به نقل از دفتر نمایندگی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در جمهوری اسلامی ایران، بر اساس گزارش جدید فائو که پیش از برگزاری کنفرانس بین‌المللی درباره آینده سوریه در بروکسل منتشر شد، جنگ در این کشور آسیب‌ها و خسارات بسیاری به تولید محصولات کشاورزی وارد کرده است، اما با فعال‌سازی مجدد بخش کشاورزی می‌توان نیاز به کمکهای بشر دوستانه و مهاجرت را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش داد.
این گزارش با عنوان «برآورد هزینه: کشاورزی در سوریه پس از شش سال بحران» اولین ارزیابی جامع در سطحی ملی درباره آسیب جنگ به بخش کشاورزی در این کشور است. این ارزیابی شامل پیمایش بیش از 3 هزار و 500 خانوار در سراسر سوریه، مصاحبه با بیش از 380 گروه اجتماعی و تحلیل داده‌های کشاورزی اولیه و ثانویه می‌شود.
خوزه گرازیانو داسیلوا، مدیر کل فائو، با اشاره به این گزارش گفت: «این پیمایش نشان می‌دهد که کشاورزی، در بحبوحه این جنگ، راهی برای زندگی میلیون‌ها سوری شامل آنهایی که در داخل کشور آواره شده و یا در مناطق روستایی زندگی می‌کنند، پدید آورده است.»
وی در ادامه گفت: «افزایش سرمایه‌گذاری برای بهبود بخش کشاورزی می‌تواند نیاز به کمکهای بشردوستانه را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش داده و همچنین تأثیر چشم‌گیری بر توقف جریان مهاجران داشته باشد.»
بر اساس اطلاعیه رسانه‌ای دفتر نمایندگی فائو در ایران، در گزارش مذکور حدود 95 درصد از جوامع مورد تحقیق اعلام کردند که اگر از پشتیبانی‌های اولیه کشاورزی مانند بذر، کود و سوخت برای به کار انداختن موتورهای آبیاری برخوردار باشند، تعداد افرادی که مناطق روستایی را برای یافتن فرصت‌های جدید در مکان‌های دیگر، ترک می‌کنند، کاهش یافته و مهاجران و آوارگان داخلی تشویق به بازگشت خواهند شد.
بنابر یافته‌های اصلی این تحقیق فائو بیش از 75 درصد خانوارهای مناطق روستایی سوریه هنوز هم برای تأمین غذای خود، اگرچه در مقیاس بسیار کمتر، کشاورزی می‌کنند.
همچنین حدود 60 درصد خانوارهای سوری اعلام کردند که کمبود کود یکی از موانع اصلی تولید محصولاتی چون گندم، جو و حبوبات است. کمبود سوخت، شیوع آفات و بیماری‌ها و تخریب سیستم‌های آبیاری و آبشخورهای دام‌ها به عنوان دیگر موانع مهم بر سر راه تولید غذای مورد نیاز مردم سوریه نام برده شده است.
بر اساس این گزارش از سال 2011، مالکیت دام خانگی در سوریه کاهش یافته و به 57 درصد برای گاوها، 52 درصد برای گوسفندان، 48 درصد برای بزها و 47 درصد برای ماکیان رسیده است.
با کاهش درآمدها و تولید غذای خانگی و افزایش شدید قیمت غذا، در سوریه نسبت درآمد صرف شده در غذا به میزان زیادی بالا رفته است. پیش از بحران، خانوارهای سوری حدود 25 درصد از درآمد سالیانه خود را صرف غذا می‌کردند؛ اما در زمان انجام این پیمایش در سپتامبر 2016، بالغ بر 90 درصد خانوارها بیش از نیمی از درآمد سالیانه خود را به تهیه غذا اختصاص داده بودند. این درحالی است که از سال 2011 تا 2016 جمعیت روستاها در سوریه به نصف کاهش یافته است.
بنا بر تحلیل فائو از مجموع خسارت 16 میلیارد دلاری، زیان وارد شده به دارایی‌ها – مانند تراکتورها، ماشین‌آلات، مزارع تجاری، کیلینیک‌های دامپزشکی، پناهگاه‌های حیوانات، گلخانه‌ها، سیستم‌های آبیاری و تأسیسات فراوروی – بیش از 3 میلیارد دلار تخمین زده شده است. این رقم احتمالا در صورتی که بتوان تمام خسارت‌های وارده در مناطق اصلی درگیری را ارزیابی کرد، افزایش خواهد یافت.
با این وجود در سوریه حدود 6.3 میلیارد دلار خسارت به دلیل نابودی و آسیب به تولیدات کشاورزی پدید آمده است. در بخش دام نیز خسارت‌های وارده در حدود 5.5 میلیارد دلار برآورد شده و در بخش شیلات نیز رقم خسارت به 80 میلیون دلار می‌رسد.
به گزارش فائو ، هزینه اولیه بازسازی بخش کشاورزی سوریه در یک بازه سه ساله، بسته به اینکه چه تغییری در وضعیت پدید آید – تداوم بحران، صلح نسبی یا صلح کامل – بین 10.7 میلیارد تا 17.1 میلیارد دلار تخمین زده شده است.
در این گزارش یک برنامه واکنش برای هر کدام از سه سناریویی احتمالی بالا تشریح شده که شامل پرداختن به مسائل مهمی چون استفاده پایدار از منابع آب برای آبیاری است.
از سال 2011، فائو از معیشت، تغذیه و امنیت غذایی بیش از 2.4 میلیون سوری در مناطق روستایی و شبه شهری حلب، الحسکه، درعا، دیرالزور، حما، حمص، ادلب، حومه دمشق، سویداء، و قنیطره حمایت کرده است.
متن کامل گزارش فائو به زبان انگلیسی از طریق آدرس اینترنتی http://www.fao.org/emergencies/resources/documents/resources-detail/en/c/878213/ برای همگان به رایگان قابل دسترسی است.
خبرگزاری فارس