بیمههای بازرگانی در کشور، بهرغم سابقه یکصد ساله، هنوز در مقایسه با بسیاری از کشورها از شرایط مطلوب در مقایسه با میانگین جهانی، برخوردار نیست.
ضریب نفوذ بیمه در کشور درحدود 1/2 و در دنیا حدود 2/6 درصد است و سرانه حق بیمه در ایران در حدود 100 دلار و در جهان در حدود 621 دلار است. سهم بیمههای غیر زندگی در دنیا در حدود 40 درصد و در ایران در حدود 88 درصد و سهم بیمههای زندگی در دنیا در حدود 60 و در ایران 12 درصد است. بالابودن سهم بیمههای غیر زندگی به زندگی در کشور به معنای گرایش مردم به بیمههای غیرزندگی نیست، بلکه به معنای پایین بودن نفوذ بیمه و اجباری بودن بیمه شخص ثالث و خالی بودن سبد خانوار از موضوع بیمه است. ضریب نفوذ بیمه در کشورمان، با شرایطی که ذکر شد، یک سوم میانگین جهانی و یک ششم ژاپن و کره جنوبی است و رتبه حق بیمه تولیدی کشور بین سایر کشورها نیز 69 است. بنابراین مشهود است که بیمههای اختیاری آنگونه که شایسته است رشد و توسعه نیافته، اما به راستی دلیل توسعه نیافتگی بیمههای بازرگانی در کشور چیست؟ بیمههای اختیاری همانگونه که در آمار بیمه مرکزی آمده است به 15 رشته اصلی تقسیم شدهاند که این رشتهها شامل دهها رشته فرعی دیگر هستند. بیمهگذاران و بیمهشدگان و موضوع بیمه و رشد و نفوذ هریک از آن رشتهها با دیگری متفاوت و شرایط آن نیز کاملا فرق میکند. بنابراین باید علت عدم اقبال عمومی به هر یک از رشتههای بیمهای را به طور جداگانه بررسی کرد. اما اگر بخواهیم دلایل کلی و مشترک عدم اقبال از کلیه رشتههای بیمهای را تبیین کنیم، موارد زیر از مهمترین آنهاست: عدم اشاعه فرهنگ بیمه در کشور؛ عدم سیاستگذاری دولت و نهادهای مسئول در توسعه بیمه و صنعت بیمه؛ شرایط اقتصادی در کشور باتوجه به وضعیت رکود، تحریم و تورم بالا؛ کمکاری صنعت بیمه در جلب نظر و رضایت مردم؛ سوءسابقه ذهنی مردم کشور نسبت به شرکتهای بیمه بهوِیژه در هنگام جبران خسارات؛ طولانی بودن فرآیندهای صدور بیمهنامه و پرداخت خسارت؛ عدم آگاهی مردم از انواع پوششهای بیمهای و مزایای آن؛ عدم آشنایی مردم از مدیریت ریسک و استفاده از آن در امور جاری و فعالیتهای اقتصادی؛ ریسکگریزی مردم و عدم اعتقاد به آیندهنگری و دوراندیشی و عدم باور بیمه؛ نبود سیاستهای ترویجی، تشویقی و تبلیغاتی از سوی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و شرکتهای بیمه کشور؛ نگاه غالب دولتی بر صنعت بیمه کشور تا سالهای اخیر؛ ورود نکردن شرکتهای خارجی به بازار بیمه و تبادل تجربیات با شرکتهای بینالمللی؛ توجه نکردن به نوآوری در محصولات و خدمات بیمهای و کندی در استفاده صنعت بیمه از فناوریهای جدید و... از جمله این دلایل است. یکی از عوامل مهم در توسعه بیمههای بازرگانی، رونق اقتصادی و مبادلات بازرگانی داخلی و بینالمللی و انجام عملیات عمرانی در کشور است. بدیهی است در زمان رکود و تحریم اقتصادی، چنانچه عواملی باعث تحدید موارد مذکور شود بیمه نیز حال خوبی نخواهد داشت.
آرمان