«وقتی نرخ پروازهای خارجی صد درصد گران میشود، تقاضا کاهش مییابد و پروازها کم یا کنسل میشود، در نهایت به مرحلهای میرسیم که ایرلاینهای خارجی مسیر هوایی ایران را حذف خواهند کرد؛ یک خودتحریمی که نه تنها سفر ایرانیها به خارج از کشور، بلکه سفر گردشگران خارجی به ایران و مشاغل وابسته به صنعت هوانوردی را نیز در معرض تهدید قرار داده است.»
رضا اباذری ـ رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران ـ با بیان این مطلب و با اشاره به پیامدهای توقف پرداخت ارز دولتی به شرکتهای هواپیمایی که سفرهای هوایی را بویژه در مسیرهای خارجی در معرض تهدید قرار داده است، گفت: با افزایش صد درصدی نرخ بلیت هواپیماها دو اتفاق میافتد؛ نخست آنکه ایرلاینها نمیتوانند به تعهدات پیشین خود عمل کنند، چراکه آنها قبلا قیمت بلیتهای خود را با ارز ۴۴۰ محاسبه کردهاند و حالا که باید به مشتری جواب بدهند، مبنای محاسبه ۸۸۰۰ تومان شده است، این اختلاف هزینه را چه کسی پرداخت میکند؟ ایرلاین که نمیتواند دیگر ارز ۴۴۰۰ تومانی را تامین کند، از مسافر هم نمیخواهد بگیرد، از طرفی آنها باید هزینه فایده را محاسبه کنند که رقم قابل توجهی میشود؛ درحالیکه محل جبران آن مشخص نیست.
او پیامد دیگر این تصمیم ارزی را ایجاد موج سینوسی منفی در سفرهای هوایی خارجی و حتی داخلی دانست و در اینباره توضیح داد: وقتی نرخ بالا میرود، تقاضا کاهش مییابد و به دنبال آن، تعداد پروازها کم یا در برخی مسیرها کامل کنسل میشود و به نقطهای میرسیم که در برخی مسیرهای هوایی، حتی یک پرواز هم نخواهیم داشت.
به اعتقاد وی، این موج منفی تمام مسیرهای هوایی را که ایرلاینهای خارجی در آن برنامه پروازی دارند، تهدید میکند. انتظار میرود کاهش تقاضا، این شرکتهای هواپیمایی را که در روز چند پرواز دارند به سمتی هدایت کند که در مرحله نخست تعداد پروازهای خود را کاهش دهند و به مرور و درصورت ادامه روند کاهشی درخواستها، مسیر ایران را حذف کنند. این اتفاقی است که قبلا در مسیر هوایی اربیل عراق تجربه شده است.
اباذری تاکید کرد: اگر فکری به حال صنعت هوانوردی و مسافری کشور نکنیم، بهزودی موج سینوسی منفی در میزان مشارکت ایرلاینهای خارجی و حتی داخلی ایجاد میشود. این «خودتحریمی» یقینا اثرات مخربی در گردشگری ورودی خواهد داشت و بهشدت حجم سفر گردشگران خارجی را کم خواهد کرد، چرا که زمینه و تنوع حمل و نقل هوایی از بین میرود. آن هم در شرایطی که آقایان مدام در رسانهها افزایش نرخ ارز در ایران را برای گردشگری ورودی مفید و مثبت میدانند، درحالی که وقتی سفر هوایی گران شود، دیگر برای مسافر خارجی بهصرفه نیست که به ایران بیاید. کاهش مسافر، توجیه برقراری خط هوایی با ایران را نیز برای ایرلاینهای خارجی از بین میبرود، چراکه با یکی دو پرواز در هفته نمی توانند هزینههای خود را تامین کنند.
او با بیان اینکه چنین اتفاقی سفرهای خارجی ایرانیها را نیز تحت تاثیر قرار میدهد، افزود: ما باید برای خانوار ایرانی شرایط سفر را فراهم کنیم، اما با این تصمیم بخش زیادی از مسافران مقاصد خارجی خود را از دست میدهند. باید از حالا جلوی این خودتحریمی را بگیریم، جریانی که مشاغل وابسته به صنعت هوانوردی را از جمله خدمات فنی و مهندسی، کترینگ، هتل و تجهیزات وابسته به آن را نیز در معرض خطر قرار داده است. وی اظهار کرد: ما فکر میکنیم گرانی دلار، درآمد صنعت گردشگری را دو برابر میکند که شاید این اتفاق در کوتاه مدت رخ دهد، اما در میان مدت اگر برای این خودتحریمی فکری نکنیم، اوضاع بدتر میشود.
اباذری افزود: اولین انتظار از دستگاههای دولتی، تهیه و اجرای بسته حمایتی سفر است تا به کسب و کار گردشگری رونق دهد، اینطور نباشد که دلار ۱۰۰ تومان ارزانتر شود و آقایان بگویند اوضاع رو به بهبودی رفته است، تعریف بسته حمایتی کاملا مشخص است.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران درباره اظهارنظرهایی که درباره ارزانی سفرهای خارجی با آزادسازی صرافیها و معامله دلار به نرخ ۸۸۰۰ تومان صورت گرفته بود، گفت: این موضوع در زمانی صحت داشت که بعضی از شهروندان ارز ۵۰۰ یورویی میگرفتند و از مابه تفاوت آن هزینه سفرشان را تامین میکردند و سود ناچیزی هم بدست میآوردند، اما سفر خارجی که فقط ترکیه، دبی و یا گرجستان نیست، سفر خارجی همه دنیا را در بر میگیرد و آن ارز دولتی که تعیین کرده بودند برای سفرهای جدیتری که به نقاط دورتری انجام میشد، اصلا کافی نبود. ضمن اینکه هیچ ارزانی دلیلی بر وفور نیست، بلکه نشانهای از رکود است، برای همین اکنون شاهد کاهش کیفیت، تقاضا و درآمدِ بخشهای وابسته به سفر هستیم.
ایسنا