اما انگار موتور عرضه خودرو در بورس کالا با عرضه سراتو خاموش نشد و هنوز دو ماه از این اتفاق نگذشته که زمزمه عرضه دنا ایران خودرو نیز شنیده می‌شود. مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو دوشنبه هفته گذشته طی گفت‌وگویی اعلام کرد که طبق برنامه، قرار است در سال جاری ۲۶هزار دستگاه خودرو دنا تولید شود که ۲۵درصد میزان تولید معادل ۶ هزار و ۵۰۰ دستگاه آن از طریق بورس کالا عرضه می‌شود. به گفته هاشم یکه‌زارع تقاضای پذیرش خودرو دنا با مشاوره شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان در اردیبهشت امسال مورد موافقت بورس کالای ایران قرار گرفته است.
مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو از دیگر اهداف عرضه دنا در بورس کالا را استفاده از معافیت مالیاتی ۱۰درصدی مالیات بر درآمد حاصل از فروش، شفافیت در قیمت و معاملات، انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در مسیر تامین مالی جدید و آزاد‌سازی قیمت خودرو عنوان کرد. یکه‌زارع اظهار کرد: بر اساس ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، دولت مکلف است کالاهای عرضه شده در بورس کالا را از نظام قیمت‌گذاری خارج کند. وی تاکیدکرد: عرضه خودرو در بورس کالا موجب کشف قیمت واقعی خودرو خواهد شد، چراکه عرضه و تقاضا موجب تعیین قیمت واقعی محصولات می‌شود. در واقع بورس محل تلاقی عرضه و تقاضا و کشف قیمت منصفانه است. مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو افزود: به زودی عرضه دنا در بورس کالا کلید می‌خورد و عرضه این خودرو در بورس امتحانی برای عرضه خودروهای بعدی است و در صورت موفق بودن این تجربه قطعا محصولات دیگر ایران خودرو نیز وارد بازار معاملات بورس کالا خواهد شد.
قیمت‌گذاری منصفانه
معاون تامین مالی شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان به عنوان شرکت مشاور ایران خودرو در عرضه محصولاتش در بورس کالا با اعلام اینکه دنا به عنوان دومین خودرو قابل عرضه در بورس کالا پذیرش شده است، به خبرنگار تعادل گفت: شرایط عرضه در امیدنامه عرضه دنا در بورس کالا منتشر خواهد شد و امیدواریم حداکثر تا 3 هفته دیگر شاهد عرضه دنا در بورس کالا باشیم. ابوالفضل شهرآبادی در ادامه عنوان کرد: هر محصولی در بورس کالا عرضه شود از فرآیند کنترل قیمت خارج شده و قیمت آن با قرار گرفتن در پروسه عرضه و تقاضا به قیمت ذاتی خود نزدیک‌تر خواهد شد. درواقع در این بازار حجم تقاضا برای خرید و میزان عرضه است که قیمت را تعیین می‌کند. وی افزود: از سوی دیگر شفافیت اطلاعات معاملات در بورس باعث کاهش بازی با قیمت شده و تخلف در این زمینه کاهش خواهد یافت.
به گفته شهرآبادی تامین مالی شرکت‌هایی که محصول خود را در بورس عرضه می‌کنند، مزیت دیگر عرضه محصولات در بورس کالاست. وی اضافه کرد: بر این اساس خودروسازان با عرضه محصولاتشان در بورس کالا می‌توانند علاوه بر انتشار اوراق سلف موازی استاندارد برای تامین مالی با انتشار اوراق گواهی خودرو کار خود را توسعه داده، خط تولید جدید راه‌اندازی کرده و تولیدات این خط جدید را برای یک دوره زمانی در آینده پیش‌فروش کند. بر این اساس قیمت خودرو به واحدهای کوچک‌تر از کل قیمت تقسیم شده و سرمایه‌گذاری با مبالغی به مراتب کمتر از قیمت کل خودرو اتفاق خواهد افتاد. او در این باره به ذکر مثالی پرداخت و افزود: به عنوان نمونه برای خودرو سراتو که در حال حاضر در بورس کالا با قیمت 87میلیون تومان عرضه و معامله می‌شود، می‌توان اوراق گواهی خودرو به ارزش هر یک 870 هزار تومان منتشر کرد و در سررسید کسی که یکصد برگه داشته باشد، می‌تواند خودرو تحویل بگیرد، از سوی دیگر کسانی که می‌خواهند با سرمایه کمتر نیز وارد این بازار شوند، می‌توانند از نوسانات بازار سود برده و پیش از سررسید یا در زمان سررسید اوراق خود را به فروش برسانند. معاون تامین مالی لوتوس پارسیان در پایان با ابراز امیدواری نسبت به عرضه دنا در بورس کالا اظهار کرد: امیدواریم عرضه این خودرو در بورس کالا موفقیت‌آمیز باشد و در آینده بتوانیم با عرضه بیشتر این خودرو شاهد عرضه محصولات دیگر ایران خودرو و شرکت‌های خودروساز دیگر در بورس کالا باشیم.
تامین مالی خودروسازان در بستر بورس کالا
مدیرعامل بورس کالا نیز طی گفت‌وگویی از امکان تامین مالی برای عرضه‌کنندگان خودرو در این بورس سخن گفت. حامد سلطانی‌نژاد با بیان اینکه دنا به عنوان خودرویی که از شمول قیمت‌گذاری خارج شده است در بورس کالا عرضه و تعیین قیمت خواهد شد، عنوان کرد: بر این اساس ایران‌خودرو درخواست پذیرش این خودرو را به بورس کالا ارائه کرده است و امیدواریم به زودی شاهد عرضه دومین خودرو در بورس کالا باشیم. وی در ادامه با بیان اینکه آینده عرضه خودرو و توسعه آن در بورس کالا به فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم با همکاری خودروسازان بستگی دارد، خاطرنشان کرد: در واقع بورس محلی برای کشف قیمت خواهد بود. محلی برای انعقاد قراردادهای بلندمدت خواهد بود تا اگر خریدار این قرارداد‌ها قصد فروش داشت، بتواند مجددا از ابزار بورس برای فروش استفاده کند و مجبور نباشد به سمت تولیدکننده برود و به تولیدکننده حواله را پس دهد، به این ترتیب سیستم حواله جمع شده و برای خودرو یک بازار شکل می‌گیرد.
سلطانی‌نژاد با اشاره به اینکه اوراق گواهی مشارکت خودرو یکی دیگر از ابزارهایی است که می‌تواند در بورس کالا شکل گیرد، در این باره توضیح داد: برای مثال اگر ایجاد یک خط تولید خودرو 175میلیارد تومان هزینه داشته باشد این مبلغ می‌تواند با سرمایه‌گذاری مردم تامین شود به‌طوری که این اوراق مشارکت در سررسید قابلیت تحویل خودرو داشته باشد. بر این اساس می‌توان این اوراق را به نحوی طراحی کرد که هر یک مثلا یک میلیون تومان ارزش داشته باشد و اگر کسی معادل مبلغ خودرو از این اوراق در اختیار داشت بتواند خودرو تحویل بگیرد اگر هم نه می‌تواند از نوسان قیمت خودرو در بازه زمانی کسب سود کند. وی ادامه داد: این در حالی است که اگر در تامین مالی شرکت سرمایه‌گذاری شود، اشخاص در تمام تعهدات آن شرکت مانند بدهی‌ها، حقوق پرسنل و غیره نیز دخیل خواهند شد، اما هنگامی که مشارکت در راه‌اندازی یک خط تولید جدید باشد سرمایه‌گذار فقط در آن بخش و تولیدات آن سهیم خواهد شد.
مدیرعامل بورس کالا گفت: از سوی دیگر خودروسازان برای پیش‌فروش محصولات خود می‌توانند، اوراق سلف موازی استاندارد منتشر کنند. تبدیل خودرو به واحدهای کوچک‌تر، مثلا تحویل خودرو به ازای یکصد برگه سلف مشارکت در سرمایه‌گذاری را بیشتر خواهد کرد. وی ادامه داد: با توجه به این توضیحات اوراق گواهی مشارکت خودرو برای توسعه کار خودروسازان و راه‌اندازی یک خط تولید جدید کاربرد دارد و از سوی دیگر برای تامین مالی ایجاد بازار اوراق سلف موازی استاندارد کارآیی خواهد داشت. او خاطرنشان کرد: طراحی اوراق خودرو به دلیل جذابیت برای طیف وسیعی از مردم در دستور کار قرار گرفته است چرا که هم‌اکنون افراد زیادی تمایل به سرمایه‌گذاری در حوزه خودرو دارند و از این حیث می‌خواهیم نیاز این طیف از جامعه را پوشش دهیم.
سلطانی‌نژاد با تاکید بر اینکه عرضه خودرو در بورس کالا هیچ منافاتی با فعالیت نمایندگی‌های فروش خودرو ندارد، تصریح کرد: نمایندگی‌ها درواقع نقش تحویل‌دهنده خودرو را به عهده دارند که با عرضه خودرو در بورس کالا این نقش همچنان حفظ خواهد شد. وی همچنین اظهار کرد: عرضه خودرو در بورس کالا افزایش خواهد یافت و در این سیستم جدید نیز نمایندگی‌ها کار تحویل خودرو را انجام خواهند داد و خریدار خودرو از بورس مشخص می‌کند که از چه نمایندگی خودرو خود را تحویل بگیرد.
گسترش حضور خودروسازان در بورس
اما پس از اینکه مدیر عامل ایران‌خودرو از عرضه خودرو دنا در بورس کالا خبر داد، مدیرعامل تامین سرمایه لوتوس پارسیان نیز به عنوان مشاور پذیرش این خودرو توضیحاتی ارائه داد. علی تیموری‌شندی، مدیرعامل تامین سرمایه لوتوس پارسیان با اعلام پذیرش خودرو دنا در بورس کالای ایران گفت: شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان بعد از کسب تجربه موفق پذیرش خودرو «سراتو» شرکت سایپا در بورس کالا، به شرکت ایران‌خودرو نیز برای پذیرش خودرو «دنا» مشاوره داد و در نهایت هم موفق به دریافت پذیرش برای این محصول شد. او تاکید کرد: برای پذیرش محصولی در بورس کالا، نخستین ضرورت آن است که آن کالا مشمول قیمت‌گذاری شورای رقابت نباشد.
این فعال بازار سرمایه درباره زمان عرضه این خودرو گفت: زمان عرضه خودرو به مذاکرات ایران‌خودرو با بورس کالا و توافقات آنها بستگی دارد و تاکنون زمان عرضه مشخص نشده است. اما قطعا زمان و شرایط عرضه به صورت رسمی از طریق بورس کالای ایران به اطلاع خواهد رسید. مدیرعامل لوتوس پارسیان هدف از پذیرش خودرو در بورس کالا را چنین بیان کرد: اول آنکه بورس کالا تا حد زیادی به شفافیت بازارهای فیزیکی کمک می‌کند و تاکنون هم تجارب خوبی در این زمینه داشته است؛ از این‌رو پذیرش کالاها در این بازار گامی در راستای شفافیت هرچه بیشتر اقتصاد است.
از سوی دیگر، انتشار اوراق سلف موازی در بورس کالا تنها در شرایطی ممکن خواهد بود که آن کالا قبلا در این بازار پذیرش و عرضه شده باشد؛ به همین دلیل، یکی از جذابیت‌های این اقدام برای خودروسازان، فراهم شدن امکان انتشار اوراق سلف موازی در بورس کالا و استفاده از فرصت تامین مالی از این طریق است.
تیموری خاطرنشان کرد: خوشبختانه ما در لوتوس پارسیان اقدامات موثری در همکاری با بورس کالای ایران انجام داده‌ایم که نمونه آن، پذیرش دو محصول از خودروسازان بزرگ کشور (خودرو سراتو و دنا) در این بورس است و آخرین مورد همکاری هم به راه‌اندازی صندوق طلا برمی‌گردد که پذیره‌نویسی بسیار موفقی در اواخر ماه گذشته داشته است و به عنوان نخستین صندوق کالایی بازار سرمایه کشور هم‌اکنون مراحل اخذ مجوز فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار را طی می‌کند.
مدیرعامل تامین سرمایه لوتوس پارسیان همچنین به پیشینه همکاری این شرکت با خودروسازان اشاره کرد و افزود: تامین سرمایه لوتوس پارسیان به عنوان مشاور پذیرش، از اوایل سال ٩٥ پیگیر پذیرش خودروهای شرکت سایپا در بورس کالا بود که در نهایت هم توانست پذیرش خودرو «سراتو» در بورس کالای ایران را به انجام رساند. همچنین تاکنون چندین فقره اوراق مشارکت، مرابحه و اجاره برای تامین مالی این شرکت منتشر کرده‌ایم و سابقه همکاری ما با این خودروساز به سال ۹۱ برمی‌گردد.
تیموری ادامه داد: همکاری ما با ایران‌خودرو نیز مثبت و موثر بوده است به‌طوری‌که در روزهای گذشته به عنوان مشاور تامین مالی این شرکت موفق به دریافت موافقت اصولی انتشار ۷۰۰میلیارد تومان اوراق مرابحه در بورس و اوراق بهادار برای تامین مالی این شرکت شده‌ایم و پذیرش خودرو «دنا» نیز تجربه دیگری از همکاری با این خودروساز بزرگ کشور است.
تعادل