امروز بخش مسکن ما با مسائل مختلفی روبهرو است، در این راستا ما نیازمند یک برنامهریزی جامع هستیم. یعنی باید برنامهریزیهای خوبی برای بازار مسکن در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت صورت گیرد و در هر سه حالت باید روشهای خاصی برای بازار مسکن داشته باشیم.
برنامهریزیها نیز باید برحسب جمعیت انجام شود و غیر از وزارت راهوشهرسازی باید سایر وزارتخانهها نیز در این زمینه همکاری داشته باشند. یکی از برنامهها باید ایجاد اشتغال گسترده در شهرستانها و روستاهای مختلف باشد تا مهاجرت معکوس به وجود بیاید و مردم برای بهدست آوردن شغل و درآمد مکفی مجبور به مهاجرت از روستا به شهر نباشند. چراکه مهاجرت یک تراکم کاذب ایجاد میکند و درنتیجه آن شهرها و روستاها خالی میشوند. ما میتوانیم با یک برنامهریزی خوب و جامع برای سکونت در شهرستانها و روستاها ایجاد انگیزه کرده تا به این اندازه شاهد مهاجرت روستاییان به کلانشهرها نباشیم که باعث معضلات زیادی شده است. قیمت زمین در شهرستانها و روستاها نسبت به کلانشهرها ارزانتر است، درنتیجه هزینه مسکن کاهش مییابد؛ عمده هزینه مسکن را زمین تشکیل میدهد و در واقع 40 یا 50 درصد قیمت واحد مسکونی مربوط به زمین است و همین مساله قیمت مسکن را در شهرستانها و روستاها پایین میآورد. مسالهای که نباید از آن غافل ماند این است که امروز میتوان گفت وضعیت آمایش ساخت و ساز بههم ریخته است، یعنی جایی که لازم است مسکن مناسب و ارزان قیمت در اختیار اقشار کمدرآمد و نیازمند مسکن قرار بگیرد، ساخته نشده و بیشتر به وضعیت سرمایهای مسکن تکیه شده است. به ویژه این موضوع را میتوان در مناطق پررونق پایتخت مانند مناطق یک، دو، سه، پنج و 22 مشاهده کرد. دلیل این موضوع عمدتا به مسائل سرمایهای مربوط میشود که قبلا هم وجود داشته و امروز هم وجود دارد و متاسفانه به آن توجه نمیشود. بنابراین، وضعیت آمایش و ترکیب ساخت و ساز بههم خورده و بر حسب نیاز برنامهریزی انجام نشده و هرکس به خواست خود در هر منطقهای سرمایهگذاری و ساخت و ساز انجام داده است و این همان مساله عدم استفاده از مسکن است و آمارها از آن به عنوان مسکن خالی تعریف میکنند. مسکن خالی امروز به یکی از معضلات بخش مسکن ما تبدیل شده است و راهحلهای مختلفی برای آن در نظر ارائه میشود. باید خاطرنشان سازم که در صورتی که طرح آمایش سرزمین در کل کشور بهخوبی پیادهسازی شود و وزارتخانههایی مثل کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و درحقیقت وزراتخانههایی که متولی کار هستند، برای جلوگیری از مهاجرت یعنی ایجاد شغل، بیشتر با یکدیگر تعامل داشته باشند، میتوان سطح تراکم و تقاضا را در بخش مسکن کاهش داد. وام مسکن هم عاملی برای از بینرفتن رکود در بازار مسکن است و البته در صورتی موثر است که در حد مناسب، معقول و ارزان قیمت باشد و تعدادش محدودیت نداشته باشد. ولی در مقابل اگر قرار باشد یک میلیون واحد مسکونی که ما در کل کشور نیاز داریم با سپرده، منابع مالی گرانقیمت و تعداد محدود صورت گیرد، نمیتواند خیلی کارساز باشد.
آرمان