پس از اینکه بانک‌های دو کشور هزینه تجار خود را پرداختند، در موعد مقرر (گاه سالانه و گاه فصلی) بانک‌های مرکزی دو کشور با یکدیگر حساب و کتاب می‌کنند. به بیان دیگر در زمان از پیش اعلام شده بانک‌های دو کشور با یکدیگر تهاتر می‌کنند و میزان هزینه‌ای که هرکدام کردند را محاسبه می‌کنند و درنهایت طرف بدهکار با بستانکار تسویه‌حساب می‌کند.
این موافقتنامه مسوبق به سابقه است و پیش از این، چنین معاهده‌ای میان ١٠ کشور آسیایی وجود داشت که به پیمان ACU معروف شد و در آن ایران و تعدادی دیگر از کشورهای آسیایی به همین شیوه با یکدیگر رابطه اقتصادی داشتند. این پیمان زمان محمدرضا پهلوی امضا شده بود و در سال‌های اولیه انقلاب مورد بی‌توجهی قرار گرفت؛ تا آنکه در سال‌های پایانی جنگ، مرحوم نوربخش این پیمان را دوباره زنده کرد و ایران در این اتحاد پولی فعال شد. در آن دوران بخشی از صادرات نفت نیز به همین شکل انجام می‌شد.
اما با آغاز تحریم‌ها، هندوستان دیگر بدهی خود را به ایران نپرداخت و پیمان‌نامه را نقض کرد. با این حال به نظر می‌رسد شرایط برای زنده کردن دوباره این پیمان وجود دارد و مسوولان می‌توانند دوباره چنین امکانی را فراهم کنند. همچنین بستن قراردادهایی از این دست با کشورهای دیگری که مراودات تجاری با آنها وجود دارد نیز می‌تواند در شرایط کنونی راهگشا باشد. در مجموع این خبر را باید به فال نیک گرفت و از آن استقبال کرد.
اعتماد