اوپک و متحدانش که به اتفاق در حدود نیمی از تولید نفت جهان سهم دارند، دور جدیدی از کاهش تولید را با هدف متوازن نگه داشتن بازار و تقویت قیمت‌ها آغاز کردند اما عرضه رو به رشد از سوی رقیبان این گروه، بازار را در معرض تهدید اشباع عرضه قرار داده است. گزارش ماهانه اوپک نشان داد که چالش رشد عرضه غیراوپک فراتر از مناطق نفت شیل تگزاس و داکوتای شمالی آمریکا رفته و این گروه با رشد تولید کشورهایی مانند نروژ و گویان مواجه است.

اوپک پیش بینی رشد تولید غیراوپک در سال ۲۰۲۰ را به میزان ۱۸۰ هزار بشکه در روز افزایش داد و به ۲.۳۵ میلیون بشکه در روز رساند. پروژه‌های فراساحلی که زمانی به دلیل قیمت‌های پایین نفت غیراقتصادی به نظر می‌رسیدند کلید خورده‌اند و با وجود دورنمای کندی رشد تولید آمریکا، این کشور همچنان منبع دو سوم از تولید جدید به شمار می‌رود.

اگرچه این گروه برآورد خود از رشد تقاضای جهانی برای نفت را بالا برد اما عرضه رقیب حدود دو برابر سریع‌تر رشد خواهد کرد و استراتژی این گروه برای حفظ درآمدهای نفتی اعضایش را در خطر شکست قرار می‌دهد. نفت برنت اکنون پایین ۶۵ دلار در هر بشکه معامله می‌شود که نزدیک به سطح پیش از درگرفتن تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه است.

اوپک و متحدانش نظیر روسیه و قزاقستان از ابتدای امسال کاهش تولید خود را عمیق‌تر کرده‌اند تا مازاد ذخایر جهانی نفت را حذف کنند و متعهد شده‌اند تولیدشان را به میزان حدود ۲.۱ میلیون بشکه در روز محدود نگه دارند. گزارش ماه جاری اوپک نشان داد که این تدابیر باید برای پایین بردن سطح ذخایر نفت در سه ماهه اول کافی باشد اما مازاد عرضه احتمالا در سه ماهه دوم بروز می‌کند.

بر اساس گزارش بلومبرگ، عربستان سعودی که بزرگترین عضو اوپک است، در دسامبر تولیدش را به میزان ۱۱۱ هزار بشکه در روز کاهش داد و به ۹.۷۶۲ میلیون بشکه در روز رساند. این کشور حتی پیش از اجرای دور جدید توافق کاهش تولید، کاهش بیشتری در تولیدش صورت داد. در نتیجه تولید نفت اوپک در دسامبر به ۲۹.۴۴ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرد. اگر سایر کشورها تنها به بخشی از تعهداتشان عمل کنند، میانگین تولید نفت اوپک در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۰ به ۲۹.۱۹ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا خواهد کرد. با این همه حتی پایبندی کامل هم از رشد سطح ذخایر نفت در سه ماهه دوم جلوگیری نخواهد کرد و برای جلوگیری از این اتفاق، تولید نفت اوپک باید به ۲۸.۵۶ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کند.

تولیدکنندگان مشارکت کننده در پیمان اوپک پلاس قرار است اوایل مارس برای بازبینی استراتژی تولید خود دیدار کنند.

دفع شوک‌ها به کمک تولید غیراوپک

در این بین، آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در گزارش ماهانه خود اعلام کرد افزایش تولید نفت از سوی کشورهای غیرعضو اوپک مخصوصا آمریکا به همراه سطح بالای ذخایر جهانی به دفع شوک‌های سیاسی در بازارهای نفت کمک خواهد کرد.

این آژانس پیش بینی کرد حتی اگر اعضای اوپک به طور کامل به تعهدشان برای محدودیت عرضه عمل کنند، میزان تولید اوپک از تقاضا برای نفت این گروه فراتر رود.

طبق برآورد آژانس بین‌المللی انرژی، اوپک در ژانویه ۲۹.۳ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده که ۷۰۰ هزار بشکه در روز بالاتر از تقاضای پیش بینی شده برای نفت این گروه است.

با این حال عرضه جهانی نفت در دسامبر که عربستان سعودی تولید خود را محدود کرد و همچنین به دلیل کاهش فصل تولید سوخت زیستی، ۷۸۰ هزار بشکه در روز کاهش ماه به ماه داشت.

بر اساس گزارش رویترز، رشد تقاضا برای نفت در چین و هند در سال ۲۰۱۹ به میزان چشمگیری رشد کرد اما در آمریکا ثابت بود. آژانس بین‌المللی انرژی پیش بینی خود از رشد تقاضای جهانی برای نفت را تغییر نداد و ۱.۲ میلیون بشکه در روز نگه داشت.