یکی از مهمترین ابهامات ثبت دومین جهش توسعه صنعت پتروشیمی در کشور، وارد کردن نام پالایشگاه‌های جدید گاز به لیست طرح‌های جهش پتروشیمی بوده؛ به طوری که نام پالایشگاه گاز بیدبلند دو، طرح استحصال اتان فاز ۱۲ پارس جنوبی و طرح استحصال اتان پالایشگاه گاز پارسیان به لیست طرح‌های جهش دوم پتروشیمی افزوده شده؛ درحالی که این سه واحد صنعتی، صرفاً خوراک اولیه تولید محصولات پتروشیمی شامل اتان، متان (گاز شهری)، پروپان و بوتان (گازمایع) را تولید می‌کنند و اگر قرار باشد پالایشگاه، وارد لیست جهش پتروشیمی شوند، پالایشگاه‌های فاز ۱۲، ۱۴، ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی را هم باید وارد این لیست کرد.

از سوی دیگر فاز اول پتروشیمی بوشهر هم وارد این لیست شده که به متانول، سایر محصولات فاز یک این طرح گازی و شامل اتان، پروپان، بوتان، پنتان و متان است.

جای خالی پلیمرها در دومین جهش پتروشیمی

در لیست بلند بالای دومین جهش توسعه صنعت پتروشیمی، طرح‌های مهم پلیمری با سبد متنوعی از تولید محصولات پایه و نهایی پلیمری در اقلیت قرار دارند؛ به طوری که پس از افتتاح یک طرح تولید پلی بوتادین رابر با هدف تامین خوراک صنایع لاستیک در ماهشهر، فاز دوم پتروشیمی ایلام با هدف تولید اتیلن و پروپیلن، پلی اتیلن سنگین میاندوآب، پی وی سی هگمتانه همدان، دو طرح اتیلن گلایکول، پنتان و هگزان در عسلویه و پلی پروپیلن خمین عملاً طرح پلیمری در این لیست وجود ندارد که امید به افتتاح آن تا سال ۱۴۰۰ داشت.

در بین طرح‌های پلیمری که در قالب جهش دوم توسعه پتروشیمی کشور قرار است افتتاح و در مدار بهره‌برداری قرار بگیرند هم، ابهامات متعددی وجود دارد؛ از جمله اینکه خوراک پروپیلن، پلی‌پروپیلن خمین از کجا قرار است تامین شود؟ وضعیت سرمایه‌گذاری طرح پتروشیمی هگمتانه به کجا رسیده است؟ آیا تولید پلی اتیلن در محدوده پایانی خط اتیلن غرب در قالب پتروشیمی میاندوآب آن هم با ظرفیت تولید ۱۴۰ هزار تن اقتصادی است؟ برای پایین دستی این طرح چه برنامه‌ای وجود دارد؟

با شرح این ابهامات، بنا بر اعلام بهزاد محمدی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار است دومین جهش پتروشیمی کشور صرفاً با هدف افزایش تولید متانول، اوره، آمونیاک و یا طرح‌هایی که ماهیت پالایشگاه گاز و تامین خوراک پتروشیمی‌ها را دارند تا سال ۱۴۰۰ افتتاح شوند؛ اما واقعیت غیرقابل انکار آن است که افتتاح اکثر این طرح‌ها تقریباً اثربخشی در متنوع‌سازی سبد تولید محصولات پتروشیمی کشور ندارد و هنوز با ساخت و بهره‌برداری مجتمع‌هایی با سبد تولید بیش از ۱۰۰ گرید انواع محصولات پلیمری با ارزش فاصله داریم که به طور قطع، در ظرفیتسازی با تولید محصولات کم‌ارزش جهشی اتفاق خواهد افتاد.