تجمیع بخش بزرگی از عرضه‌ها در یک روز کاری در کنار عرضه بسیاری از گریدها موجب شد تا رقابت برای خرید در این گروه کالایی به نسبت کاهش یابد اگرچه آمارهای معاملاتی رسمی را باید در پایان هفته جاری مورد ارزیابی قرار داد. رهگیری حجم عرضه‌ها یا رصد وضعیت معاملاتی بازار پلیمرها خود به معنی رمزگشایی از آینده بازار خواهد بود که در آینده می‌توان با دقت بیشتری به آن پرداخت با اینکه هنوز بازار در مسیر رشد قیمت‌ها قرار دارد. البته رشد قیمت PVC در خلال بازار در فرآیند رقابت از جمله موارد برجسته‌ای بود که نیاز به بررسی بیشتر را مطرح می‌کند. البته گریدهای جذاب همچون پلی‌پروپیلن‌ها همیشه با رشد قیمت‌هایی برجسته روبه‌رو بوده‌اند که در جای خود مورد بررسی قرار خواهد گرفت آن هم در شرایطی که گویی این گروه‌های کالایی باید برای همیشه با رقابت مورد معامله قرار بگیرند.

جریان صعودی در بازار آزاد پلیمرها

به رغم عدم رشد قیمت دلار در بازار آزاد، اما بهای پلیمرها در بازار داخلی مدتی است که صعودی بوده و گویا این روند افزایشی باز هم تمایل به تداوم دارد. به عبارت دقیق‌تر بازار آزاد پلیمرها که از اواسط هفته گذشته با جرقه‌های رشد نرخ روبه‌رو شد و سپس در اواخر هفته قبل و اوایل هفته جاری یک روند صعودی قدرتمند را از خود بروز داد هم‌اکنون در همین مسیر حرکت کرده و شاهد افزایش روزشمار قیمت‌ها هستیم. این در حالی است که قیمت‌های پایه در بورس کالا در هفته‌های اخیر به‌صورت مستمر در مسیری صعودی قرار داشتند ولی روند افزایشی قیمت‌ها در بازار آزاد پلیمرها هنوز به یک هفته هم نیست که آغاز‌شده، بنابراین ساده‌ترین برآورد از بازار آزاد همان تداوم رشد قیمت‌هاست. از سوی دیگر رشد قیمت‌های پایه در هفته جاری شدیدتر از هفته‌های قبل بود یعنی انرژی مضاعفی در مسیر رشد نرخ به بازار تزریق شده است.

البته این روند افزایشی رخداد عجیبی در بازار نبوده و نیست و رهگیری روند کلی معاملات در بورس کالا آن‌هم از دریچه قیمت‌های پایه و همچنین شاخص بهای پلیمرهای دنیای اقتصاد به وضوح امکان‌پذیری رشد قیمت‌ها را مطرح می‌کرد و شاید این رشد نرخ را اجتناب‌ناپذیر ترسیم کرده بود. هم‌اکنون این پیش‌بینی‌ها که قبلا بارها نسبت به وقوع آن هشدار داده شد محقق شده و باید احتمال تداوم این روند افزایشی را مطرح کرد که ممکن است بر حجم تولید در صنایع تکمیلی اثرگذار باشد. چیزی که بیش از حالت عادی به آن نیاز داریم افزایش حجم عرضه‌ها در بورس کالاست که پتانسیل تغذیه کافی بازار و صنایع پلیمری را از مواد اولیه مورد نیاز فراهم می‌آورد.

البته روزهای آینده هم اتفاقات جدیدی را انتظار داریم که هر کدام می‌تواند بر آینده بازار اثرگذار باشد. از هم‌اکنون شاهد رشد تقاضا در بازار داخلی هستیم یعنی خریداران خود را برای پایان ماه رمضان آماده کرده‌اند تا از رشد تقاضای واقعی برای محصولات نهایی یا مواد اولیه بهره برده و بتوانند حجم تولید بیشتری را به خود اختصاص دهند. از هم‌اکنون می‌توان انتظار داشت که سفارش‌های تولید افزایش یافته یا جریان کلی صادرات به کشورهای منطقه به روال عادی خود باز گردد. این در حالی است که موجودی انبارهای مواد اولیه نیز در مسیری کاهشی قرار گرفته است و افزایش تقاضا در بورس و بازار منطقی به نظر می‌رسد. البته کاهش نسبی عرضه‌ها در هفته‌های اخیر در بورس کالا موجب شد تا روند تغذیه بازار از مواد اولیه از شرایط عادی خارج شده اگرچه با توجه به ضعف تقاضا این واقعیت مهم مغفول باقی مانده است.

در مورد دورنمای قیمت‌ها اگرچه نمی‌توان به صراحت اظهارنظر کرد ولی چند داده مهم آینده بازار را تعیین می‌کند یکی قیمت‌های پایه در هفته آینده و دیگری وضعیت معاملاتی در هفته جاری. هر دو داده را باید در روزهای آینده مورد بررسی قرار دهیم زیرا شواهد قطعی آن هنوز هم در دسترس نیستند ولی می‌توان برخی احتمالات را گمانه‌زنی کرد.

سیگنال‌های موثر بر آینده بازار

قیمت دلار نیمایی برای متوسط هفتگی هم‌اکنون بالای ۱۰ هزار و ۸۰۰ تومان است اگرچه هنوز هم در مسیر رشد قرار دارد. آخرین قیمت برای متوسط خرید هفتگی ۱۰ هزار و ۸۷۸ تومان و برای فروش ۱۱ هزار و ۲۹۵ تومان بود. این نرخ برای روز گذشته هم ۱۲ هزار و ۹۷۸ تومان درج شده بود. این موارد به معنی احتمال تداوم رشد قیمت دلار نیمایی است که یک داده صعودی برای بازار است. درخصوص وضعیت معاملاتی در هفته جاری هنوز نمی‌توان اظهار نظر قاطعی داشت زیرا حجم معاملات امروز در دو بازار پلیمری و شیمیایی می‌تواند بر روند کلی در این بازارها اثرگذار باشد. البته در روزهای اخیر مخصوصا روز گذشته شاهد معاملاتی به نسبت گسترده بودیم که این گستردگی نسبی عرضه‌ها به معنی کاهش رقابت برای خرید بود یعنی پتانسیل رشد قیمت‌ها را به نسبت محدود کرد. ذات آرامش معاملاتی در بورس کالا را باید به‌عنوان یک سیگنال اثرگذار برای بازار در نظر گرفت. به‌صورت دقیق‌تر می‌توان گفت که معاملات امروز در بورس کالا با رنگ و بوی گسترده‌ای از رشد قیمت‌ها به دلیل رقابت روبه‌رو نبود گویی تقاضای واقعی در بازار آن قدر هم برجسته نیست که بتوان از آن به‌عنوان یک محرک جدی رشد نرخ نام برد. این وضعیت هم داده‌های مثبت و منفی خاص خود را دارد.

از یک سو بخشی از پتانسیل رشد قیمت‌ها را خنثی می‌کند و از سوی دیگر نگرانی از عدم جذابیت تولید گسترده را مطرح می‌کند انگار خوش‌بینی به رشد حجم تولید در روزهای آینده چندان هم واقع‌بینانه نبوده است. البته برخی شواهد میدانی این احتمال را تقویت می‌کند همچون کاهش ارزش پول ملی افغانستان که به کاهش جذابیت صادرات به این کشور منجر شده یا با توجه به میل به کاهش نرخ در بازارهای جهانی پلیمرها در کنار کاهش ارزش لیر ترکیه، پتانسیل برتری این کشور در بازارهای صادراتی وجود دارد. از سوی دیگر در بازارهای داخلی هم تغییر چندانی رخ نداده که به ناگاه تقاضای واقعی برای محصولات نهایی را تقویت کند اگرچه رشد تقاضا بعد از ماه رمضان را می‌توان در نظر گرفت ولی احتمالا چندان برجسته نخواهد بود.

در کنار تمامی این موارد باید عنوان کرد که نوسان قیمت‌ها در بورس کالا هنوز یک گام از نرخ‌های بازار آزاد جلوتر است گویی هنوز بازار داخلی رشد قیمت‌های پایه در بورس را به رسمیت نشناخته ولی در همین مسیر حرکت می‌کند. بازار هم‌اکنون دو مسیر کلی را پیش روی خود متصور می‌بیند یکی تبعیت از رشد قیمت‌های پایه در بورس کالا و تداوم رشد قیمت‌ها و دیگری تبعیت از عدم رقابت برای گریدهای رایج و آرامش نسبی در بازارها. این موارد هم‌اکنون قابل استناد نیست ولی در پایان معاملات روز جاری و با محاسبه شاخص قیمت پلیمرهای دنیای اقتصاد پاسخ به این پرسش چندان دشوار نخواهد بود و در صورت افزایشی بودن این شاخص پتانسیل رشد قیمت‌ها تقویت خواهد شد.