پس از تاخیر ۵ ساله دولت در افزایش قیمت نان، حدود یک ماه قبل، نرخ‌های جدید اعلام شد. البته مقامات مسوول اعتقاد دارند که به منظور ساماندهی و یکسان‌سازی قیمت نان در سطح شهر تهران نرخ‌های جدید اعمال شده است. از سوی دیگر، وزن چانه نیز در نرخ‌نامه جدید نسبت به نرخ‌نامه دی ماه ۹۳، افزایش داشته که به نظر می‌رسد بخشی از افزایش قیمت نان ناشی از افزایش وزن چانه است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد دولت‌ها معمولا علاقه‌ای به افزایش قیمت نان ندارند؛ زیرا بر این باورند که افزایش قیمت نان، موجب افزایش تورم می‌شود. از سویی با توجه به گره خوردن سبد غذایی جامعه به این کالا، امکان نارضایتی از افزایش قیمت نیز نگرانی دیگری را برای دولت‌ها مبنی بر کاهش محبوبیت آنها ایجاد می‌کند. حال آنکه نانوایی‌ها نیز مانند تمام بنگاه‌های اقتصادی، هر سال با افزایش هزینه‌ها روبه‌رو هستند و عدم همخوانی درآمد و هزینه‌ها، این واحدها را در شرایط نامساعدی قرار می‌دهد. اما درخواست‌های مکرر آنها برای افزایش قیمت نان، همواره با مخالفت روبه‌رو می‌شود.

سال گذشته نیز با آنکه مسوولان تصمیم به افزایش قیمت این کالا گرفتند، اما در نهایت با دخالت رئیس‌جمهور، اجازه این کار داده نشد. اما امسال با توجه به هرج و مرج قیمتی در نانوایی‌ها، مسوولان مصوبه‌ای را مبنی بر افزایش قیمت نان و به قول خودشان به‌منظور یکسان‌سازی قیمت‌ها، ابلاغ کردند. قیمت‌هایی که اگرچه نسبت به سال ۹۳ افزایش داشت، اما نسبت به قیمت‌های کنونی بازار پایین‌تر بود. براساس تصمیمات اخیر مقامات مسوول، افزایش قیمت نان در اول مهرماه امسال تصویب و اجرا شد.

حال با گذشت بیش از یک ماه از ضرورت اعمال نرخ‌های جدید، آخرین خبرها نشان می‌دهد نرخ‌نامه‌های سبز و آبی‌ برای نانوایی‌های دولتی و آزادپز توزیع شده است.

رئیس اتاق اصناف تهران در این رابطه اعلام کرده است که در صورت تخلف، سهمیه آرد نانوایان متخلف قطع می‌شود. قاسم نوده‌فراهانی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر عنوان کرده است: با هماهنگی‌های صورت گرفته از سوی اتاق اصناف تهران با اتحادیه‌های نانوایی، نرخ‌نامه نان براساس مصوبات وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه شده و در دو رنگ سبز و آبی در نانوایی‌هایی دولتی و یارانه‌ای نصب خواهد شد و از روز یکشنبه (۱۲ آبان) هر نانوایی که این نرخ‌نامه را نصب نکرده باشد، جریمه خواهد شد. او تصریح کرده است: اگر واحدهای نانوایی، نرخ‌نامه را در معرض دید عموم مردم قرار ندهند، اخطار دریافت خواهند کرد و در ادامه، چنانچه بازرسان به نانوایی‌ها مراجعه کرده و نرخ‌نامه جلوی دید مردم قرار نداشته باشد، به قطع سهمیه آرد نانوایی منجر خواهد شد.

به گفته نوده فراهانی، قیمت‌های مصوب ستاد تنظیم بازار برای نان‌های یارانه‌ای و آزادپز کاملا مشخص است و البته اولویت پخت در نانوایی‌ها هم با نان‌های ساده است. جمشید گلپور، مشاور قائم‌مقام وزیر صمت در امور بازرگانی نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به ضرورت نصب قیمت‌های مصوب در نانوایی‌ها گفته است: به‌منظور تنظیم بازار و جلوگیری از کم‌فروشی و گران‌فروشی، قیمت مصوب نان توسط اتحادیه نانوایان به تمام نانوایی‌ها اعلام شد. به گفته وی، شهروندان به منظور شکایت از نانوایانی که کم‌فروشی یا گران‌فروشی می‌کنند، باید با شماره تلفن ۱۲۴ سازمان حمایت یا اتحادیه نانوایان تماس بگیرند.

تکلیف نانوایان آزادپز و دولتی

در نرخ‌نامه جدید، تکالیفی برای نانوایان مشخص شده است. تمام نانوایی‌ها اعم از آزادپز و دولتی مکلف به انجام ۶ تکلیف هستند. نخست آنکه نانوایان مکلفند نان را با اولویت ساده عرضه کنند. دومین تکلیف نیز ارائه نان با کیفیت مطلوب است. سومین تکلیف، الزام به رعایت کامل وزن چانه خمیر با رعایت حداکثر (۲درصد+-) از وزن مصوب است. براساس چهارمین تکلیف، حداکثر نرخ کنجد برای نان سنگک و بربری، یک رو، ۵۰۰۰ ریال تعیین شده است.

پنجم آنکه ارائه نان با افزودنی‌های مجاز بیش از حد معمول یا وزن بیشتر بنا به درخواست مشتری مجاز است. ششم آنکه در صورت عدم رعایت هر یک از موارد فوق طبق قانون رسیدگی خواهد شد. اما برای نانوایان آزاد پز به جز موارد ذکر شده، دو تکلیف دیگر نیز مشخص شده که عبارت است از: «ملاک وزن نان سنگک، نان گرم است» و «سفارش نان‌های رژیمی و خشک خارج از شمول وزن هستند.»