در حال حاضر کشور چین بیشترین تعداد گردشگر را در سراسر جهان دارد و کشورهای مختلف جهان یکی از اهداف مهم خود را به جذب هرچه بیشتر توریست از این کشور اختصاص داده‌اند. مسوولان گردشگری ایران نیز بارها اظهار کرده‌اند که کشور در صورتی که بتواند تنها سهمی بین ۵/ ۰ تا یک درصد از بازار توریست‌های چینی را به خود اختصاص دهد، به رشدی چشمگیر در درآمد ارزی حاصل از گردشگری دست خواهد یافت، اما با این حال سیاست‌های اتخاذ شده تاکنون چندان راهگشا نبوده‌اند و بنا بر آخرین آمار ایران در سال ۲۰۱۶ پذیرای تنها ۷۳ هزار گردشگر از این کشور بوده است؛ این رقم به این معنا است که ایران تاکنون به سختی توانسته است ۰۵/ ۰ درصد از گردشگران خروجی از چین را به خود جذب کند.
تقاضای 3گانه چینی‌ها از گردشگری ایران
مقامات گردشگری چین و فعالان گردشگری ایران معتقدند عمده‌ترین دلایل حضور کم‌تعداد گردشگران چینی در ایران در ۳ دلیل «کمبود زیرساخت‌های اقامتی»، «کمبود رستوران‌های چینی» و «تعداد محدود راهنمای تور و افراد آشنا با زبان چینی در ایران» خلاصه می‌شود. این مشکلات موجب شده طی مدت اخیر تعدادی اقامتگاه غیرمجاز برای اسکان گردشگران چینی شکل گیرد و چینی‌ها از دانشجویان هموطن خود که در ایران مشغول تحصیل هستند به عنوان راهنمای تور استفاده کنند. این موضوعات از جمله موارد مطرح شده در «اولین همایش بین‌المللی چشم‌انداز توسعه روابط ایران و چین و با محوریت گردشگری و تجارت» بود؛ همایشی که راهکارهای توسعه دوطرفه گردشگری را مورد توجه قرار داده بود.
بازاری ۱۵۰میلیونی
وزیر گردشگری چین در پیامی به این همایش با اعلام اینکه چین بزرگ‌ترین کشور گردشگر فرست و چهارمین کشور توریست‌پذیر در جهان است، تمایل این کشور را برای تقویت حوزه‌هایی همچون تحقیق و توسعه، بازاریابی و آموزش افراد و افزایش همکاری‌های خود با ایران اعلام کرد. همچنین سفیر این کشور در ایران نیز با اشاره به سابقه طولانی روابط دو کشور اظهار کرد: «با عقد تفاهم‌نامه همکاری میان دو کشور در چارچوب طرح «یک جاده، یک کمربند»، تلاش‌ها را برای بسط و توسعه روابط سالم دو‌طرف و در تمامی حوزه‌ها آغاز کردیم که بازتاب این مساله در رشد چشمگیر تبادلات تجاری در سال ۲۰۱۷ که به رقم ۳۳ میلیارد و ۳۶۰ میلیون دلار رسید قابل مشاهده است.»
یانگ سن در خصوص ارقام مربوط به سفرهای صورت گرفته بین دو کشور افزود: «در سال ۲۰۱۷ سفارت چین در ایران تعداد ۱۱۲ هزار روادید برای ایرانیان صادر کرد که از رشدی ۸۸ درصدی نسبت به سال گذشته حکایت دارد. مبادله گردشگر میان دو کشور دوطرفه بود و رشد ورود گردشگران چینی به ایران نیز در سالی که گذشت قابل توجه است.» وی با اشاره به بازار گسترده گردشگران چینی در جهان ادامه داد: «در سال ۲۰۱۷ بیش از ۱۲۹ میلیون گردشگر از کشور چین به دیگر کشورهای جهان سفر کردند. در این میان تعداد قابل توجهی به کشورهایی رفته‌اند که در مسیر طرح یک جاده، یک کمربند قرار دارند.» رئیس بخش فرهنگی سفارت چین در ایران نیز در این همایش با اشاره به آمار روزافزون گردشگران خروجی چین تصریح کرد: «پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۰ تعداد گردشگرانی که از کشور چین به سایر کشورهای جهان سفر می‌کنند به رقم ۱۵۰ میلیون نفر برسد.»
دوو ژائوکینگ خاطرنشان کرد: «تصمیم ما بر آن است که در طرح یک جاده، یک کمربند به گونه‌ای مشارکت داشته باشیم که بتوانیم سفر ۸۵ میلیون نفر از گردشگران خود را در این مسیر هدایت کنیم تا درآمدی ۱۱۰ میلیارد دلاری برای کشورهای این منطقه حاصل شود.» وی در پاسخ به انتقادات مطرح‌شده در خصوص فعالیت غیرمجاز بنگاه‌های گردشگری چینی در ایران اظهار کرد: «گردشگران چینی که به ایران سفر می‌کنند با کمبود واحدهای اقامتی و همچنین دسترسی محدود به رستوران‌های چینی و راهنمای مسلط به زبان چینی روبه‌رو هستند و طبیعی است که در چنین شرایطی این افراد برای کسب تجربه بهتری از سفر، به طرف هموطنان خود جذب شوند؛ اما از آنجا که هدف اصلی توسعه سطح مبادلات کشور است، چنین مسائلی که برای طرف ایرانی نیز مشکل ایجاد کرده باید حل شود و هرچه سریع‌تر جلساتی تخصصی به منظور بررسی عمیق‌تر این امر تشکیل خواهد شد.»
نیاز به رشد ۱۵۰درصدی
اما در این همایش معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشورمان نیز از کمبود زیرساخت‌های کشور برای پذیرایی از گردشگران انتقاد کرد و افزود: «یک نمونه از ضعف در زیرساخت‌ها، کمبود زیرساخت‌های اقامتی است؛ به طوری که از میان حدود ۱۱۲۰ هتلی که در پهنه کشور وجود دارد، تنها ۳ درصد از آنان باکیفیت بوده و ۵ ستاره هستند.» سعید اوحدی افزود: «مطالعات کارشناسان استرالیایی سازمان جهانی گردشگری که برای بررسی نیازهای زیرساختی گردشگری ایران به کشور سفر کرده بودند نشان می‌دهد تعداد هتل‌های باکیفیت ایران باید بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ درصد افزایش پیدا کند.» وی با استقبال از حضور سرمایه‌گذاران چینی در بازار گردشگری ایران خاطرنشان کرد: «ایران یکی از مترقی‌ترین قوانین را درخصوص حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی دارد که موجب شده هیچ ریسکی متوجه سرمایه آنان نباشد. معافیت‌های مالیاتی گسترده‌ای برای سرمایه‌گذاران لحاظ شده و برای این افراد و اعضای خانواده‌شان روادید چندبار ورود صادر می‌شود.»
راه‌اندازی میز بازاریابی برای چینی‌ها
از سوی دیگر، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی نیز در این همایش با تاکید بر اهمیت بازاریابی تخصصی اظهار کرد: «در معاونت گردشگری سازمان میزهای تخصصی برای بازارهای هدف شکل گرفته که در آنها بر اساس محصولات گردشگری و ظرفیت‌های داخلی خود، برای جذب گردشگر و تبلیغات برنامه‌ریزی می‌کنیم. این رویه با تشکیل میز عراق آغاز شده و با دایر شدن میز چین ادامه پیدا خواهد کرد. تلاش می‌شود در برنامه‌ریزی‌ها افرادی از کشور هدف‌گذاری شده و از سفارتشان حضور داشته باشند تا برنامه‌ریزی‌ها همسو و هم‌جهت باشند.» محمد محب‌خدایی با اظهار اینکه بهره‌وری پایین زیرساخت‌های گردشگری کشور مهم‌ترین عامل در شکل‌گیری تراز نامتوازن گردشگری ایران است، تصریح کرد: «با چند برنامه‌ریزی ساده و در صورتی که راندمان فعالیت‌ها اصلاح شود، بدون هیچ توسعه زیرساختی خاصی می‌توانیم رقم کنونی ۴ میلیون و ۹۰۰ هزار گردشگر ورودی به کشور را به میزان ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر ارتقا دهیم.» به گزارش «دنیای اقتصاد» در این همایش بر فوریت راه‌اندازی سامانه‌ای به زبان چینی برای کاهش مشکلات سفر گردشگران این کشور به ایران تاکید شد که طی آن، گردشگران بتوانند از طریق تماس تلفنی در اسرع وقت مشکلات خود را مطرح و حل کنند.
دنیای اقتصاد