اواخر هفته گذشته (۹ مرداد) کلیات لایحه حذف چهار صفر از واحد پولی به تصویب هیات دولت رسید. به گفته سخنگوی دولت حذف چهار صفر از پول ملی باعث می‌شود تا حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با سایر ارزهای بین‌المللی مراعات شود و مسکوکات که مدتی است حذف شده‌اند، وارد چرخه شوند.

ترکیه اول اصلاحات بانکی را شروع کرد

از زمان اعلام این خبر تاکنون بسیاری از فعالان، کارشناسان و مسئولان اقتصادی به این طرح جدید دولت واکنش نشان داده‌اند. امروز یکی از کارشناسان اقتصادی به بررسی اجرای حذف صفرها در کشور ترکیه پرداخت. حسین وکیلی با اشاره به فراگیری حذف چهار صفر از پول ملی روی مبادلات اقتصادی، شرط موفقیت این عملیات را در اصلاحات ساختاری ارزیابی کرد و گفت: در ترکیه حذف صفر با دیگر اصلاحات اقتصادی از جمله اصلاح ناترازی بانک‌ها، تغییر در قوانین جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه فضاهای گردشگری همراه شد که البته موفقیت آمیز هم بود.

این اقتصاددان با بیان اینکه حذف صفرها باید در شرایط ثبات اقتصادی انجام شود ادامه داد: تا زمانی که ثبات قیمت‌ها شکل نگیرد و حجم روزافزون نقدینگی با تولید ملی تناسبی نداشته باشد، حذف صفرها نمی‌تواند به تنهایی باعث قدرتمند شدن پول ملی شود.

اثرات بودجه‌ای حذف صفرها چه خواهد بود؟

گذشته از تاثیرات اقتصادی حذف صفرها از واحد پولی، این عملیات تاثیرات بودجه‌ای ویژه‌ای هم به همراه خواهد داشت. پرس و جوی ایسنا از برخی مسئولان و کارشناسان مرتبط با بودجه در مورد اینکه حذف چهار صفر چه اثری در این زمینه خواهد داشت، با این توضیحات همراه بود که با این اقدام، بسیار کار سخت و پیچیده‌ای پیش روی دولت است و باید تمامی اطلاعات مربوط به حوزه مالی در خزانه و بودجه تغییر کند، چراکه برای محاسبات، سری زمانی تمامی اطلاعات مورد استفاده باید تغییر کند و بر اساس مدل جدیدی که بر مبنای تومان است، تهیه شود.

به گفته کارشناسان حوزه بودجه‌ریزی، برای اینکه آمار و ارقام قابل مقایسه باشد و سری‌های زمانی بعد از تبدیل ریال به تومان قابل استفاده و قابل قیاس باشند، لزوم تغییر تمامی آنها وجود دارد. این در حالی است که حساب‌های مورد نظر از سال ۱۳۳۸ تاکنون وجود داشته و باید تمامی آنها تبدیل شود که خود بسیار موضوع پیچیده‌ای خواهد بود، چراکه به هر حال در گذر زمان اعداد تغییر کرده و تبدیل آنها کار آسانی نیست.

آنچه در توضیح بودجه‌ریزان دیده می‌شود، این است که تغییر پول ملی و حذف چهار صفر تغییری در هزینه‌ها ایجاد نخواهد کرد و فقط آثار روانی را به همراه دارد که در برخی موارد مثبت و در برخی موارد منفی است.

در مجموع کارشناسان حوزه بودجه‌ریزی تاکید دارند که در شرایط ثبات اقتصادی می‌توان دست به حذف صفر از پول ملی زد، اما اکنون وضعیت اقتصاد ایران در ثبات و فضای آرامی قرار ندارد که چنین تصمیمی، عقلانی به نظر برسد. از سوی دیگر حتی اگر این موضوع در مجلس نیز مصوب شود، بسیار زمان‌بر بوده و این گونه نیست که زیرساخت‌ها آماده باشد و بلافاصله صفر از پول ملی حذف شود.

کمیسیون اقتصادی از دولت توضیح خواست

اما امروز(۱۴مرداد) اخباری هم از واکنش اهالی مجلس به طرح جدید دولت شنیده شد. الیاس حضرتی –رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی- گفت که علی‌رغم تحلیل هایی که از طرف مخالفان و موافقان حذف چهار صفر مطرح شد نه سخنگوی دولت نه احدی از وزرا صحبتی در این باره نکردند تا مبنای این تصمیم‌گیری را تشریح کنند لذا ما در کمیسیون این جلسه را برگزار خواهیم کرد تا مردم و نمایندگان در جریان این تصمیم قرار بگیرند و مجلس پیش از ارائه لایحه از سوی دولت، اطلاعات اولیه را در این باره کسب کنند.

رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین گفت که در این جلسه از آقای همتی رئیس کل بانک مرکزی و معاون اقتصادی وزیر اقتصاد دعوت کردیم تا توضیحات مبسوط و مفصلی را در مورد مبانی نظری و علت طرح این لایحه ارائه کنند و موضوع در کمیسیون به بحث و بررسی گذاشته شود.