«تنش‌های ژئوپلتیکی به جایگاه پیشران بازارهای جهان بازگشته‌اند. قیمت‌های نفت ۳ دلار به دلیل ترس از انتقام‌جویی ایران و اختلال در عرضه انرژی افزایش یافته‌اند.» خبرگزاری رویترز، چنین از تغییرات بازار نفت بعد از ترور سردار قاسم سلیمانی توسط آمریکا نوشته است.

بر اساس این گزارش، نفت خام برنت به بالاترین قیمت خود از میانه سپتامبر تاکنون رسیده است، در آن زمان نیز حمله به تاسیسات نفتی عربستان باعث افزایش قیمت نفت به بالاترین سطح در ۳۰ سال اخیر شده بود. این اقدام به افزایشی بیش از ۱۴ درصد در ماه سپتامبر منجر شد و ۵ درصد از عرضه روزانه نفت جهان را با اختلال مواجه کرد.

حالا آینده بازار نفت بستگی به اقدام بعدی دارد. رویترز می‌نویسد: «دوره اوج قیمت‌ نفت در ماه سپتامبر کوتاه بود، چرا که ریاض به حمله به تاسیسات نفتی پاسخ نداد. اما اگر ایران به تهدید «انتقام شدید» عمل کند؛ حرکت افزایشی قیمت‌های بازار تندتر خواهد شد. هرگونه درگیری و افزایش قیمت نفت خطرناک است، چرا که شروع روند بهبود عملکرد اقتصاد جهانی را مختل می‌کند.»

بر اساس گزارش بلومبرگ، روز جمعه قیمت آتی نفت خام برنت ۳.۵ درصد افزایش پیدا کرد که بالاترین میزان افزایش بعد از حمله به تاسیسات نفتی عربستان در ماه سپتامبر بوده است. قیمت نفت برنت تا ساعت ۱۶ روز جمعه، به ۶۸.۶۴ دلار رسید.

بر اساس گزارش اویل‌پرایس نیز اکنون قیمت هر بشکه نفت خام برنت ۳.۵۵ درصد افزایش یافته و به ۶۸.۶۰ دلار در هر بشکه رسیده است.

این افزایش قیمت نفت در تمام نقاط جهان واکنش‌هایی را به همراه داشته است. گاردین می‌نویسد: «شرکت‌های نفتی که در بورس لندن حضور دارند، برای مقابله با زیان شدید سهام شرکت‌های نفتی در سایر نقاط جهان اقداماتی انجام دادند و برای شرکت‌هایی از جمله بی‌پی و رویال داچ شل سود کسب کردند. به اعتقاد تحلیل‌گران، این شرکت‌ها سو بیشتری از قیمت‌های بالای نفت به دست می‌آورند.»

بر اساس گزارش گاردین، اقتصاددانان اعلام کرده‌اند که قیمت‌های بالاتر نفت باعث افزایش مالیات‌ بر مصرف‌کنندگان نفت و تورم شدید برای تولیدکنندگان می‌شود. «یان شفردسون»، اقتصاددان، می‌گوید: «مصرف‌کنندگان نفت جهان روزانه ۱۰۰ میلیون بشکه نفت مصرف می‌کنند و هر ۵ دلار افزایش در قیمت نفت، معادل سالانه ۱۸۳ میلیارد دلار مالیات یا ۰.۱ درصد از کل اقتصاد جهانی است.» این اقتصاددان تاکید می‌کند: «اگر ایران اقدامی شدیدتر از آنچه انتظار داریم انجام دهد، یک خطر واقعی برای اقتصاد جهان خواهد بود.»

واشنگتن‌پست در آمریکا نیز یکی از خطرهای جدی انتقام ایران در بازار نفت جهان را مربوط به تنگه هرمز می‌داند و می‌نویسد: «یک نقطه آسیب‌پذیر بدیهی در بازار نفت، مربوط به تنگه هرمز در جنوب ایران می‌شود. حدود یک‌ششم از کل عرضه جهانی نفت از طریق این راه آبی است که بر اساس اعلام اداره اطلاعات انرژی آمریکا، مهم‌ترین دریچه نفتی جهان است. میزان نفتی که از این تنگه می‌گذرد و بیشتر آن به کشورهای چین، هند و ژاپن می‌رسد، دو برابر کل تولید نفت آمریکا است. بستن این تنگه، برای اقتصاد جهان تخریب‌کننده است. دیگر امکان ایران برای انتقام‌جویی نیز میدان‌های نفتی و تاسیسات نفت در عراق و عربستان سعودی هستند.»

به همین دلیل، کارگران نفتی آمریکا در حال ترک عراق هستند. بر اساس گزارش سی‌ان‌ان بیزینس، وزیر نفت عراق اعلام کرده است که تعدادی از کارگران آمریکایی در جنوب عراق، بعد از هشدار آمریکا به شهروندانش نسبت به افزایش تنش‌ها درعراق و منطقه در حال ترک این کشور هستند اما دیگر کارگران مناطق نفتی این کشور به کار معمول خود ادامه می‌دهند.

سی‌ان‌ان بیزینس می‌نویسد: «اگزون‌موبیل، شرکت بزرگ نفتی آمریکا در جنوب عراق تاسیسات دارد. شرکت‌ انگلیسی بی‌پی و رویال داچ‌شل نیز در این منطقه کار می‌کنند. شرکت اگزون اعلام کرده است که برنامه‌هایی برای تامین امنیت و حفاظت از تاسیسات خود دارد.»

نمودار زیر از خبرگزاری گاردین، روند افزایش قیمت نفت از ماه اکتبر ۲۰۱۹ تا ژانویه ۲۰۲۰ را نشان می‌دهد که روز گذشته تا نزدیکی ۶۹ دلار در هر بشکه، پیش رفت: