پاندمی ویروس کرونا ۶ اثر اصلی بر فضای اقتصاد کلان کشور دارد که شامل «افت شدید در کسب و کارها به خصوص کسب و کارهای مرتبط با تقاضای خانوارها در سه ماه پیش رو (اسفند ۹۸، فروردین و اردیبهشت ۹۹)»، «کاهش سرمایه گذاری به خصوص این نوع کسب و کارهای مرتبط»، «کاهش شدید تولید و رشد اقتصادی، افزایش تنش در بازارهای مالی»، «کاهش صادرات و اخلال در تنظیمات فروش خارجی»، «تعدیل نیروی کار شاغل در بخش‌های رسمی و غیررسمی» و «کاهش درآمد طبقات پایین درآمدی و بدتر شدن توزیع درآمد» می‌شود.

۱۰ رسته اصلی آسیب دیده از کرونا

همچنین رسته‌هایی که بیشترین آسیب را از شرایط موجود متحمل می‌شوند را می‌توان به شرح زیر عنوان کرد:

۱. مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده اعم از رستوران‌ها، کافه‌ها، طباخی، تالارهای پذیرایی، قهوه خانه‌ها، اغذیه فروشی‌ها (و موارد مشابه به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت)

۲. مراکز مربوط به گردشگری شامل هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها، مجتمع‌های جهانگردی و گردشگری، مهمانپذیرها، مهمانسراها، مسافرخانه‌ها، زائرسراها (و موارد مشابه به تشخیص وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی)

۳. حمل و نقل عمومی مسافر درون شهری و برون شهری اعم از هوایی، جاده‌ای، دریایی و ریلی

۴. دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری

۵. تولید و توزیع پوشاک

۶. تولید و توزیع کیف و کفش

۷. مراکز توزیع آجیل، خشکبار، قنادی، بستنی و میوه

۸. مراکز و مجتمع‌های ورزشی و تفریحی

۹. مراکز و مجتمع‌های فرهنگی و آموزشی

۱۰. مراکز تولید، توزیع و فروش صنایع دستی

پیامدهای بروز رکود در ۱۰ رسته آسیب پذیر

این ۱۰ رسته، جایگاه بسیار مهمی در اقتصاد ایران دارند چرا که بر اساس گزارش حساب‌های ملی ۹ ماهه سال ۹۸، سهم ارزش افزوده رسته‌های منتخب در تولید ناخالص داخلی کشور (غیرنفتی) ۱۴.۴ درصد بوده است. همچنین سهم شاغلان این ۱۰ رسته از کل اشتغال کشور ۱۵ درصد است و حدود ۳.۷ میلیون نفر در این زیربخش ها به طور مستقیم امرار معاش می‌کنند که حداقل ۱.۴۳ میلیون آنها شاغلان مزد و حقوق بگیر هستند.

نکته مهم این است که مطابق با برآوردهای انجام شده، کاهش رشد اقتصادی (غیرنفتی) سالانه ناشی از آسیب به کسب و کارهای یاد شده برای مدت سه ماه (اسفند، فروردین و اردیبهشت) حدود ۱.۴ درصد است که به اقتصاد ایران هزینه‌های هنگفتی را تحمیل خواهد کرد. همچنین پیش بینی می‌شود به دلیل کمبود تقاضا و عدم فروش کالا و خدمات طی ۳ ماه ناشی از رکود شدید در این ۱۰ رسته، ۶۴.۹ هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور ضرر وارد شود.