در شرایط تورمی بسیاری از مردم برای اهداف مختلف اقدام به دریافت تسهیلات می‌کنند؛ هرچند که بانک‌ها معمولا برای پرداخت این تسهیلات سخت‌گیری‌های زیاد و شرایط دشواری را در نظر می‌گیرند.

با پشت سر گذاشتن پروسه طولانی دریافت تسهیلات از بانک، مشتریان بانکی با معضلی روبرو هستند که سال‌هاست حرف و حدیث‌هایی درباره آن مطرح است، اما هیچ‌گاه بانک مرکزی با جدیت به این موضوع ورود نکرده است.

هرکسی که برای دریافت تسهیلات به شعب بانکی مراجعه کرده باشد، به احتمال بسیار قوی شنیده است که بانک‌ها پس از پرداخت تسهیلات، مبلغی از آن را در حساب شخص مسدود می‌کنند؛ مبلغی که عمدتا بانک درخواست می‌کند که مشتری پیش از دریافت وام آن را در حساب خود واریز کند.

پس از پرداخت این مبلغ توسط متقاضی دریافت وام، بانک این مبلغ را در حساب شخص مسدود کرده و پس از چند روز کل مبلغ وام را برای فرد واریز می‌کند، اما پولی که مشتری به حساب خود واریز کرده، تا پایان پرداخت اقساط نزد بانک می‌ماند.

این در حالی است که بانک‌ها برای محاسبه سود تسهیلات، اصل مبلغ وام را در نظر می‌گیرند و در واقع در این مدت بانک سود پولی را می‌گیرد که نزد خودش بوده و به مشتری پرداخت نشده است.

در این زمینه حجت‌الاسلام و المسلمین غلامرضا مصباحی‌ مقدم، عضو شورای فقهی بانک مرکزی با بیان اینکه این کار از نظر بخش‌نامه‌های بانک مرکزی خلاف مقررات است، اظهار کرد: این اقدام بانک‌ها طبعا یک نوع فریب نسبت به مشتریان هم به حساب می‌آید، چراکه مثلا می‌گویند ما به شما ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات می‌دهیم، اما عملا ۸۰ میلیون به مشتری می‌دهند و این در حالی است که تمام محاسبات بر مبنای ۱۰۰ میلیون تومان انجام می‌شود.

وی افزود: این سودی که محاسبه می‌شود، سود مضاعف پول و خلاف شرع است و این روش نوعی فریب نسبت به مشتریان بانکی است که باید جلوی آن گرفته شود.

مصباحی مقدم تاکید کرد که انجام این نظارت وظیفه بانک مرکزی است و امکان آن کاملا وجود دارد.

نکته جالب اینجاست که این اقدام بانک‌ها مربوط زمان فعلی نیست، بلکه سال‌هاست که بانک‌ها این اقدام را که صراحتا خلاف بخش‌نامه‌های بانک مرکزی است، انجام می‌دهند و عملا بانک مرکزی نیز در این باره سکوت کرده است.

جالب‌تر آن‌که برخی از مدیران شعب بانکی در پاسخ به اعتراض مشتریان مدعی می‌شوند که بانک مرکزی از بانک‌ها خواسته تا این رقم را مسدود کنند.

با توجه به اینکه در طول این چند سال بانک مرکزی هیچ‌گونه برخورد جدی با این اقدام بانک‌ها انجام نداده است، به نظر می‌رسد که چندان با این اقدام خلاف مقررات بانک‌ها مخالف نیست، چراکه در غیر این صورت می‌توانست مشابه اقدامی که درباره پرداخت سود سپرده بالای ۲۰ درصد به مشتریان انجام داد را در این باره نیز به اجرا بگذارد.

 رئیس‌کل بانک مرکزی سال گذشته به طور جدی بانک‌ها را تهدید کرد که سود بیش از ۲۰ درصد به سپرده‌گذاران خود پرداخت نکنند.