میانگین نرخ مشارکت اقتصادی مردان در سال 1395 عدد 64.1 درصد را نشان می دهد در حالی که این میزان برای زنان با کاهش بیش از 49 درصدی به 14.9 درصد رسیده است.
بررسی جداول منتشر شده مرکز آمار از شاخص‌های عمده بازار کار مربوط به سال 1395 نشان می دهد نرخ مشارکت اقتصادی برای مردان 35 تا 39 ساله برابر با 94.2 درصد بوده و برای زنان در همین گروه سنی 22.4 درصد است. (نرخ مشارکت اقتصادی، شاخصی که تابع سن و جنس است.)
مردان در گروه های سنی 30 تا 34 سال و 40 تا 44 سال نیز هر کدام با 92.9 درصد در مرتبه های بعدی بیشترین نرخ مشارکت را به خود اختصاص داده اند.
بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی زنان در سال 95 به گروه سنی 25 تا 29 سال با 25.1 درصد است. همچنین دو گروه سنی از 30 تا 39 سال نیز با 22.4 درصد در رتبه های بعدی نرخ مشارکت اقتصادی قرار دارند.
مقایسه نرخ مشارکت اقتصادی در سال های 84 تا 95
روند نرخ مشارکت اقتصادی مردان و زنان از سال 1384 تا 1395 صعودی نیست به طوری که در سال 1384 این نرخ برای گروه سنی 15 تا 19سال از 22.7 درصد به 11.1 درصد در سال 94 رسیده است.
تحلیل های مرکز آمار بیانگر مطلوب بودن این کاهش نرخ از سال های 84 تا 95 است زیرا گروه سنی 15 تا 19سال باید به تحصیل بپردازند.
همچنین نرخ مشارکت اقتصادی در گروه های سنی بالا (65 سال به بالا) روند نزولی داشته که این کاهش نیز مطلوب است زیرا به دلیل بهبود شرایط بازنشستگی است.
نرخ مشارکت اقتصادی گروه سنی 20 تا 24 ساله در سال های 84 تا 95 نیز از 49.3 به 40.3 درصد رسیده است. با افزایش ظرفیت دانشگاه های کشور این روند نزولی قابل پیش بینی بود.
آمار منتشر شده بهترین نماگر شرایط اجتماعی است.
در نمودارهایی که مرکز آمار ایران از شاخص نرخ مشارکت اقتصادی به تفکیک گروه های سنی ارائه داده، منحنی مردان به تقارن نزدیکتر است.
منحنی نرخ مشارکت اقتصادی برای گروه های سنی کل کشور به طور تقریب شبیه به منحنی مشارکت اقتصادی مردان است به طوری که سن مشارکت اقتصادی از سن 10سالگی شروع می شود و تا 45سالگی در اوج است و به تدریج رو به افول می رود. این روند برای منحنی مردان نیز مشاهده می شود.
در حالی که منحنی مشارکت اقتصادی زنان که از 10سالگی شروع به رشد می کند در 25 تا 29 سالگی به اوج می رسد و سپس رو به افول می رود که دلیل آن را می توان به مهیا نبودن بازار کار برای حضور آنان، ازدواج و یا مادر شدن جست وجو کرد.
بسیاری از زنان در سنین یاد شده ازدواج می کنند و یا فرزندی به دنیا می آورند و از بازار کار کشور خارج می شوند؛ به همین دلیل شیب منحنی مشارکت اقتصادی زنان به سمت پایین است.
برخی از کارشناسان حوزه کار معتقدند، نرخ مشارکت اقتصادی زنان بالاتر از آن است که در آمارهای رسمی اعلام می شود؛ بسیاری از زنان در خانه کار می کنند و درآمد دارند، در هنگام سرشماری خود را بیکار اعلام می کنند.
نرخ مشارکت اقتصادی، شاخصی است که با رونق اقتصادی افزایش می یابد و هر چه تولید اعم از کالا و یا خدمات در جامعه فزونی یابد متعاقب آن، این نرخ افزایش خواهد یافت.
یکی از شاخص های مهمی که امر توسعه را محقق می سازد حضور زنان در عرصه بازار کار کشورهاست. کشورهایی که زنان حضور موثری در تولید ثروت دارند توسعه یافته ترند به طوری که نرخ مشارکت اقتصادی زنان در آن کشورها بیش از 60 درصد است.
ایرنا