۱۰میلیون تن در سال گذشته به ۸ میلیون تن در امسال رسیده است. وی ادامه داد: امسال کارخانه‌های سیمان خوزستان به عراق صادرات نداشته‌اند. لطفی تاکید کرد: صادرات ما ریالی و یا از طریق صرافی‌ها است. وی با تاکید بر تسهیل ضوابط نقل و انتقال سیمان به مشتری‌های خارجی اظهار کرد: در صورت تسهیل قوانین حمل‌ونقل یکی از مصرف‌کنندگان سیمان کشور به دلیل دسترسی به آب‌های آزاد، افزون بر حوزه‌های خلیج‌فارس و دریای عمان، حوزه مدیترانه هم می‌تواند باشد.
لطفی درباره روند عرضه سیمان در سایر کشورها افزود: در دنیا کارخانه‌ها سیمان را به‌طور معمول به صورت بتن آماده به مشتری تحویل می‌دهند و از نظر کیفی هم شناسنامه‌دارتر است، در عین حال محصول نهایی به مشتری داده می‌شود. بتن آماده صنعت مستقلی است و تعداد زیادی واحد در شهرهای بزرگ ایجاد شده که در زمینه تبدیل سیمان به بتن آماده، اشتغال دارند و کارخانه‌های سیمان، سیمان را به‌عنوان مواداولیه به این کارخانه‌ها تحویل می‌دهند.
صمت