فاینانس در لغت به معنی «مالیه» یا تامین مالی است و در بحث سرمایه گذاری به تامین مالی از طریق استفاده از منابع داخلی و یا دریافت و استفاده از وام ارزی اطلاق می شود. مدت دوره استفاده از تسهیلات فاینانس معمولاً بین ۱ تا ۳ سال و مدت دوره بازپرداخت بین ۵ تا ۱۵ سال در مورد طرح های مختلف متغیر است.
آنگونه که متداول شده، فاینانس به تأمین منابع مالی مورد نیاز اجرای پروژه‌ها و خرید تجهیزات طرح‌های تولیدی (سرمایه‌ای) و همچنین خدمات فنی و مهندسی پروژه‌ها با استفاده از تسهیلات اعتباری خارجی میان مدت و وفق قراردادهای مالی منعقده با اعتباردهندگان خارجی اطلاق می‌شود.
در حقیقت فاینانس به معنی تأمین منابع مالی طرح‌های تولیدی توسط مؤسسات مالی نظیر بانک‌هاست که علی‌الاصول بازپرداخت آنها به اعتباردهنده توسط شرکت‌های بیمه اعتبار صادرات تضمین و تأمین شده است. این روش که نوعی اعتبار خرید محسوب می‌شود، در قالب اعتبارات میان مدت است که بانک‌های اعتباردهنده به خریداران اعتبار اعطاء می‌کند.
به عبارتی دیگر، در مواقعی که فروشنده کالا حاضر به قبول اعتبار اسنادی مدت‌دار نمی‌شود و خریدار به خاطر فقدان نقدینگی قادر به افتتاح اعتبار اسنادی نیست معمولاً خریدار از یک موسسه مالی درخواست می‌کند که وارد معامله شود و وجه معامله را به فروشنده نقداً پرداخت کند که در بیشتر مواقع این تسهیلات بلندمدت است.
قرارداد این نوع اعتبارات در صورت وجود خط اعتباری فعال، بین بانک ایرانی و خارجی (اعتباردهنده) و تحت نظارت بانک مرکزی منعقد می‌شود. بانک خارجی تا ۸۵ درصد مبلغ پروفرما را به متقاضی برای پرداخت وجه اسناد گشایش یافته تخصیص می‌دهد. از نظر فروشنده/ذینفع، این نوع اعتبار دیداری (نقدی) است.
خلاصه آنکه قراردادهای فاینانس بدین مفهوم هستند که یک بانک یا موسسه تجاری خارجی وامی را به منظور عملیات معینی به کشور و یا شرکت مشخصی پرداخت کرده و در واقع کنترلی روی هزینه کردن آن ندارد و لذا تعهدی نیز برای به ثمر نشستن طرح نداشته و در سررسیدهای تعیین شده‌ای اصل و فرع آن را از طرف قرارداد و یا بانک تضمین کننده قرارداد دریافت می‌کند.
تفاوت بین تسهیلات فاینانس و ریفاینانس
۱- مهم ترین فرق، در زمان باز پرداخت این دو نوع تسهیلات است که حداکثر مدت زمان جهت بازپرداخت تسهیلات ریفاینانس تا یکسال تعریف شده و برای فاینانس بیش از یکسال است.
۲- بازپرداخت تسهیلات به بانک های خارجی در ریفاینانس توسط بانک های تجاری و در فاینانس توسط بانک مرکزی تضمین شده است.
۳- فاینانس برای خرید و احداث یا توصعه پروژه‌های اقتصادی و تجهیزات، یا آموزشی و دانش فنی استفاده می شود در صورتی که ریفاینانس برای واردات کالا است.
۴- استفاده کنندگان از تسهیلات فاینانس شامل اشخاص حقیقی، اشخاص حقوقی، وزارتخانه‌ها، سازمان ها و شرکت های دولتی هستند، اما در تسهیلات ریفاینانس علاوه بر اشخاص حقیقی و حقوقی، شرکت ها و سازمان های وابسته به دولت، چنانچه از منابع بودجه عمومی کشور به طور کلی و یا برای ثبت سفارش خاصی استفاده نمی نمایند مشمول استفاده از این تسهیلات خواهند بود.
ایبنا